There will be oil

Het US State Departement heeft VRT-journalist Steven Decraene uitgenodigd via een International Visitor Leadership Program om een maand door de Verenigde Staten te reizen en zo de Amerikaanse politiek en economie beter te leren kennen. Op dinsdag en vrijdag schrijft hij een stuk over zijn ervaringen.

" Welcome, Mister Decraene, as a friend of Mr. Fullinwider you may visit the Dallas Country Club whenever you are in town." De gastvrijheid in Texas mag dan legendarisch zijn, het is vooral dankzij mijn 84-jarige gastheer dat ik me plotseling in de meest exclusieve club van deze Amerikaanse staat bevind.

Het clubgebouw is behalve immens groot ook zeer praktisch en stijlvol ingericht. Aan de lunchtafels zie ik blanke mannen in pak, een enkele stijlvolle vrouw en veel obers die duidelijk niet Anglo-Amerikaans ogen. De geschiedenis van deze club gaat terug tot 1896 en blijkbaar zijn sommige toetredingsvoorwaarden ook nog negentiende-eeuws te noemen.

Verouderde regels, nostalgische verlangens en vastgeroeste gewoontes, mijn gastheer kan best zonder. Als geboren en getogen Texaan beleefde hij zijn eigen versie van "The American Dream."

Toen hij in 1964 zijn firma voor olie - en gaswinning stichtte, had hij amper 5.000 dollar op de bank. Vandaag rijdt de krasse Jerome M. Fullinwider mij rond in een Duitse luxe-auto en kan hij zich gerust één van de meest succesrijke onafhankelijke olieproducenten ter wereld noemen. Zijn vermogen is immens, maar dat is aan de man niet te merken. Zijn passie voor ondernemen daartegen wel.

The coalition of the drilling

"Call me Jerry," dringt de stichter van Hillwood International Energy aan. In zijn kantoor in een chique buitenwijk van Dallas toont hij me enthousiast enkele landkaarten van het Midden-Oosten. Fullinwider wijst naar een regio in Irak die grenst aan Iran, Syrië en Turkije. Hij raakt helemaal opgewonden over wat hij een moedig en verstandig volk noemt : de Koerden.

Koerdistan is officieel een gedeeltelijk autonome regio in Noord-Irak die voor het eerst een zelfstandig economisch beleid wil voeren. Toen de Amerikanen Bagdad veroverden, stonden veel grote Amerikaanse oliebedrijven klaar om de energierijke bodem van het land te ontginnen. Maar de Amerikaanse regering wou eerst alle opstandelingen uitschakelen zodat de nieuwe leiders in Bagdad een liberale en éénduidige oliewet konden uitvaardigen. Daar kon Jerry echt niet op wachten en dus trok hij zijn stoute Texas-boots aan en trok hij naar Koerdistan.

De Koerden ontvingen Jerry met open armen. Omdat hij de gevoeligheden van de regio bestudeerde en de Koerdische leiders onmiddellijk hielp door scholen en wegen te bouwen, kreeg Jerry als eerste buitenlander een concessie om naar olie te boren.

Het bleek een gouden zet. Geologen ontdekten er een rijke onderlaag en bij een eerste proefboring door ingenieurs was het meteen prijs."The magic smell of oil was everywhere'", herinnert Fullinwider zich. Zijn ogen glinsteren. "Oh, yes, we were smart and if you can beat the big companies, you feel like a world champion!"

My neighbour's wells

Een secretaresse moet foto's halen voor de Belgische jongeman. Jerry popelt om zijn verhaal met beelden op te fleuren. Een verhaal dat in Texas begint met een goede portie lef. Als Fullinwider begin jaren zestig de grote Texaanse oliebedrijven naar het Midden-Oosten ziet trekken, waagt hij zijn kans.

Sommige velden zijn nog niet ontgonnen en in ruil voor een percentage op de verkoop, slaagt de Texaanse ondernemer erin om de bronnen gratis te verwerven van Standard Oil. Langzaamaan bouwt Jerry aan zijn imperium. Tegen de jaren 80 lopen de zaken goed, maar een miljonair is hij nog niet.

Dat verandert na de val van het communisme wanneer Hillwood International Energy in Rusland toestemming krijgt om de oliereserves efficiënt te exploiteren. Jerry schreeuwt het uit : "I love Russia! How many Texans can say that?"

En in Koerdistan vloeit de olie nu zo hard dat Fullinwider niet gelooft dat de wereld ooit zonder zal zitten. Maar zegt hij vastbesloten: "Oil is too precious to waste it on cars". Het is zonde dat 75% van alle ontgonnen aardolie verwerkt wordt tot autobenzine en diesel.

Een oliebaron die pleit voor elektrische wagens, geef toe, het is niet alledaags. Maar dat heeft een reden, Fullinwider vindt dat de wereld niet zonder de afgeleide producten van aardolie kan: plastic, kunststof, textiel, enz...

Een beter milieu door minder energieverbruik moet, maar realistisch gezien kunnen we niet zonder de aardolieproducten. Dit compromis lijkt eerbaar voor Jerry.

Olie winnen op ambachtelijke wijze

Of ik voor het afscheid nog even zijn collectie Russische kunstwerken wil bekijken? Natuurlijk, geen probleem. Is kunst verzamelen dan zijn echte passie en misschien de laatste grote uitdaging voor Jerry? Ik vraag het me af terwijl ik schilderijen van steppes en toendra's in Siberië bewonder.

"Nee", zegt Jerry, "ik zou graag de cirkel rond maken en hier in Texas enkele kleinere oliebronnen in de buurt van mijn huis kopen zodat ik die zelf met een kleine machine kan oppompen. Het moet heerlijk zijn om zo zelf naast je huis olie te winnen op de ambachtelijke manier."

Alleen zijn de bronnen in handen van de buurman en hij is niet zinnens die te verkopen. Jerry kijkt me lachend aan: "I have got time, my neighbour is 92, I am only 84." Ondernemen is vooruitzien, ook in Texas.

Steven Decraene

Meest gelezen