Alida Neslo: "Het leven hier lijkt altijd een beetje vakantie"
āDe boomhutā verdient zonder twijfel een plekje in de lijst van legendarische kinderprogrammaās uit de nineties en nillies. Tussen 1994 en 2005 keek Alida samen met Peter Paulus Post (gespeeld door Karel Vereertbrugghen) vanuit haar knusse hut naar een diverse maatschappij. De kijkende kinderen hadden twee zekerheden: ze zouden invloeden vanuit andere landen binnenkrijgen enā¦ ze zouden worden begroet met āHey fa!ā, Surinaams voor āHallo allemaal!ā.
āHet programma leeft nog altijdā, zegt Neslo. āHier in Suriname komen tegenwoordig vaak Vlaamse stagiaires over de vloer. Ze spreken mij aan, roepen āHey fa!ā, vragen een handtekening of willen met mij op de foto. Het lijkt iets uit een ver verleden, maar door hen wordt het levend gehouden. Het is leuk te zien wat je voor mensen hebt betekend.ā
āDe boomhutā was natuurlijk niet uw eerste project op de Vlaamse televisie. In de jaren ā80 was u al te zien in āTv touchĆ©ā, het satirische tv-programma met Herman Van Molle en Jessie De CaluwĆ©. Plots was u bekend. Had u zich daarop voorbereid?
Alida Neslo: āDe impact van televisie heb ik toch wat onderschat. Ik was een theatermens en totaal niet bezig met televisie. Bovendien heb ik nooit gesolliciteerd voor dat programma. Het was Herman Van Molle die mij had gevraagd.Ā Hij wou een statement maken met de eerste zwarte vrouw op de Vlaamse televisie. Het was een leuke tijd, met toch ook een keerzijde. In de loop der jaren heb ik heel wat brieven gekregen over mijn huidskleur. Iemand stuurde zelfs letterlijk: āHaal die vuile zwarte heks van het scherm. Ze maakt onze kinderen bang.ā Mijn omgeving en ik hebben die negatieve uitingen wel altijd met humor bezworen, zodat niemand erdoor gefrustreerd is geraakt.ā
Even na die opmerking werd u zelf dan maar het gezicht van een kinderprogramma?
Neslo: ""De boomhut" moest voor mij een weerspiegeling zijn van mijn kindertijd in Suriname. Daar zie je letterlijk alle soorten mensen rondlopen: van ultrazwart tot ultrablank. Toen ik in Vlaanderen toekwam, zeiden de mensen dat ik anders was. Ik wist niet wat ze daarmee bedoelden. Dat hokjesdenken kennen we niet in Suriname. In āDe boomhutā waren er geen grenzen, omdat kinderen helemaal geen grenzen kennen. Het zijn hun ouders die hen die aanleren.ā
Tien jaar lang "Hey fa!"
Na dertig jaar Vlaanderen en Nederland beslist Neslo uiteindelijk om in 2006 West-Europa vaarwel te zeggen en opnieuw een vliegtuigticket naar Suriname te kopen. Een ticket enkele reis. āHet was een moeilijke keuze. Mijn belangrijkste vrienden zaten in Vlaanderen en in Suriname kende ik eigenlijk niet zoveel mensen meerā, zegt ze. āBovendien was het kiezen tussen welvaart en welzijn. Dat laatste heeft het uiteindelijk gehaald.ā
We zijn ondertussen bijna tien jaar verder. Nog geen spijt van uw beslissing?
Neslo: āHelemaal niet. Ik heb het enorm druk, maar ik zou het niet anders willen. Het leven lijkt hier ook altijd een beetje vakantie. De zon schijnt, de lucht is blauw en de vogeltjes fluiten. Ik ben een echt zomerkind, de winter is niet aan mij besteed. In dat opzicht mis ik BelgiĆ« en Nederland dan weer niet.ā
U heeft het druk, zei u. Met wat zoal?
Neslo: āToen ik hier opnieuw toekwam, stond Suriname op het punt om hun onderwijs te vernieuwen. Vooral op vlak van cultuur kwamen er aanpassingen, want cultuuronderwijs hadden wij nooit echt gekend. Ik heb meegeschreven aan het nieuwe onderwijsplan. Daarnaast help ik mee met de opstart van een conservatorium, word ik gevraagd voor de begeleiding van allerlei culturele activiteiten en hou ik mij natuurlijk vooral bezig met Studio T.ā
Wat moet ik mij voorstellen bij Studio T? Een theateropleiding?
Neslo: āEen opleiding zou ik het niet noemen. Het is eerder een nieuwe stroming āeen school- binnen het theater. Het is een samensmelting van alle andere muzeās: muziek, tekst, beeldhouwwerk, enzovoort. Ik ga op zoek naar het theater van morgen. Wie wil, mag meezoeken.ā
Studio T is trouwens niet toevallig de naam van haar project. Het is een hommage aan Thalia theater āhet oudste theater van het CaraĆÆbische gebied- en aan Herman Teirlinck, de Vlaamse toneelschrijver die in 1946 Studio Herman Teirlinck uit de grond stampte in Antwerpen. Zijn theaterleerboek āDramatisch peripatetikonā gebruikt Neslo nog steeds. āTeirlinck was zijn tijd ver vooruit. In Vlaanderen beseffen ze niet genoeg welke stempel hij heeft gedruktā, zegt ze. En dan is er nog Ć©Ć©n woord dat telkens opnieuw opduikt tijdens haar vurig theaterpleidooi: āalakondreā.
Wat houdt het begrip alakondre precies in?
Neslo: āAlakondre is precies het tegenovergestelde van apartheid en betekent letterlijk āalle landenā. Het is een begrip dat een gevoel van eenheid en samenwerking tussen culturen stimuleert. Dat wil ik toepassen op het theater, maar ook op de maatschappij.ā
U verwijst nu naar een multiculturele samenleving?
Neslo: āKijk, we zullen moeten leren samenleven. Twintig jaar geleden schreef ik al dat het ooit zal gebeuren, maar dat er wellicht eerst bloed zal moeten vloeien. Het is toch verschrikkelijk dat een Europeaan schrik heeft van een moslim? Wij snappen dat niet in Suriname. Hier zijn heel wat andere problemen āzoals corruptie, om maar een ding te noemen-, maar racisme kennen wij niet.ā
āIn Suriname hebben we de tijd die we hadden, gebruikt om elkaar (de verschillende bevolkingsgroepen, nvdr.) te leren kennen. In Europa hebben ze dat niet gedaan, omdat ze zichzelf als de standaard zijn blijven bekijken. Het resultaat is dat jullie elkaar niet genoeg kennen en dat jullie angst hebben van elkaar. Angst uit onwetendheid."
Hoe kijkt u dan terug op de elfjuliviering van 1987? Het toenmalige Vlaams Blok ānu Vlaams Belang- bestormde toen het podium waar onder meer u opstond. U heeft zelfs enkele dagen moeten onderduiken.
Neslo: āAan dat laatste heb ik mijn beste Vlaamse vrienden overgehouden, dus eigenlijk ben ik het Vlaams Blok wel dankbaar (lacht). Neen, die partij zegt ānet als verschillende andere partijen in Europa- dat samenleven met bepaalde groepen niet lukt. Dat klopt niet, Suriname is het bewijs. De leden van de partij zijn nog steeds welkom om het met hun eigen ogen te zien. Ach, ik neem hen eigenlijk niets kwalijk. Ik heb medelijden met hen. Ze zullen toch moeten leren samenleven, anders moeten ze maar verhuizen naar Mars.ā
āAnderzijds stoor ik mij ook aan de politieke correctheid die er tegenwoordig heerst. Je mag niets meer zeggen. In Suriname roepen wij soms al grappend āvuile negerā naar elkaar.ā
U heeft het duidelijk naar uw zin in Suriname. Wat brengt de toekomst?
Neslo: āIk ga door tot de laatste snik. Wat moet ik anders doen? Altijd maar zitten, is niet aan mij besteed. Het leven is een groot schouwtoneel, waarbij ik inspiratie haal uit de mensen om me heen. Ik moet kunnen communiceren en dat doe ik via het theater.ā
Nog een laatste vraag: begint het na tien jaar niet opnieuw te kriebelen om terug naar Vlaanderen of Nederland te komen?
Neslo: āDeze zomer kom ik wel nog eens op bezoek bij vrienden en familie in Vlaanderen, maar definitief terugkeren? Neen, dat zit er niet meer in.ā