Het incident Peeters versus De Croo - Johny Vansevenant
Johny Vansevenant is Wetstraatjournalist bij VRT Nieuws.
Na het akkoord van de taxshift was de linkse kritiek dat er geen zware belasting op vermogen in zat. CD&V-vicepremier Peeters had het er ook moeilijk mee dat heel snel gelekt werd wat hij niet binnengehaald had tijdens het overleg. Hij verwees met de vinger naar zijn Open VLD-collega De Croo voor het lek op de site Newsmonkey, twee uur nadat het akkoord bekend gemaakt was. Blijft daar wat van hangen?
Regeringsval geen optie
Het incident Peeters-De Croo over het lijstje belastingvoorstellen van CD&V zal wel koelen zonder blazen. Niemand heeft er belang bij om het op de spits te drijven. Premier Michel heeft de voorbije dagen plooien gladgestreken van een incident dat feitelijk al van eind juli dateert, maar dat tijdens het voorbije weekend weer is opgedoken na een interview in Le Soir met CD&V-vicepremier Peeters. Aangezien er geen alternatief is voor deze regering, kan het niet anders dan dat dit incident doodbloedt. Het heeft vooral kopij opgeleverd in politiek nieuwsarme tijden. Geen enkele regeringspartij heeft zin om het kabinet-Michel te laten vallen en de volgende federale/Vlaamse verkiezingen zijn er pas over een kleine vier jaar. Bovendien is wie een regering laat vallen bijna altijd de pineut, want ruziemakers worden afgestraft.
Dat Peeters en De Croo botsten en ongetwijfeld nog zullen botsen, hoeft niet te verwonderen. De Open VLD’er maakte er geregeld een punt van om tijdens de regering-Di Rupo de PS in het zand te doen bijten wanneer er belastingvoorstellen op tafel lagen. Nu heeft hij opnieuw de meest linkse partij in de regering-Michel – en dat is CD&V – een hak gezet. En als hij inderdaad gelekt heeft, dan heeft hij meteen duidelijk gemaakt dat hij voor zijn publiek gescoord heeft. Het valt overigens op dat de vicepremier De Croo zich geregeld sociaaleconomisch rechtser opstelt dan N-VA. Ongetwijfeld een poging van de Open VLD’er om rechts-liberale kiezers terug te halen die Bart De Wever tijdens de kiescampagne heeft binnengehaald met standpunten over het in de tijd beperken van werkloosheidsuitkeringen en het afschaffen van de index.
Links-rechtstegenstelling blijft
De links-rechtstegenstelling binnen de regering zal nog dikwijls opspelen. Bij CD&V is te horen dat Open VLD en N-VA tijdens de taxshiftdiscussie geregeld samenspanden wanneer belastingen à la Coucketaks op tafel kwamen. Voorstellen om vermogens serieus te laten betalen werden meteen gecounterd met voorstellen over het in de tijd beperken van werkloosheidsuitkeringen en van een middelentoets, dus werklozen eerst hun huis laten opeten vooraleer ze een uitkering krijgen. Die links-rechtsspanningen zijn logisch want CD&V is de enige regeringspartij met een invloedrijke arbeidersbeweging achter zich. Zelfs over het N-VA-voorstel om niet dezelfde sociale rechten toe te kennen aan erkende vluchtelingen als aan Belgen, is dezelfde tegenstelling te zien. Voor CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri kan het niet.
Asielproblematiek staat nu vooraan
Sinds de taxshiftdiscussie is er inderdaad intussen een nieuw thema opgedoken dat maar niet uit het nieuws is weg te slaan: de grootste asielcrisis sinds de Tweede Wereldoorlog, zoals N-VA-voorzitter Bart De Wever die noemt. N-VA-staatssecretaris Francken voert daar een centrumbeleid in het besef dat die asielzoekers uit oorlogszones komen en heel dikwijls potentiële IS-slachtoffers zijn, die dan ook bijna allemaal erkend worden. De N-VA-kiezers die overgekomen zijn van het Vlaams Belang zien dat ongetwijfeld allemaal met een ongemakkelijk gevoel gebeuren.
Voorzitter De Wever heeft dat ongenoegen nu gekanaliseerd door erop te wijzen dat de vluchtelingen vooral naar Noord-West-Europa komen omdat de ruimere sociale rechten dat aantrekkelijker maken. Vandaar de vraag om minder sociale rechten uit te delen aan erkende vluchtelingen en om meer asielzoekers toe te wijzen aan Zuid-Europese en Oost-Europese landen die op sociaal vlak veel minder te bieden hebben...
De deadline voor de taxshift is halfweg oktober
Op de ministerraad zal de asielproblematiek dan ook meer centraal staan dan de taxshift. Staatssecretaris Francken heeft de aanbesteding voor tienduizend opvangplaatsen al aangekondigd. Vraag is ook of na het Thalys-incident er weer meer militairen op straat moeten komen. Over de taxshift worden wellicht nog geen zware knopen doorgehakt. Er is nog tijd om losse eindjes weg te werken zoals: Wie krijgt 100 euro belastingvermindering maandelijks? Hoe ziet de speculatietaks eruit? Tellen minwaarden ook mee? Hoe ziet de suikertaks eruit? Veel van die maatregelen gaan pas op 1 januari in. Er is dus nog tijd. Al moet België tegen halfweg oktober wel zijn begrotingscijfers aan Europa bezorgen. Op 13 oktober start het nieuwe parlementaire jaar in de Kamer en dan houdt de premier zijn federale beleidsverklaring. De taxshift-deadline valt dan. Al is het wel zo dat de btw-verhoging op elektriciteit van 6 naar 21 procent al valt op 1 september, tegen dinsdag dus. Het KB daarvoor moet tegen dan getekend zijn.
Vraag blijft of die btw-verhoging ook uit de indexkorf moet, zodat de duurdere elektriciteit geen hogere lonen veroorzaakt. Die duurdere elektriciteit uit de korf halen, komt wel neer op een indexsprongetje en dat ligt dan wel weer moeilijk voor CD&V, die vindt dat één indexsprong volstaat. Binnenkort weten we of N-VA en Open VLD dat gunnen aan CD&V. Vooral nu de inflatie hyperlaag staat en de indexsprong er normaal pas naar het einde van volgend jaar komt, lijkt die geste niet onoverkomelijk. Die duurdere elektriciteit zal de sprong hooguit een paar maanden vervroegen…