De fotograaf achter Beyoncé ontsluierd: wie is Awol Erizku?
Of u het nu interesseerde of niet, afgelopen week was er geen ontsnappen aan: de allereerste foto van Sir en Rumi Carter, de tweeling van de Amerikaanse superster Beyoncé en haar man Jay-Z. Beyoncé postte de foto exact een maand na de geboorte van de tweeling op 13 juni. Het internet ontplofte zowat, de foto heeft op het moment van dit schrijven meer dan 9,5 miljoen "likes" gehaald.
De foto van Beyoncé met haar tweeling is gemaakt in dezelfde stijl als de foto waarmee ze in februari de zwangerschap aankondigde en die trouwens Instagram-records brak. Ze poseert als Botticelli's "Venus", een lichtblauwe sluier op haar hoofd, een bloemig gekleurde shawl gedrapeerd om haar lichaam. Op de achtergrond: een bloemenboog in de achtertuin van het verblijf van de Carters in Malibu, met uitzicht op de oceaan.
Beyoncé en Jay-Z houden de regie over hun imago uitermate strak in handen. Ze kiezen zeer zorgvuldig zelf wàt ze vrijgeven over hun privéleven, wanneer, en hoe. Er is geen enkele foto van de Carter-Knowles-familie die de buitenwereld haalt zonder dat zij er expliciet hun toestemming voor hebben gegeven. Wat hen de gelegenheid biedt om zelf na te denken over "het concept" en aan de slag te gaan met stylisten. En een fotograaf te selecteren voor hun project.
Awol Erizku: zwarte kunst in een blanke wereld
De man achter de zwangerschaps- en tweelingfoto's is Awol Erizku, een kunstenaar, schilder, beeldhouwer, muzikant en fotograaf. Geboren in 1988 in Ethiopië en opgegroeid in The Bronx, een wijk in New York. Ooit een verguisde buurt, nu populair voor zijn hiphop- en graffiticultuur. Hij behaalde een master in Fine art en photograpy aan Yale.
Na zijn afstuderen werkte hij onder meer voor fotografen David LaChapelle, Lorna Simpson, Margaret Morton en Christine Osinski. In 2012 exposeerde hij voor het eerst zijn eigen werk onder de titel "Black and Gold". Een reeks foto's die Afro-Amerikanen portetteert in iconische kunsthistorische contexten. Bekend is "Girl with a Bamboo Earring", een verwijzing naar het beroemde "Girl with a Pearl Earring" van Johannes Vermeer, maar dan met een Afro-Amerikaans model.
Daarmee is meteen het belangrijkste thema in het werk van Awol Erizku duidelijk: het wil vragen en bedenkingen opwerpen over ras binnen de context van kunst. Hij houdt zich vooral bezig met het Afro-Amerikaanse, en de manier waarop zwarte artiesten in de populaire cultuur bekeken en opgenomen worden.
"The Only Way is Up"
Een thema dat ook de Carter-Knowles aanbelangt: Beyoncé en Jay-Z hebben allebei een heel grote stem en een nadrukkelijk engagement in de "Black Lives Matter"-beweging in de Verenigde Staten, geïnspireerd door het politiegeweld en -racisme tegen Afro-Amerikanen. Denk aan het optreden van Beyoncé tijdens de finale van de Super Bowl in september.
In 2014 had Awol Erikzu een rol weggelegd voor Jay-Z in zijn exhibitie "The Only Way is Up" in New York. Een tentoonstelling met een grote verscheidenheid aan beeldhouwwerk, nieuwe media en fotografie. Hij gebruikte moderne elementen uit de hiphop-cultuur en nieuwe media om hulde te brengen aan 20e-eeuwse kunstenaars als Marcell Duchamp, David Hammons en Donald Judd.
Centraal in de tentoonstelling: een kunstwerk met als titel "Oh what a feeling, fuck it, I want a trillion". De titel van een song uit 2013 van niemand minder dan Jay-Z. Op onderstaande foto ziet u een detail uit dat werk.
Zijn mix van pop art, materialisme en minimalisme maakte van Erizku een van de hoogst geprezen, meest gehypete jonge kunstenaars van New York, al jaren voor hij de foto's van Beyoncé maakte. Hij exposeerde onder meer in het Moma in New York. Zijn bekendheid reikt ook over de grenzen: eerder dit jaar exposeerde hij in de Britse hoofdstad Londen.
"Ik wil niet de Beyoncé-fotograaf zijn"
Beyoncé en Jay-Z hebben oog en oor voor alles wat hip en trending is, en dus ook voor een kunstenaar als Awol Erizku. Voor niet-kunstkenners is hij nu vooral bekend als "de Beyoncé-fotograaf". Al is dat een etiket waar Erizku van gruwt. Hij wil dan ook niet veel kwijt over de samenwerking.
In een interview met Vanity Fair in april van dit jaar klonk het als volgt: "Het is gemakkelijk om een sappige titel te verzinnen, maar je moet het begrijpen. Als er iets met Beyoncé in de titel staat, ben ik gewoon niet geïnteresseerd. Ik wil geen artikels zien met 'Beyoncé-fotograaf zegt dit of dat'".
U kunt Awol Erizku en zijn werk volgen via zijn persoonlijke website, Tumblr, Instagram en Facebook.