Patokh Chodiev: rijker dan Marc Coucke en hoofdrolspeler in Kazachgate

Marc Coucke en Albert Frère kent zowat iedereen. Maar Patokh Chodiev, die samen met Frère en Coucke de top-3 van de rijkste Belgen volmaakt, is minder bekend. Maar door Kazachgate duikt zijn naam steeds vaker op in de media. Wie is die Chodiev nu?

Patokh Chodiev is met zijn geschatte vermogen van 1,4 miljard dollar de rijkste Belg na Albert Frère. Daarmee is hij zo’n 200 miljoen rijker dan Marc Coucke. Nu is Chodiev vooral op papier een Belg, want de steenrijke zakenman met Oezbeekse roots woont eigenlijk in Londen. Hij is 63 jaar oud, is getrouwd en heeft drie kinderen. Chodiev vergaarde zijn rijkdom door de wereldwijde handel in mineralen, olie en gas en door te bankieren.

Chodiev werd in 1953 geboren in wat nu Oezbekistan is, maar toen nog de Sovjet-Unie was. Als student ging hij internationaal recht en Japans studeren in Moskou. Na zijn studies werd hij door de Sovjet-Unie onder meer naar Japan uitgestuurd als handelsgezant. De ervaring die hij zo opdeed, gebruikte hij handig toen de Sovjet-Unie vanaf 1989 ineenstortte. Samen met een aantal makkers zette hij toen een handel op in schroot, ijzererts, aluminium en olie.

"Belg"

De dubbeltjes gingen helemaal aan het rollen toen hij midden de jaren 90 betrokken raakte bij de privatisering van de economie van Kazachstan, een buurland van zijn geboorteland Oezbekistan en rijk aan bodemschatten… en corruptie. Samen met zakenpartners Alijan Ibragimov en Alexander Machkevich richtte Chodiev toentertijd al een aantal bedrijven op naar Belgisch recht. Sindsdien gaan de drie door het leven als het "Trio". Die bedrijven groeiden in de loop der jaren uit tot Eurasian Natural Resources Corporation, één van de grootste grondstoffenbedrijven ter wereld met 70.000 werknemers in dienst over de hele wereld: Kazachstan, Rusland, Afrika, Brazilië... Overal waar kostbare stoffen in de grond zitten.

Chodiev richtte niet alleen Belgische bedrijven op, hij kwam ook in België wonen: hij kocht een villa in Waterloo, waar hij in 1997 de Belgische nationaliteit kreeg. Dat gebeurde door toedoen van zijn buurman: MR-politicus Serge Kubla, die toen burgemeester van Waterloo was. De naturalisatie is omstreden, omdat Chodiev geen van de vereiste landstalen sprak. Bovendien had de Staatsveiligheid ook al gesignaleerd dat Chodiev connecties had met de maffia.

Chodiev woont intussen al een poos niet meer in België, maar in het financiële hart van de wereld, Londen, waar zijn bedrijf nu gebaseerd is en zelf is hij gedomicilieerd in Zwitserland.

In opspraak

In de jaren 90 kwam Chodiev verschillende keren in opspraak in België. Zo werd hij ervan verdacht dat hij via de Bank Brussel Lambert (de voorganger van ING in België) geld zou witwassen. Maar tot een proces kwam het niet.

Waar het Trio wel door de rechter moest verschijnen, was een zaak met Tractebel uit 1997. Het Belgische ingenieursbureau zou miljoenen aan steekpenningen hebben betaald aan het Trio, omdat ze Tractebel zouden hebben geholpen bij een deal waardoor Tractebel 30 jaar lang het Kazachse deel van de Gazprom-pijpleidingen mocht uitbaten. In 2011 maakte het Trio gebruik van de nieuwe afkoopwet om de vervolging in de Tractebelzaak af te kopen.

Chodiev wordt ook genoemd in de Panama Papers, de gelekte informatie van het Panamese advocatenkantoor Mossack Fonseca. In die documenten staan heel wat linken tussen de steenrijke Chodiev en allerlei offshore-bedrijven in verschillende belastingparadijzen. In een reactie op die gelekte informatie zei Chodiev dat hij zijn wereldwijde fiscale verplichtingen nakomt.

Meest gelezen