Cash geld afschaffen, ook in België?

DNB, de grootste bank van Noorwegen, stelt voor om cash geld af te schaffen en voortaan alles elektronisch te betalen. DNB heeft samen met de op een na grootste bank van Noorwegen nu al het gebruik van cash geld in bankkantoren stopgezet. Het bericht staat vandaag op de nieuwswebsite Business Insider.
Noorse kronen (foto: Norges bank/Nils S. Aasheim)

De bank ziet alleen maar voordelen als cash gebannen wordt. Zo zal de criminaliteit opdrogen en illegale circuits onmogelijk worden. Ook belastingontduiking of zwartwerken behoort tot het verleden. Er zijn zoveel gevaren en nadelen verbonden met cash dat het systeem beter verdwijnt, beweert de bank.

Big Brother om de hoek?

De discussie over een ‘Cashless Society’ is niet nieuw. Met de regelmaat van de klok pleiten bekende economen voor het afschaffen van cash.

Louter technisch is een maatschappij zonder cash al lang mogelijk. In de plaats van baar geld zouden dan andere systemen bestaan om snel kleine bedragen te betalen. Een vriend wat geld voorschieten of samen leggen voor een geschenk voor een collega zou bijvoorbeeld kunnen met je smartphone of een andere virtueel systeem.

Tegenstanders van het model hameren op het ethische vraagstuk. Zonder cash geld wordt alles per definitie traceerbaar en is een Big Brother scenario nooit ver weg.

Invoeren in België wordt problematisch

Ook in ons land laait de discussie nu en dan op. Geert Noels, hoofdeconoom bij Econopolis rekent zich in De Wereld Vandaag op Radio 1 bij de voorstanders: “Ik vind het een goed idee, vooral omdat het onvermijdelijk wordt. Papier is niet meer van deze tijd. We doen tegenwoordig alles digitaal, behalve net datgene wat heel precies zou moeten zijn: betalingen."

"Er zijn wel een aantal obstakels, waarvan het belangrijkste ‘vertrouwen’ is. Je moet namelijk een grote mate van vertrouwen hebben in de maatschappij. In de eerste plaats vertrouwen in de overheid dat dit geen middel wordt om de burger te gaan controleren en beslag te leggen op je eigendommen. Je moet als maatschappij ook sterk staan tegenover mensen die vinden dat de zwarte economie deel moet uitmaken van het dagelijkse leven. Zo’n systeem zonder cash lukt dus wellicht in zeer sterke maatschappijen, zoals die in Scandinavië. De vraag is maar of dat ook lukt in België, waar het circuit met zwart geld toch nog altijd behoorlijk groot is.”

Fraude zal helaas altijd bestaan, ook zonder cash geld

Karel van Eetvelt van UNIZO heeft gemengde gevoelens: ”Geen cash geld meer verhoogt zonder twijfel de veiligheid en de transparantie bij de handelaars. Het nadeel is wel dat veel mensen vandaag nog gewoon zijn om cash te betalen. Vooraleer we die allemaal overtuigd hebben, zullen we toch vele jaren verder zijn.”

Van Eetvelt is niet overtuigd dat het zwarte circuit helemaal verdwijnt zonder cash: “Ik maak me weinig illusies daarover. Als ik kijk naar de cyberfraude die vandaag bestaat, dan vrees ik dat zoiets helaas ook bij elektronische betalingen mogelijk is. Criminelen zullen altijd wel een manier vinden. Zo'n systeem moet je ook Europees invoeren om alle misbruiken te voorkomen.”

Technische ondersteuning cruciaal voor horeca

Beschikken over traditionele cash is een heikel punt voor de horeca. Danny van Assche van Horeca Vlaanderen benadrukt dat de horeca uitbater momenteel alle kosten van elektronische betalingen draagt. “Als alles morgen elektronisch gaat, dan moeten we daar eens deftig over praten”, zegt hij.

Hij ziet ook een heel praktisch bezwaar. “Elektronica is fijn maar het moet wel werken. Als er een grote panne is, kan je helemaal niet meer betalen. Horecazaken werken vaak ‘s avonds, ’s nachts en in het weekend. Op zo’n moment moet je ook technische ondersteuning hebben om problemen op te lossen.”

Meest gelezen