Wally in Heaven - Lucas Vanclooster

Lucas Vanclooster heeft Eddy Wally enkele keren ontmoet. Hij schetst met een warm hart deze markante figuur: "Eddy Wally bewees dat je op basis van hilarische kitsch en groteske glitter toch een authentiek imago kan opbouwen. Een man uit een ander universum kortom."
analyse
Analyse

Lucas Vanclooster is journalist bij VRT Nieuws en volgt cultuur met grote en kleine K.

Ons is ontvallen: Eddy Wally. Hoe komen we dat ooit te boven? The Voice of Europe was een volstrekt uniek personage, een man die zichzelf heeft gecreëerd en overleefd, een showbizz-figuur zonder voorganger of opvolger. Hij bewees dat je op basis van hilarische kitsch en groteske glitter toch een authentiek imago kan opbouwen. Een man uit een ander universum kortom.

Eerste ontmoeting

In de jaren 60 woonde ik als kind in een stad waar Eddy Wally op dinsdagochtend zijn marktkraam met lederwaren, enfin met sacochen en bazatsen, opsloeg. Of mijn moeder ooit een hand- of boodschappentas of portemonnee kocht bij de zanger-commerçant, kan ik mij niet herinneren, ik volgde haar aankoopbeleid niet zo op de voet.

Maar elke dinsdagavond kregen we wel te horen of Eddy al of niet persoonlijk aanwezig was in zijn vrij grote kraam en of er veel volk stond. Soms kwam alleen zijn personeel, of zijn vrouw Marietje of dochter Marina. Zelf zag ik de crooner een paar keer. Hij droeg een grijze stofjas en leek veel gewoner dan op tv. Zelden barstte hij in gezang uit, en hij maakte weinig of geen toespelingen op zijn showcarrière. Hij verkocht, daar ging het 'm om.

Tweede ontmoeting

April 1975, Kortrijk, de Hallen, de (gratis) Nacht van de Poëzie, chaotisch, rampzalig, maar o zo leuk. Het was de nacht van Hughes Pernath, Doctorandus P. en Kandahar, van Patricia Lasoen en Simon Vinkenoog, officieel. Maar de bijna 8000 toeschouwers herinneren zich vooral Eddy Wally begeleid door de linkse fanfare "De Lochte Genteneirs", en Gerard Reve, die het katholicisme niet afzwoer. De tekst van Reve had Eddy eigenlijk moeten zingen:

decadencia immorale multi filti corti rocci influenza filme y cinema bestiale contrasacrisima matrimoniakale criminale atheistarum rerum novarum, cortomo, nix ande handa .

Die 2 optredens liepen volledig uit de hand. Het publiek joelde en schreeuwde, gooide bekers en etensresten. De gelijkenissen tussen Reve en Wally waren frappant: 2 op het eerste gezicht totaal miscaste mediafiguren die zich geen fluit aantrokken van de oorverdovende herrie. All publicity is good publicity, kassa kassa. Ze werden alle 2 geïnterviewd door Jan Van Rompaey. Ook dat overleefden ze.

Laatste ontmoeting

Nog maar enkele jaren geleden, het VRT-gebouw Reyerslaan. Net als ik de lift wil nemen, glipt ook Eddy Wally binnen. We moeten 4 hoog, ik naar de redactie, hij ongetwijfeld naar Radio 2 of Donna, of is het al MNM?

Hij draagt een keurige strooien hoed, een aerodynamische, ergonomische, oliekleurige zonnebril, een paarse jas die het midden houdt tussen een jacket en een pardessus, een witte broek, beige schoenen en een groene sjaal. Hij zegt erg vriendelijk goeiedag en hoe gaat het?

Waar doet die oprechte minzaamheid, neen dat kan je in de lift bij een nobele onbekende niet faken, mij aan denken? Opeens weet ik het! Meneer Wally, waag ik, hebt u ooit Sinterklaas gespeeld? Hij lacht hartelijk, maar omdat we net ter bestemming zijn aangekomen, blijft hij het antwoord schuldig. Ik ben ervan overtuigd dat Eddy Wally over een mysterieuze kracht beschikt die grote groepen mensen gelukkig maakt. En dat dit ook zijn ultieme doelstelling is. Wie nog kan dat zeggen?

Eddy!! Eddy!! Eddy!!!

Eddy Wally was er altijd. Net als Eenzaam zonder jou van Will Tura bestond het liedje Chérie blijkbaar sinds het begin van de tijdrekening. Geen trouwfeest van neef of nicht, of er sprong wel iemand op het podium om een trouwe cover van Wally's grootste hit te zingen. Als de balorkestjes The Lilies of The New Invention, het al niet zelf op het repertoire hadden. Van zodra het beginakkoord weerklonk, stond de vloer vol wiegende koppels. "Ze was jong en ze zong in de micro, hij was blond en zijn schip lag juist daar."

Rockfans moesten uiteraard niets hebben van die vreemde Vlaamse crooner, maar ook wie zoals mijn zus en haar vriendinnen dweepte met schlagerzangers, wist niet goed wat aan te vangen met die pseudo-folkloristische snoeshaan. Wat hij zong klonk als uit een onnoembaar verleden, een beetje Hollands ook. Qua taal kopieerde hij Johnny Hoes. Maar op de duur was iedereen dol op Eddy, in zaal Nova en op de Gentse Feesten. Zijn optimistische naïviteit werkte!

Eddy en Jan

In september 1966 introduceerde Jan Van Rompaey Wally in het televisieprogramma "Echo" (VRT). Behangen met handtassen playbackte Eddy "Chérie". In het satirische programma Magesien in de vroege jaren 70 daagde hij weer op, hij zong Sinterklaas- en kerstliedjes, en "Vogelvanger", met in het koortje Johnny Voners, Walter Capiau en Kris Smet. Wat was eigenlijk Jans bedoeling? Wilde hij die unieke artiest echt een kans geven? Of wilde hij bewijzen dat het publiek voor elk gat te vangen was?

Dat deed Van Rompaey in 1973 met het liedje "Sperziebonen" nog eens. "Sperziebonen" was een simplistische hit van ene Robbie Roos, ofte acteur Leo Rozenstraeten, die ook de tekst had geschreven.

Van Rompaey verscheen bijna kwansuis op Zaventem telkens Wally het vliegtuig nam naar een verre bestemming. En hij stond er opnieuw als Eddy landde. De twee voerden dan een vreemd schouwspel op. Van Rompaey wilde Wally de kreten "enig", "geweldig" en 'formidabel'' ontlokken. Eddy trapte daar in. Of ging hij er gretig op in? Een win-win-situatie?

Rond 1980 kreeg Eddy Wally op Radio 2 Oost-Vlaanderen een eigen radioprogramma, "Onvergetelijk". Het programma had iets ongemakkelijks, zeker als hij zijn eigen muziek speelde. In 1989 visten Kamagurka en Herr Seele Wally op, samen met Wendy van Wanten, voor "Lava". Eddy was daarin Kapitein Wally, de bevelhebber van een ruimteschip. Het was een parodie op "Star Trek", gelijkend op Pigs in Space van de Muppet Show.

Kama kreeg de kritiek dat hij die 2 populaire has beens exploiteerde. Wendy trad uiteraard aan met een cleavage van kosmische dimensies. Maar Kama verdedigde zich, terecht, dat hij hun echte talenten tenminste aanwendde, hun zin voor humor en zelfrelativering. Het was nog waar ook. 'Vrees niet, wij komen uit Ertvelde' . 'Wacht maar tot de volgende aflevering! Maar er is geen volgende aflevering!!' En niet te vergeten: "In het heelal is 't alle dagen carnaval. En het heelal is overal." Onsterfelijk toch…

Life and Death of a Salesman

De jong gestorven vader van Eduard van de Walle was ook een muzikale marktkramer. Hij trok met zijn accordeon naar de cafés in de Oost-Vlaams-Zeelandse grensstreek om er te spelen en te zingen. Zoon Eddy was trots op zijn vader. Als arbeider in een weverij in Sas-van-Gent nam hij zijn gitaar en mondharmonica mee. Tijdens de pauzes betoverde hij de arbeidsters met zijn sentimentele charme.

Hij nam deel aan tientallen zangcrochets, tot de gewiekste impresario en producer Johnny Hoes hem midden jaren 60 opmerkte. De rest is geschiedenis die vorm kreeg in een stapel van miljoenen grammofoonplaten en cd's, en concerten van Las Vegas over Parijs tot Moskou en Peking. Hij liet "Chérie" vertalen in het Chinees en leerde de tekst fonetisch uit het hoofd.

Vanaf de jaren 90 was hij een universele mediafiguur, de über-BV, die om de haverklap opdook, tot als vragensteller toe in "De slimste mens", waar iedereen zich vrolijk maakte om zijn bizarre uitspraak van termen als Youtube (djoeptoep). Op dat ogenblik had de grap echt wel lang genoeg geduurd.

Dom of gewiekst?

In de vroege jaren 60 al bouwde Wally in Ertvelde zijn eigen ontspanningszaal, en aan de overkant van de straat een bloemenwinkel. Bijna dagelijks trad hij op. Heelder buslandingen vooral vrouwen van middelbare leeftijd en ouder streken neer. Eerst kochten ze bloemen. Een mercantiele urban legend wil dat nadat de tuilen waren overhandigd aan het idool, die linea recta de straat weer overstaken waar ze soms nog dezelfde dag een tweede keer werden verkocht.

Ondanks het fenomenale succes hing er altijd iets amateuristisch aan Eddy Wally. Bij optredens werd hij liefst cash betaald. Zijn manager werkte ook maar "na zijn uren". Diezelfde impresario organiseerde een hoogst genante afscheidstournee, toen Eddy nauwelijks nog wist waar hij stond of zat. Eddy wilde sterven op het podium, zoals Johannes-Paulus 2. Het geluid dat ze helemaal op het einde nog konden voortbrengen, was ook ongeveer hetzelfde. Maar intussen was er wel een Eddy Wally-museum, een standbeeld, een officiële hagiografie en een naar hem genoemde planetoïde.

Een lach en een traan

Eddy kreeg zijn deel van de klappen te verwerken. Zijn geliefde vrouw en grote toeverlaat Marietje stierf in 2012 toen hij het zelf al erg moeilijk had. De carrière van erfopvolgster Marina wilde niet zo vlotten. De zaal werd al in 2004 gesloopt. En met de kleindochter liep het bij tijd en wijle goed fout. Zie de boekskens, die aan Wally's lach en traan een vette kluif hadden.

Zeker de laatste jaren had het succes van Eddy Wally ook te maken met het nieuwe anti-politiek-correcte denken, met de vrees om voor een volksvreemde droogstoppel versleten te worden als je Ik spring uit een Vliegmachien niet leuk vond. Voorts is er de nu ook al jaren aanslepende hype van de "foute muziek". Een groot deel van de Vlaamse showbizz, Eddy in het bijzonder, doet daar zijn voordeel mee. En uiteraard: "Laat Eddy maar gaan, die komt heus wel aan".

Meest gelezen