Rock-'n-roll-legende Chuck Berry is overleden

Er bestaat geen twijfel over dat Chuck een van de meest invloedrijke muzikanten aller tijden was. Door blues te mixen met r&b en door over universele thema's die de jeugd aanbelangen te zingen, sprak Berry zowel zwarte als blanke jongeren aan. Of om het met de woorden van John Lennon te zeggen: "If you tried to give rock and roll another name, you might call it 'Chuck Berry'."
1980 AP

Chuck "Charles Anderson Edward" Berry ziet het levenslicht op 18 oktober 1926 in St. Louis, in de Amerikaanse staat Missouri. Hij is het vierde kind in een middenklasse gezin van zes. Zijn ouders zijn de kleinkinderen van slaven en behoren tot de vele Afro-Amerikanen die van het landelijke zuiden naar St.Louis verhuizen om werk te vinden tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Zijn vader Henry schopt het tot aannemer en decaan bij een baptistenkerk. Zijn moeder Martha is een van de weinige zwarte vrouwen die een universiteitsdiploma behalen en ze wordt hoofd van een openbare school.

Chuck Berry groeit op in het noordelijke deel van de stad St. Louis, die de "Ville" wordt genoemd. Er wonen alleen maar mensen met een zwarte huidskleur. Pas op de leeftijd van drie ziet Chuck voor het eerst blanken als een aantal blanke brandweerlieden een vuur aan het doven zijn. "Ik dacht dat ze zo bang waren van het vuur dat hun gezichten helemaal wit waren geworden van de schrik", zal hij daar later over zeggen.

Al op jonge leeftijd toont Chuck interesse in muziek. Op zijn zes jaar begint hij te zingen bij het kerkkoor. Op zijn twaalfde gaat hij naar de prestigieuze en private "Sumner High School" waar hij voor de jaarlijkse talentenshow "Confessin' the blues" van Jay McShann's ten gehore brengt. Hij wordt door een vriend begeleid op de gitaar. Het optreden is een groot succes en Berry beslist om zelf ook gitaar te leren spelen en studeert samen met de lokale jazzlegende Ida Harris.

1986 AP

"On the road" met twee vrienden richting jeugdinstelling

Intussen staat Berry op school bekend als een amokmaker. Hij is ongeïnteresseerd in zijn studies en heeft het moeilijk met de structuur en de discipline die de school hem oplegt. Op zijn zeventiende stopt hij met zijn studies en samen met twee vrienden begint hij aan een roadtrip naar California.

Ze geraken echter niet verder dan Kansas City en nemen daar de slechte beslissing om op rooftocht te gaan om aan geld te geraken. Ze beroven een bakkerij, een kledingwinkel en een kapperszaak.

Gewapend met een geweer dat ze in een verlaten parkeergarage hebben gevonden, houden ze een man onder schot en gaan ze er met zijn auto vandoor. Hierna worden ze door de politie opgepakt en Berry moet drie jaar doorbrengen in een jeugdinstelling.

1986 AP

Reputatie van een fantastische showman

Op zijn 21e verjaardag wordt Berry vrijgelaten dankzij zijn goed gedrag en hij keert terug naar St. Louis waar hij voor zijn vader gaat werken. In 1948 trouwt hij met Themetta "Toddy" Suggs, met wie hij vier kinderen zal hebben.

Berry begint ook opnieuw gitaar te spelen en zijn vroeger klasgenoot vraagt hem om lid te worden van zijn band. De groep speelt in lokale nachtclubs voor zwarten en Berry krijgt al gauw de reputatie een fantastische showman te zijn. Zijn muzikale helden zijn Nat King Cole, T-Bone Walker, Jimmie Rodgers, Louis Jordan en Muddy Waters.

In 1952 ontmoet Chuck Berry een lokale jazzpianist, Jonnie Johnson en hij wordt muzikant bij de band van deze laatste: Sir John's Trio. Dankzij Berry herleeft de groep en hij introduceert upbeat countrynummers in hun repertoire van jazz en popmuziek.

Midden jaren 50 onderneemt Berry veel reizen naar Chicago in de hoop een platencontract in de wacht te kunnen slepen. Hij ontmoet er de legendarische bluesmuzikant Muddy Waters en die adviseert hem om bij Chess Records aan te kloppen.

Eerste echt rock-'n-rollsong ooit

Een paar weken later neemt Berry het nummer "Maybellene" op en trekt ermee naar Chess Records. De platenbonzen zijn laaiend enthousiast en ze bieden hem een contract aan. In geen tijd staat "Maybellene" op nummer 1 in de r&b-hitlijsten en op 5 in de pophitparade.

Door de unieke combinatie van de rhythm en blues-beat, de countrygitaar, wat Chicago blues en de verhalende songtekst beschouwen veel muziekhistorici "Maybellene" als de eerste echte rock- 'n- rollsong.

De bal gaat razendsnel aan het rollen en veel hits volgen: "Roll over, Beethoven", "Too much monkey business" en "Brown-eyed handsome man". Door blues te mixen met r&b en door over universele thema's die de jeugd aanbelangen te zingen, spreekt Berry zowel de zwarte als de blanke jongeren aan. "Ik maak platen voor mensen die ze willen kopen. Geen kleur, geen ras, geen politiek", vertelt de muzikant zelf.

In de late jaren 50 brengt Berry nummers uit als "Johnny B. Goode", "Sweet little sixteen" en "Carol". Allemaal komen ze in de top 10 van de hitlijsten terecht.

AP2011

Koud en kil uit de gevangenis

Maar de hittrein ontspoort wanneer Berry opnieuw de cel in moet. De muzikant heeft een 14-jarig Amerikaans meisje dat in Mexico woont, meegebracht naar de Verenigde Staten om in zijn club te werken. Zij wordt gearresteerd voor prostitutie en Berry moet 20 maanden brommen.

Nadat hij zijn tijd heeft uitgezeten, schrijft hij opnieuw succesnummers als "Nadine", "You Never Can Tell" dat later wordt gebruikt in de film "Pulp fiction", "Promised land" en "Dear dad". Maar Berry zal nooit meer dezelfde man zijn als voor zijn tweede tijd in de gevangenis.

Zijn vriend en partner op zijn Britse tour in 1964 zegt daarover: "Ik heb nooit een man gezien die zo is veranderd. Hij was iemand die in de kleedkamers lol trapte en jamde. In Engeland was hij koud, afstandelijk en bitter."

In de jaren 70 blijft Berry toeren op basis van zijn vroegere successen. Hij heeft alleen zijn Gibsongitaar bij zich en huurt overal ter plaatse een band in. Berry gaat er vanuit dat iedereen zijn nummers kent.

Bij de vele bandleden die met Berry het podium delen, zijn ook de jonge Bruce Springsteen en Steve Miller die aan het begin van hun carrière staan. Springsteen laat later optekenen dat Berry niet eens een setlist had en dat hij van iedere muzikant verwachtte dat ze zijn leiding zouden volgen na de gitaarintro. Berry praat niet met de muzikanten en een dankjewel na een optreden kan er ook niet vanaf.

AP2011

Een van de meest invloedrijke muzikanten aller tijden

Chuck Berry brengt zijn laatste album "Rock it" uit in 1979 en krijgt er nog heel wat positieve commentaren op. Hij blijft optreden tot in 2011, maar hij kan de energie en originaliteit die hem altijd hebben gekenmerkt, niet meer evenaren.

Tijdens een nieuwjaarsconcert in Chicago valt Berry flauw en moet hij van het podium worden gedragen. Toch blijft hij tot aan zijn dood elke woensdag optreden in "Blueberry Hill", een restaurant en bar in St. Louis. De laatste jaren van zijn carrière heeft hij de reputatie dat zijn optredens slordig zijn en dat hij vals zingt.

Toch zal Chuck Berry altijd een van de meest invloedrijke muzikanten aller tijden blijven. In 1985 ontvangt hij de Grammy Lifetime Achievement Award en een jaar later wordt hij als eerste opgenomen in de "Rock and Roll Hall of Fame". Maar het belang dat Berry heeft gehad voor de muziek is vooral te meten aan hoe vaak hij door andere artiesten is gecoverd.

Zo zijn The Beach Boys, The Rolling Stones en The Beatles met menig Berry-nummer aan de slag gegaan. Angus Young van AC/DC heeft ook Berry's ganzenpas of "duckwalk" gebruikt als een van zijn gimmicks.

Een ode aan Chuck Berry en zijn muziek wordt gedaan door Steppenwolf in het nummer "Berry rides again", waarin de gitaar en de piano treffend het karakteristieke geluid van Berry's gitaar en Johnsons piano laten horen en alle hits voorbijkomen. De lijst van muzikanten die door Berry werden beïnvloed, is eindeloos. Zo heeft hij zijn stempel op de geschiedenis gedrukt.

1995 AP

Meest gelezen