Reality check in de Happy Valley in het westen van onze staat
Het is de ochtend na één van de presidentiële tv-debatten, die door veel mensen in mijn buurt met spanning werd gevolgd: kan Clinton op tegen de grote mond van Donald Trump?
Even schetsen waar ik woon. De Pioneer Valley in het westen van Massachusetts wordt door locals de "Happy Valley" genoemd. De bijnaam is vooral een teken van genegenheid: door de aanwezigheid van verschillende liberal arts-colleges (Amherst, Smith, Mount Holyoke, Hampshire) is de bevolking vooral jong en progressief. Bernie Sanders kreeg hier heel veel steun. Een ferme hoeksteen van de samenleving wordt gevormd door de heel kleine familieboerderijen (foto) waar er resoluut tegen de globalisering en de industrialisering van de voedingsindustrie wordt ingegaan. "Be a local hero", klinkt het, en koop je biologische groenten, honing of geitenkaas rechtstreeks bij de boer in het dorp waar je woont, of bij de coöperatieve supermarkt.
Soms is het predicaat "Happy Valley" ook wel bedoeld als een sneer - het zijn hippies die er wonen, socialisten, wereldvreemde intellectuelen, kunstenaars en muzikanten, ze zijn te elitair, te intellectueel en te politiek correct. Het is het soort volk dat geen weet heeft van echte maatschappelijke problemen en die zeker niet ondervindt. Hoe kun je strijden tegen een racistische politie als je in een bijna uitsluitend blanke omgeving woont? Het is een publiek dat wordt verweten dat ze "neerkijken" op de gewone man, en dat ze op één lijn staan met het politieke establishment waar Trump mee in de clinch gaat.
Choquerende stickers
Er zijn hier dus op het eerste zicht bijna geen openlijke Trump-aanhangers. Maar weg van de universiteitscampussen, in buurten waar mensen wonen die werkten in één van de talloze verloren gegane fabriekjes, is er minder sprake van een "Happy Valley". Want hier is wel degelijk armoede, hier wonen mensen die hun energierekeningen niet kunnen betalen, laat staan dat ze zich biogroenten kunnen veroorloven. Om de hoek van de straat waar ik woon, staan er enkele verwaarloosde huizen, en bij één daarvan staat een pick-uptruck geparkeerd (foto) van een Trump-supporter. Op de truck kleeft een verzameling stickers. Het is een korte bloemlezing van de laag-bij-de grondsheid waarmee Trump-sympathisanten vaak worden geassocieerd.
Bij een foto van Bill Clinton staat er: "I chose other women over Hillary. You should too." Een sticker met de foto van Barack Obama en Hillary Clinton heeft als onderschrift: "The Bro and the Ho have gotta go." Nog een derde sticker met een foto van Obama heeft de vraag: "Does this ass make my truck look big?" Wie in het huis woont weet ik niet, maar de stickers choqueren me telkens ik er voorbij wandel.
Onze benedenbuurvrouw is naar eigen zeggen "arm" opgegroeid. Ze is halverwege de veertig, een madam met handen aan haar lijf die ze gebruikt om voor de hele buurt sneeuw te ruimen, softball te coachen, verwarmingsinstallaties te repareren of aan één van haar trucks te sleutelen. Ze is een Irak-veteraan en nu politieagente.
Als ik vraag wie gaat winnen, dan zegt ze Trump. Omdat veel mensen hem hilarisch vinden en hij goed met geld kan omgaan (lees:rijk is?). Maar zelf is ze niet van plan om te gaan stemmen: "Clinton en Trump zijn allebei idioten. Trump voert ons een nieuwe oorlog binnen en Clinton is niet opgewassen tegen de taak". Als ik daarop zeg dat ik het jammer vind dat ik zelf niet kan gaan stemmen, dan stelt ze voor het in mijn plaats te doen: take your pick and I'll vote for you!
Meteen heb ik een beter idee van hoeveel mensen er nog onbeslist zullen zijn in dit tweepartijenstelsel: noch Trump, noch Clinton zijn aanvaardbare kandidaten voor een groot deel van het kiezerspubliek.
"Bernie was de eerste keuze van vrienden en kennissen"
In mijn kring van links-progressieve vrienden en kennissen (mensen uit de loopclub, collega's van mijn vriend die op een kleine universiteit werkt) was Clinton veelal tweede keuze: ze hadden veel liever voor Bernie Sanders gestemd. Voor Clinton konden ze niet hetzelfde enthousiasme opbrengen, omdat Bernie-aanhangers (op een andere manier dan Trump weliswaar) óók anti-establishment waren, en dus tegen Clinton. Omdat ze al zo lang in topposities meedraait, kan Clinton zich nu eenmaal niet profileren met een radicaal nieuwe kijk en een andere aanpak. Jonge vrouwen die ik ken, storen zich mateloos aan bepaalde uitspraken van oudere feministes die hen erop wijzen dat het hun plicht is, als vrouw, om Clinton te steunen.
Een paar maanden na de exit van Bernie zijn nagenoeg alle Bernie-aanhangers naar Clinton gegaan. Iedereen wil al het mogelijke in het werk stellen om de gevreesde en verafschuwde Trump uit het Witte Huis te houden. Na het debat van gisteren is er opluchting en bewondering te horen, omdat Clinton zich heel goed van haar taak heeft gekweten. Ze heeft bewezen dat ze heel sterk naar voor kan komen met feiten en nuchtere waarheden en een plan van aanpak, terwijl de strategie van Trump vooral draait rond herhalen hoe slecht het land er aan toe is en pochen met zijn eigendommen en "endorsements".
Met Trump wordt vandaag, de dag na het debat, vooral gelachen. Hoe bestaat het dat hij zich op de borst klopt met bespottelijke verwezenlijkingen zoals zijn club in Palm Beach, Florida? "In die prachtgemeenschap, een rijke gemeenschap, misschien wel de rijkste ter wereld, heb ik een club geopend waar niemand, geen zwarten en geen moslims worden gediscrimineerd"? Niemand is zo ver verwijderd van de realiteit en echte maatschappelijke problemen als Trump, en toch krijgt hij de steun van mensen die problemen hebben en de hulp van bekwame politici kunnen gebruiken. Of hij die steun onvoorwaardelijk zal blijven krijgen, is een vraag die ons hier in de Happy Valley voorlopig nog even wakker houdt.
