"Iedereen is verantwoordelijk voor de lage prijzen"

Omdat ze vaak met verlies hun producten moeten verkopen, staat het water veel boeren aan de lippen. Dat is volgens professor Gellynck vooral te wijten aan het feit dat het aanbod helemaal niet meer afgestemd is op de vraag. “De productie is de voorbije jaren sterk gestegen. En als de productie stijgt, maar de vraag niet volgt, krijgen we een daling van de prijzen.”

De ijzeren wet van de economie dus. Maar hoe is het zo ver kunnen komen? “We vragen ons iets te weinig af: wie is er geïnteresseerd in de landbouwproducten die we meer produceren?” Dat is volgens Gellynck het gevolg van het landbouwbeleid van de afgelopen decennia. “Tot de jaren 1990 werd de landbouwers gevraagd om hun productiviteit op te drijven. En van de afzet moesten de boeren zich niet veel aantrekken.”

Maar in het begin van de jaren 90 is het roer van het Europese landbouwbeleid omgeslagen, want de rekening van de landbouwsubsidies was aardig opgelopen terwijl de productiviteit op punt stond. “Daarom werd vanaf toen een stuk van de verantwoordelijkheid bij de boer zelf gelegd en moest de boer zelf naar een afzetmarkt voor zijn producten zoeken.” En net dat is volgens Gellynck te weinig gebeurd.

De afgelopen jaren hebben de boeren het door voortdurende prijsdalingen almaar moeilijker gekregen. Daar kwam vorig jaar nog het Russische embargo bovenop. Als gevolg daarvan is de afzet zo klein geworden dat volgens Gellynck “de bodem uit de markt is verdwenen” en de prijzen onder het minimum zijn gedaald.

Piet Vanthemsche van de Boerenbond opperde eerder deze week dat de consument de supermarkten onder druk kan zetten om de supermarkten eerlijke prijzen te laten betalen aan de boeren. Maar dan zal de consument dus meer betalen. “Maar is de consument bereid dit te doen? En is dit voldoende om het probleem op te lossen? Dat betwijfel ik toch zeer sterk”, aldus professor Gellynck.

De oplossing van het probleem ligt er volgens Gellynck in dat iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Niet alleen de boeren, maar vooral de agro-industrie en de supermarkten moeten volgens hem de productie helpen afstemmen op de afzet, om te vermijden dat boeren producten gaan produceren die op een overschotmarkt terechtkomen. “Want daar wordt niemand beter van en dat moeten we vermijden in de toekomst”, besluit Gellynck.