Van Rompuy ziet twee uitwegen uit de crisis

Gisteren zijn Frankrijk en Duitsland het eens geworden over een voorstel voor een hechter economisch bestuur in Europa en een strengere begrotingsdiscipline voor de lidstaten.

Dat gebeurde tijdens een ontmoeting tussen de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy. Die wilden die "gouden regel" waarbij de lidstaten hun  deficit zouden beperken tot 3% inschrijven in het Europese hervormingsverdrag van Lissabon. Lidstaten die daarop een  inbreuk zouden maken, zouden automatisch een sanctie moeten krijgen, aldus Merkel en Sarkozy.

Europees president Herman Van Rompuy en EU-Commissievoorzitter Jose Manuel Barroso kunnen zich vinden in het Frans-Duitse voorstel om de lidstaten begrotingsdiscipline op te leggen.

Van Rompuy en Barroso zien twee mogelijkheden. Ofwel schrijft de EU die sanctie in in het EU-verdrag, maar in dat geval is een intergouvernementele conferentie nodig en de ratificatie door alle 27 landen van de Europese Unie en door het Europees Parlement. Dat dreigt echter lang te duren en moeizaam te verlopen.

Van Rompuy geeft echter de voorkeur aan een kortere en meer eenvoudige optie. In dat geval zouden de 17 lidstaten van de eurozone zichzelf meer begrotingsdiscipline opleggen en is enkel een raadpleging door het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank nodig. Die procedure zou dus veel eenvoudiger en sneller gaan. 

De beslissing ligt bij de Europese top van staatshoofden en regeringsleiders die donderdag en vrijdag plaatsvindt in Brussel. Die top zal nu eindelijk knopen moeten doorhakken om uit de schuldencrisis te raken en het vertrouwen van de financiële markten terug te winnen.

Vlak voor het begin van de EU-top zijn geluiden te horen over een alternatieve manier om slagkracht van het Europese noodfonds EFSF te versterken. Dat fonds beschikt over een uitleencapaciteit van 440 miljard euro. Daarvan is al een deel opzijgezet voor hulp aan Griekenland, Ierland en Portugal, maar er is nog voor 250 miljard euro beschikbaar.

Dat tijdelijke noodfonds EFSF zou in 2013 opgevolgd worden door een permanent noodfonds, het European Stability Mechanism (ESM) dat 500 miljard euro ter beschikking zou hebben.

Een van de ideeën is nu op dat permanente fonds ESM al midden volgend jaar te lanceren naast het bestaande EFSF. Samen zouden die twee noodfondsen voor 940 miljard euro geld klaar hebben, niet ver van de 1.000 miljard die nodig was geacht om eventueel landen als Spanje of Italië vertrouwen te geven.