"Koning van de nachtmerrie" George Romero is overleden

Romero (77) overleed zondag bij hem thuis, in aanwezigheid van zijn vrouw Suzanne en dochter Tina. Tijdens zijn laatste momenten keek hij nog naar een van zijn lievelingsfilms "The Quiet Man", een klassiek drama uit 1952. Volgens horror- en sciencefictionschrijver Stephen King, die begin jaren 90 samenwerkte met Romero voor de verfilming van "The dark half" "zal er nooit nog iemand zijn als hij".

Romero wordt beschouwd als de eerste regisseur die zich toelegde op het horrorgenre. Het is zijn verdienste dat zombiefilms plots in het oog sprongen van filmcritici en dat er talloze imitaties en parodieën op volgden. Met zijn regiedebuut in 1968 "Night of the living dead", dat jaren later een echte cultklassieker werd, vond hij het zombiegenre opnieuw uit. In 1999 werd de zwart-witklassieker opgenomen in de National Film Registry, een archief met intussen 600 films die beschouwd worden als cultureel erfgoed. De film is een van de meest succesvolle low budgetprojecten aller tijden.

"Night of the living dead" zette de standaard voor hoe zombies vandaag nog steeds worden afgebeeld: de personages bewogen traag, snakten naar menselijk vlees en konden enkel sterven met een kogel door het hoofd. Wie bovendien gebeten wordt door een zombie, wordt er zelf één. Toch oversteeg Romero met zijn zombietypering het pure kannibalisme. "Night of the living dead" wordt door filmcritici beschouwd als een aanklacht tegen racisme in de VS. Het enige zwarte personage overleeft de raid van zombies, maar wordt neergeschoten door een reddingsteam.

Met "Martin" uit 1976 heeft Romero een tweede cultklassieker op zijn naam staan. In deze film speelden geen zombies maar vampieren de hoofdrol. Ook dat horrorpersonage zette hij hiermee op de kaart. "Martin" gaat over een jongen in zijn puberteit die samen met zijn seksualiteit vampierentrekjes ontwikkelt. In de film zit veel katholieke symboliek, in schril contrast met de seks en de horror in het verhaal.

Romero maakte er een punt van om niet zomaar enge personages op zijn publiek los te laten, maar wel politieke boodschappen in zijn horrorverhalen te verwerken. "Ik voel me nooit gevangen daarin: binnen de horror kan ik exact vertalen wat ik wil, volgens de tijdsgeest van het moment", zei Romero daar zelf over tegen persagentschap AP.

Net daarom bleek een samenwerking met de grote Hollywoodstudio's voor hem eerder een vloek dan een zege. Begin jaren 70 legt hij zich daar op hun vraag tijdelijk toe op andere genres, zoals komedies en thrillers. Maar Romero kan niet aarden in de Hollywoodwereld, vreest voor typecasting en voelt hij artistiek te veel beperkt. Hij richt daarom zijn eigen filmstudio op in Pittsburgh, waar hij onafhankelijk films kan produceren.

Niet al Romero's films werden een succesverhaal. "Day of the dead" uit 1985 sloeg zowel bij pers als publiek niet meteen aan. Daarna duurde het ruim 20 jaar voor er in 2005 een nieuwe film kwam. In "Land of the dead" werden de meeste sterren opgetrommeld, onder meer Dennis Hooper en Simon Baker. Daarna volgden in het zombiegenre nog "Diary of the dead" en "Survival of the dead", die allebei flopten.