Managing bullshit

Het overkomt me niet zo vaak meer, misschien deels omdat óók ik ouder en kritischer word, maar vanmorgen heeft een politicus me verbaasd. Positief dan nog.

Plotseling leek ik degene die vooringenomen, kortzichtig en cynisch was. Nochtans had ik de man in het begin niet eens opgemerkt.

Hij zat aan een tafeltje, wat professoraal uitkijkend over de conferentiezaal, maar toch aandachtig luisterend naar argumenten om Cleveland in de toekomst welvarender en leefbaarder te maken. En dan stond hij op en gaf hij me een hand. Mayor Frank G. Jackson, what a man he turned out to be.

Jackson maakt de verrijzenis van Cleveland tot zijn persoonlijke missie. De industriestad Cleveland ligt aan Lake Erie, in het midwesten van Amerika, en voelt de crisis als geen ander. Dit oude staalcentrum fungeerde als leverancier voor de auto-industrie in Detroit.

Door de recessie verdwenen hier op achttien maanden tienduizenden banen. Net als Detroit lijkt Cleveland een bestaan als ghost city te wachten. Maar dat was buiten de koppige trots van de Clevelanders gerekend. This blue-collar city still got some life in its bones.

Op de jaarlijkse conferentie die Cleveland tot een groene stad met een nieuwe industrie wil omdopen, komen honderden inwoners samen. Aan ronde tafels overleggen ze onder leiding van experten in groene energie, lokale voedselvoorziening en betere huisvesting. Ze discussiëren over hoe ze de stad een nieuw elan kunnen geven.

Burgemeester Jackson kijkt toe en ziet dat het goed komt. Wat het resultaat ook wordt, het proces tot verandering is in gang gezet. En dan gebeurt het... Het moment waarop je beseft dat je met een visionair politicus spreekt.

In een zaal met zeshonderd mensen geeft hij je onmiddellijk het gevoel dat je de enige bent die er toe doet. Hij praat zacht, kiest zijn woorden zorgvuldig en raakt je af en toe aan. He's got the touch, okay, but what about the message?

"Ik ben geen politicus geworden om rijk te worden of mijn kinderen een beter leven te schenken', zegt Jackson zonder een zweem van vals sentiment.

"Ik ben in de politiek gestapt om dingen te veranderen. Ik weet welk doel ik wil bereiken, maar niet altijd de weg ernaar toe. Daarom huur ik experten in die me helpen de juiste weg te vinden. Dat wil niet zeggen dat ik geen overtuigingen heb, maar die overtuigingen moet ik elke dag aftoetsen bij mensen die meer weten over de materie."

Als mayor of Cleveland behoort Jackson tot de familie van de Democraten, toch laat hij zich daarop niet vastpinnen. Je mag hem ook geen pragmaticus, ideologische planner of kapitalist noemen. "Misschien ben ik wel van alles een beetje", glimlacht Jackson, "maar om van iedereen de juiste informatie te krijgen en echt dingen te veranderen moet ik als ongebonden burgemeester kunnen denken en handelen."

Tot zover de theorie, maar hoe werkt Jacksons systeem in de praktijk? Wat is zijn strategie? Simpel, maar doeltreffend : politiek mag nooit losstaan van beleid. Het ene ondersteunt het andere en beide componenten moeten elkaar in evenwicht houden. Jackson gebruikt het woord ' alignment' om aan te tonen dat je alleen zo resultaten bereikt.

Zo wil hij tegen 2019 van Cleveland de eerste echte energie-zuinige stad van de Verenigde Staten maken. Daarvoor moet alles wijken, desnoods zijn herverkiezing. Om de thuisstad van industrieel John D. Rockefeller (volgens sommigen vanaf 1870 de rijkste man ter wereld ) te laten heropleven, is er een visie nodig die politici moeten uitvoeren.

Allemaal goed en wel, maar zo eenvoudig kan het leven en zeker de politiek toch niet zijn. Ik stribbel wat tegen want ik geloof nooit dat iemand burgemeester van een middelgrote Amerikaanse stad wordt zonder beloftes aan het bedrijfsleven of de vakbonden.

"Natuurlijk heb ik steun gekregen van bedrijven en organisaties, maar ik heb hen niks beloofd behalve goed bestuur", repliceert de burgervader. "I only owe to the people"... Iets in zijn ogen vertelt me dat hij het meent.

Om politiek te slagen en Cleveland volledig te laten inzetten op de groene energie-industrie, omringt Jackson zich met adviseurs van overal ter wereld. Het is duidelijk dat deze burgemeester bezig is met de toekomst van een regio, ook al zal dat leiden tot tijdelijk ongemak en stemmenverlies.

Nogmaals, dat moet dan maar volgens Jackson. Een visionair politicus die zegt waarop het staat, vindt altijd de juiste mensen om plannen uit te voeren. Hij zal op tegenstand stoten, maar meestal zullen de burgers de beslissingen accepteren als ze begrijpen waarom. There will be complaining, but also results.

Jackson wandelt naar de achterkant van de conferentieruimte want hij wil daar een foto met mij nemen. Terwijl hij in de lens kijkt, vertrouwt Jackson mij zijn grootste ongemak toe: "Managing bullshit".

Wanneer mensen niet doen wat ze zeggen of beloven, dan krijg je problemen. Bovendien zullen die bedrijfsleiders, politici, vakbondsleiders hun gedrag nog proberen uit te leggen waardoor het verraad bij de bevolking extra bitter smaakt.

"Eén vuistregel: doe geen zaken met iemand die bang is. A scared man gets you killed." Als ik wat vreemd opkijk, verklaart hij zich nader. "Wie politiek, financieel of sociaal iets te verliezen heeft en dus schrik heeft, loopt weg bij de eerste confrontatie zodat jij als enig overgeblevene de kogel vangt. Daarom moet een politicus zich omringen met sterke persoonlijkheden en geen ja-knikkers."

Een felle handdruk en de vraag of ik hem de foto opstuur, bezegelen ons geanimeerd onderhoud. Jackson vertrekt en de zaal voelt plotseling leeg aan.

Steven Decraene