Wie selfies maakt, is dan toch (meestal) geen narcist

Hoewel mensen zichzelf al sinds de uitvinding van de fotografie op de gevoelige plaat vastleggen, bloeit die praktijk sinds de komst van smartphones en sociaalnetwerksites de jongste jaren als nooit tevoren. Onder de noemer van "selfies" vinden velen het vandaag doodnormaal foto's van zichzelf te nemen en die op Facebook of Instagram te plaatsen.

Wie dacht dat die mensen dat doen uit narcisme, heeft het bij het verkeerde eind. Dat zeggen althans 5 studenten van de Brigham Young University in de Amerikaanse staat Utah in een onderzoekspaper. Zij interviewden fervente selfiemakers en kwamen tot een opvallende conclusie.

Volgens de studenten zijn mensen die selfies verspreiden in drie categorieën op te delen: communicatoren, autobiografen en zelf-promotoren.

Communicatoren willen met hun selfies in de eerste plaats een conversatie starten met hun vrienden of een debat in gang zetten. De studenten halen hierbij het voorbeeld aan van actrice Anne Hathaway die op de dag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen een selfie op Instagram postte met een "I voted"-sticker op haar vest. Die had als doel andere Amerikanen aan te moedigen om ook te gaan stemmen.

Autobiografen willen met hun selfies dan weer vooral sleutelmomenten in hun leven documenteren of belangrijke herinneringen vastleggen. Zij delen die foto's dan wel met anderen, toch is het hen niet om de "likes" of de feedback te doen. Als voorbeeld verwijzen de studenten naar de Amerikaanse astronaut Scott Kelley die zijn verblijf in de ruimte aan de hand van een reeks selfies bijhield.

Opvallend: volgens de studenten behoort de meerderheid van de mensen die selfies publiceren tot die eerste twee groepen. Slechts een minderheid valt onder de categorie van de zelf-promotoren. Zij willen simpelweg hun volledige doen en laten met de wereld delen en pogen dit te doen zodat zijzelf en hun verhalen in een positief daglicht komen te staan. Sterren als Kate Perry en Taylor Swift zijn volgens de studenten zelf-promotoren, evenals (en uiteraard) Kim Kardashian en co.

Categorieën van mensen die selfies maken identificeren, is volgens de studenten belangrijk, omdat het om een nieuw soort fotografie gaat. Het kan een handig hulpmiddel zijn voor historici en andere wetenschappers van de toekomst. De visuele geschiedenis van de vroege 21e-eeuwse maatschappij zal immers in grote mate uit selfies bestaan.