De Wever en zijn vriend Cameron - Ivan Ollevier

Wie de politieke ideeën van Bart De Wever wil begrijpen reist best mee met de partijvoorzitter van N-VA als die zijn politieke vriend, de Britse premier Cameron bezoekt. Ivan Ollevier reisde mee.
analyse
Analyse

Ivan Ollevier is journalist bij VRT-nieuws en onder meer kenner van Groot Brittannië.

“Mag ik u van harte feliciteren met uw verkiezingsoverwinning in mei?”, vroeg Bart De Wever aan de Britse premier Cameron. “Tja, het was een van de opwindendste verkiezingsnachten die ik ooit heb meegemaakt,” antwoordde die. Het was wel duidelijk dat de Conservatieve zege de N-VA-voorzitter oprecht plezier had gedaan. De twee mannen zaten zij aan zij in een kamertje in 10 Downing Street, de ambtswoning van de Britse premier. En dat “onze partijen binnen de Conservatieve groep in het Europees Parlement uitstekende bondgenoten zijn,” voegde Cameron er nog aan toe. Vorige woensdag spoorde Bart De Wever met de Eurostar naar Londen voor een ontmoeting met David Cameron, ondertussen al de tweede. De eerste keer was in 2011.

Bart De Wever en zijn delegatie (met onder meer europarlementslid Sander Loonens en minister van Financiën Van Overtveldt) werden met opvallend veel egards ontvangen in Downing Street. Niet met het traditionele handjes schudden met de wereldberoemde voordeur als decor, dat is alleen weggelegd voor staatshoofden en regeringsleiders. Nee, hij en de Britse premier Cameron begroetten elkaar hartelijk binnen, op de eerste verdieping van het pand.

De Wever versus een unionistische Britse premier?

Nu heeft De Wever zijn bewondering voor de Britse Conservatieven nooit onder stoelen of banken gestoken. Met hen deelt hij een diepe belangstelling voor het werk van Edmund Burke, de 18de-eeuwse Ierse denker die beschouwd wordt als een van de grondleggers van het moderne conservatisme.

Het was dan ook niet zo verbazend dat de N-VA vorig jaar toetrad tot dezelfde fractie in het Europees Parlement als die waartoe Cameron en de zijnen behoren: de ECR, de European Conservatives and Reformists, de Europese Conservatieven en Hervormers. Hoewel niet iedereen binnen de partijraad naar verluidt gelukkig was met die beslissing, maar Bart de Wever verkoos de ECR boven de EVA, de Europese Vrije Alliantie, waar enkele linkse Europese partijen deel van uitmaken. Sociaal-economisch is de N-VA een uitgesproken rechtse partij, net als de Conservatieve Partij van Cameron.

En toch. Hoe rijmt De Wever zijn goede ideologische verstandhouding met de uitgesproken unionistische Britse premier? Vorig jaar in september ontmoette ik in de Schotse hoofdstad Edinburgh twee N-VA-mandatarissen, Vlaams parlementslid Piet De Bruyn en europarlementslid Mark Demesmaeker. Het was de dag van het referendum over Schotse onafhankelijkheid, waar ze daar toen voor onze camera en microfoon een lans voor braken.

Van Schotse onafhankelijkheid is weinig in huis gekomen. Maar de verkiezingen die iets meer dan een halfjaar later op het referendum volgden, waren wel een succes voor de SNP, de Schotse Nationale Partij. Dat was dus twee keer prijs voor Bart De Wever, want in de rest van het land veegden de Conservatieven Labour (onverwacht) van de kaart. De Wever sprak toen op de website Newsmonkey van “een ideale uitslag”. De uitslag van de verkiezingen “stemt mij tevreden”.

Europa

Maar De Wever legde aan Downing Street natuurlijk niet zomaar een beleefdheidsbezoekje af. Op enkele honderden meter van de ambtswoning van de premier was een conferentie van de ECR aan de gang, en ook daar werd de N-VA-voorzitter verwacht. Cameron zag overigens ook andere Europese bondgenoten die op het congres hun opwachting maakten.

Daar had hij een goede reden voor. Twee weken geleden legde Cameron aan de Europese president Donald Tusk zijn wenslijst voor een hervorming van de EU voor. Hij wil daar zo snel mogelijk onderhandelingen over beginnen, zodat hij het resultaat van die hervorming kan voorleggen aan de Britten; voor eind 2017 komt er immers in het Verenigd Koninkrijk een referendum over het Britse lidmaatschap, en Cameron wil dat de Britten kunnen stemmen over een hervormde en flexibele unie, niet over wat hij het huidige “bureaucratische en logge apparaat” noemt.

Cameron zou graag zien dat zijn land lid blijft van de Europese Unie, maar dan moet die Europese Unie zich een klein beetje leren te gedragen, vindt hij.

"Eten en drinken voor iedeeen"

Zo wil Cameron niet dat zijn land een tweederangslidstaat wordt, alleen al omdat het niet tot de eurozone behoort. Hij wil dat er macht terugkeert van Brussel naar de nationale parlementen, hij wil de competitiviteit versterken en hij wil een eigen (strenger) immigratiebeleid kunnen voeren. Bij zijn Europese fractiegenoten gaat Cameron daarom op zoek naar steun, en in De Wever heeft de Britse premier een gewillig oor gevonden. Bart De Wever gaf eerder al te kennen dat hij Camerons visie niet alleen goed vindt voor het Verenigd Koninkrijk, maar voor heel de Europese Unie, en dus ook voor Vlaanderen.

Vooral Camerons voorstellen over immigratie en sociale zekerheid klinken De Wever als muziek in de oren. Cameron wil de uitkeringen voor immigranten beperken, ook voor die uit Oost-Europa, en ook De Wever vindt dat nieuwkomers niet dezelfde sociale rechten horen te genieten als zij die al jarenlang bijdragen aan de sociale zekerheid. Maar ook Camerons voorstellen over een versterking van de interne markt lijken De Wever wel aantrekkelijk. “Cameron heeft die doorgesproken,” zegt De Wever, en heeft ervoor gezorgd “dat er eten en drinken is voor iedereen”.

Bondgenoten

Cameron zal de steun van de ECR-fractie in het Europees Parlement zeker kunnen gebruiken. Zowel de Europese-Commissievoorzitter Juncker als Parlementsvoorzitter Schulz reageerde behoorlijk afwijzend op Camerons voorstellen. Bart De Wever daarentegen heeft ze warm onthaald. Als Cameron er niet in slaagt om een verdragswijziging af te dwingen, misschien hoogstens een bijsturing, dan weet hij dat hij het bijzonder moeilijk zal hebben om het Britse kiespubliek van het belang van het EU-lidmaatschap te overtuigen. Zelfs nu al binnen zijn eigen partij klinkt gemopper over Camerons “weinig ambitieuze voorstellen”. Het moet voor Cameron verontrustend zijn om vast te stellen dat zijn beste politieke vrienden lid zijn van een buitenlandse nationalistische partij.

Overigens nodigde De Wever Cameron ook uit voor de Bevrijdingsfeesten volgend jaar in september in Antwerpen. Cameron heeft nog niet toegezegd.

Meest gelezen