Draagt het meisje van Vermeer wel écht een parel?
Iedereen kent wel het beroemde portret van het meisje met de blauw-gele haarband, glanzende lippen en... het sieraad in haar oor. Een parel, denkt iedereen, afgaande van de titel die het werk sinds 1995 draagt. Klopt niet, zegt Icke nu.
Voor zijn uitspraken baseert de hoogleraar zich op de weerkaatsingen die zichtbaar zijn in het juweel. Een parel bestaat namelijk uit dunne laagjes calciet die licht van verschillende golflengten verstrooien en breken, wat leidt tot een parelachtige glans. De spiegeling op het schilderij is volgens Icke veel te fel om van een parel te kunnen zijn. Daarnaast geven de donkere delen van het juweel geen witte schemer, maar lijken ze de omgeving te weerspiegelen. Volgens de hoogleraar gaat het eerder om zilver of gepolijst tin.
Maar wat als de beweringen van Icke kloppen? Wie is dan verantwoordelijk voor de "foute" benaming van het meesterwerk? Vermeer alleszins niet, als je naar een inventaris van zijn bezittingen uit 1676 kijkt. Volgens hoofdconservator Quentin Buvelot werd het schilderij -samen met een ander werk- benoemd als "Twee tronijen geschildert op sijn Turx", "Meisje met de tulband" of "Meisjeskopje".
Een reden om de titel van het werk aan te passen, ziet Buvelot alleszins niet. "Het werk zou misschien "Meisje met oorbel die lijkt op een parel" moeten heten, maar dat bekt niet echt lekker. De naam houden we voorlopig", zegt hij aan NRC.
Close van "Meisje met de parel"