Evenwicht tussen man en vrouw in de journaals
Het Steunpunt Media met daarin verschillende universiteiten onderzocht in totaal ongeveer 21.400 individuele voxpops uit zowat 8.600 avondnieuwsuitzendingen van 2003 tot en met 2014.
Doorheen de jaren is een algemene stijgende trend merkbaar, al is die veeleer beperkt. In de hele periode toont VRT gemiddeld twee voxpops per nieuwsuitzending en VTM drie. Vorig jaar sloot VRT erg dicht aan bij VTM. Beiden eindigden op gemiddeld circa 3,5 voxpops per uitzending. De schommelingen in de grafiek lopen ook veelal gelijk.
"Het lijkt erop dat beide redacties beslissen om hetzelfde nieuws met voxpops te kruiden en daarbij over hun schouder naar de praktijken van de ander kijken", klinkt de analyse.
Algemeen komt de 'stem van het volk' wel minder lang aan bod dan die van bijvoorbeeld experten, politici of ooggetuigen. Op VRT gaat het om 10 seconden voor de man of vrouw in de straat tegenover 18 seconden voor de anderen. Bij VTM is dat respectievelijk 9 en 16 seconden.
Gekeken naar de representativiteit tegenover de Vlaamse samenleving blijkt dat die er wel is op vlak van geslacht en leeftijd. "Opmerkelijk", vinden de wetenschappers, omdat voorgaand onderzoek altijd een sterke ondervertegenwoordiging van vrouwen vaststelde. De onderzoekers keken ook naar de etnisch-culturele achtergrond, op basis van huidskleur - wat geen sluitende methode wordt genoemd.
"Slechts 2,4 procent van de voxpops behoort tot een etnisch-culturele minderheid. Mensen met een blank uiterlijk (98 procent) worden dus oververtegenwoordigd", klinkt het. Het aandeel van etnisch-culturele minderheden in Vlaanderen zou circa 15 procent bedragen. Ook valt volgens de wetenschappers de afwezigheid van personen met een handicap op.
Journalisten vragen vooral naar politieke meningen (25 procent), gevolgd door sociale thema's (15 procent) en mobiliteit (13 procent).
De wetenschappers keken ook naar de verdeling van de opinies, die onevenwichtig blijkt. "In bijna 80 procent van de berichten wordt slechts een standpunt verwoord via voxpops, 15 procent van de berichten toont meer dan één standpunt, waarbij één opinie de bovenhand heeft. 8 procent van de nieuwsitems is gebalanceerd", besluit men, waarbij men verwijst naar de grote invloed die voxpops kunnen hebben op de kijker.