"West-Vlaams was ooit de voertaal op de Amerikaanse Maagdeneilanden"

West-Vlamingen weten het al langer, maar nu heeft een Nederlandse wetenschapper het ook bevestigd: West-Vlaams is dermate een wereldtaal dat het ooit op de Amerikaanse Maagdeneilanden in de Caraïben de voertaal was. In "Nieuwe feiten" op Radio 1 doet hij zijn verhaal.
Eindelijk erkenning voor Gerrit Callewaert uit Bavikhove.

Vandaag mag het West-Vlaams voor velen dan wel het kneusje van de Vlaamse dialecten zijn, toch was het ooit niks minder dan een wereldtaal. Dat blijkt uit een bijdrage op de website Stemmen van Afrika van Robbert van Sluijs, een taalkundige aan de universiteit van Nijmegen in Nederland.

"Eind 17e eeuw koloniseerden de Denen de eilanden Sint-Jan, Sint-Kruis en Sint-Thomas in de Caraïben", vertelt hij in "Nieuwe feiten" op Radio 1. "Eigenlijk waren de Denen wat laat met hun kolonisatieplannen want op dat moment waren al veel Europeanen in de Caraïben aanwezig. Bovendien was de kolonisatiepoging een nachtmerrie voor de Denen. Ze kwamen in een heus oerwoud terecht en stierven bij bosjes."

"Negerhollands"

In een poging de kolonisatie te redden, lokten de Denen dan maar andere Europeanen in de buurt naar hun eilanden. Sowieso waren die het gewoon vaak van eiland naar eiland te verhuizen. Op die manier belandden vele Zeeuws- en West-Vlamingen in de Deense kolonie.

"Het waren plantagehouders die met Afrikaanse slaven werkten. Een gemeenschappelijke taal hadden ze niet dus moesten ze op zoek naar een manier om te communiceren. De Afrikanen hebben waarschijnlijk woorden van de plantagehouders overgenomen omdat dit hen de grootste kans bood te worden begrepen."

De taal die op die manier ontstond, staat gekend als "Negerhollands", maar volgens Van Sluijs dekt die term de lading niet omdat het wel degelijk het West-Vlaams is dat de taal heeft beïnvloed. Getuige daarvan zijn woorden als "disendag" (dinsdag), "jender" (jullie) en "sender" (zij).

Van Denemarken naar de VS

Sint-Jan, Sint-Kruis en Sint-Thomas bleven zo'n 250 jaar in handen van Denemarken. In 1917 verkochten de Denen ze aan de VS. Sindsdien heten de eilanden de Amerikaanse Maagdeneilanden. "De laatste spreker van de taal overleed in 1987", weet van Sluijs nog. "Maar eigenlijk balanceerde ze de laatste 100 jaar al op de rand van uitsterven."

Het volledige gesprek met Van Sluijs kan u beluisteren op de website van "Nieuwe feiten".

Meest gelezen