De 5 boeken die het leven van Wim Opbrouck hebben veranderd

Taal, daar draait het allemaal om bij acteur en theatermaker Wim Opbrouck. Dialecten, moeilijke zinsconstructies, van journalistieke tot barokke schrijfstijlen, oneindige synoniemen: geen enkele vorm van lectuur is hem te veel. “Ik hou van de schoonheid van taal. Mijn acteren is er ook volledig op gebaseerd. Er mogen geen restricties zijn op het gebruik ervan. Ik lees graag zinnen die ik in een oogopslag niet begrijp. Voor een boek moet je je tijd nemen, net zoals bij een goed glas Chardonnay.”

“Als acteur of toneelmaker ga je wroeten in je ziel. Je gaat op zoek naar de donkere kanten ervan. Ik wantrouw mensen die zeggen dat ze dat niet hebben. “Meridiaan van bloed” brengt je naar de kern van je eigen duisternis.”

Het boek vertelt een verhaal over cowboys en indianen, gebaseerd op historische feiten die plaatsvonden op de grens van Texas en Mexico rond 1850. Daarin sluit ‘de jongen’ – doorheen het hele boek blijft hij naamloos – zich aan bij een bende indianenmoordenaars. “Het is het meest heftige boek dat ik ooit heb gelezen. Het bloed druipt van elke pagina en toch blijf je ondanks de wreedheden en gruweldaden van de personages verder lezen. Elke vorm van medemenselijkheid is in een diepe vergeetput gevallen. Vaak kreeg ik zo’n schrik van het boek dat ik het aan de kant moest leggen. Het is gewoonweg fantastisch als een literair werk dit met je kan doen.”

Jeroen Brouwers schrijft een boek en weet volgens Opbrouck precies hoe dat moet. Voor hem is “Het hout” een meesterwerk, een monument van een boek. “Momenteel werk ik aan een scenario om het te verfilmen. Dat is een grote eer en een prachtig geschenk.”

Het boek gaat over een jongenspensionaat waar een strenge franciscaner orde waakt over de goede zeden en de opvoeding van de jonge adolescenten. “Door de ogen van broeder Bonaventura krijg je een inkijk in een pedofiele hel. Ik ben een man van de verbeelding en dit boek heeft een grenzeloze verbeeldingskracht door de taal die mij telkens weer verbluft en verblijdt. Het is een boek dat ik zal blijven koesteren en herlezen.”

“Voor mij is literatuur de bijsluiter van mijn leven. Het is mijn gebruiksaanwijzing om de wereld waarin we leven beter te begrijpen.” “Het huis van de moskee” is hiervan een voorbeeld. Het heeft de ogen van Wim Opbrouck geopend. “Dit boek schuift de gordijnen opzij en geeft je een fantastische inkijk in de islam als levenswijze.”

Kader Abdolah tekent het beeld van een familie die leeft volgens de grondslagen van de islam waarbij de puur menselijke aspecten en waarden van deze religie de boventoon voeren. Dan grijpen de ayatollahs de macht en worden vrienden vijanden. “De bedwelmende oosterse schoonheid, de beschrijvingen van rituelen en landschappen waarin men leeft, de tradities, het respect en de liefde voor de medemens. Het is allemaal prachtig beschreven.”

“Dit is mijn hulde aan Pjeroo Roobjee”, zegt Opbrouck vastberaden. “Lees hem en open de poort naar een wonderlijk universum.” Toen de acteur op de toneelschool zat, zag hij de voorstelling “Wolfsklem” van Roobjee en was hij meteen betoverd door zijn taalgebruik. “De uitvindsels, de zinnen die uit voltooid verleden tijden komen, woorden die hun botten lappen aan grammatica en taalwetten, enzovoort. Het is een vrijheid en een rijkdom waarnaar ik hunker en gulzig in wil verdrinken in de literatuur.”

Het verhaal begint bij het bankroet van een voormalige zeeman aan de roulettetafel. Daar ontmoet hij een diabolisch figuur die hem geld geeft. Wanneer een hertogin sterft en een levensmoede schrijver uit Alveringem zelfmoord pleegt, beginnen de andere personages uit dit verhaal volop te fantaseren. “Roobjee is een kunstenaar: totaal in de verbeelding, volstrekt authentiek en niet vertrekkend van bestaande feiten.”

“De zwarte heuvel” gaat over de tweelingbroers Lewis en Benjamin Jones die tachtig jaar lang samen op hun boerderij leven op het grensgebied van Engeland en Wales. Ze zijn zelden van elkaar gescheiden, eten hetzelfde, dragen dezelfde kledij, slapen in hetzelfde bed en voelen zelfs hetzelfde. “Ik heb dit altijd mijn absolute lievelingsboek genoemd. Het staat zelfs in potlood genoteerd op de eerste pagina van mijn paperback: “Lievelingsboek”.”

Opbrouck las dit boek in de vroege jaren tachtig en was ook hierbij vooral ontroerd door de omschrijvingen. “De mens, de natuur, het leven: het lijkt een klein boerenleven in een wereld vol veranderingen, maar uiteindelijk gaat het om zoveel meer. Het is bijna een metafoor.”