"Als je blijft, kunnen we je niet helpen"

Op 29 augustus 2005 ging de orkaan Katrina aan land als een orkaan van categorie 3. Op 30 augustus degradeerde de orkaan tot een tropische storm boven Mississippi. Door het breken van de dijken liep heel de stad New Orleans onder water. Een cijferoverzicht.

* New Orleans ligt 5 meter onder de zeespiegel. Door het breken van de dijken kwam heel de stad onder water te staan. De Amerikanen waren verontwaardigd over de aanpak van de toenmalige regering-Bush. In tientallen rapporten was voor dijkdoorbraken gewaarschuwd. Maar Bush wilde bezuinigen op de versterking van de dijken om de Irak-oorlog te kunnen financieren. Slechts iets minder dan 1/5 van het vereiste bedrag werd toegekend en voor het eerst in 37 jaar werd de versterking van de dijken stopgezet.

* 4 op de 5 inwoners trokken weg uit New Orleans voor de orkaan de stad had bereikt. Een dag voor de dijken braken en de stad onder water kwam te staan, had burgemeester Ray Nagin, versterkt door president George W. Bush, een "order to immediatly evacuate" (een bevel om de stad onmiddellijk te verlaten) uitgevaardigd. "Als je toch besluit te blijven, kunnen we je niet helpen", luidde het.

* 200.000 mensen bleven in de stad. Een deel van hen bleef omdat ze dachten dat het allemaal wel zou loslopen, een ander deel bleef om hun huizen en winkels te beschermen tegen plunderaars en 127.000 mensen bleven, omdat ze geen beschikbare vervoersmiddelen hadden om de stad te verlaten.

* 80 procent van de stad stond onder water. De arme wijk Lower Ninth Ward was er het ergst aan toe. Het toeristische hart van de stad, het French Quarter, bleef gespaard. Het verhaal doet de ronde dat toeristen ontspannen van hun glaasje wijn nipten op de terrassen van de mooie binnentuinen van het French Quarter, er zich niet van bewust dat in de rest van de stad de hel was losgebarsten.

* In het Superdome-stadion kwamen 26.000 mensen samen om de storm te doorstaan. Nochtans was het stadion in 2004 bij de doortocht van de orkaan Ivan en in 1998 tijdens de orkaan Georges slecht bevoorraad geweest en had hij overvol gezeten. En ook dit keer was het chaos in de Superdome. De structuur van de Superdome hield goed stand, maar het dak lekte. Er was geen eten en drinken. Mensen konden geen verse kleren aantrekken of tandenpoetsen. De toiletten waren verstopt en er dreef vanalles rond. Er waren zieken die stierven door een gebrek aan medicatie. Alle airconditioning was uitgevallen. Door de hitte hing er een enorme stank. Volgens ooggetuigen was het "ondenkbaar dat zoiets in Amerika kon gebeuren". Mensen begonnen te bidden en te zingen.

* Nog eens 50.000 mensen verzamelden zich in het Convention Center. Er hing een stank van urine en dode lichamen. Pas op 5 september, een week na het breken van de dijken, werden de Superdome en het Convention Center volledig ontruimd en werden vele tienduizenden mensen uit hun benarde positie bevrijd.

* In de hallen van de Louis Armstrong luchthaven zaten 8.000 mensen bijeengepakt. Volgens getuigen hing er een "degoutante geur". Er waren mensen met paniekaanvallen, omdat er geen lucht was en er lagen zieken aan infusen. Toen het ergste van de storm voorbij was, werden velen op een vliegtuig gezet met een voor hen onbekende bestemming. Zo kwamen ze onder meer aan in Utah en Oklahoma. Aan bijvoorbeeld het bordje "Texas" wisten ze waar ze waren terechtgekomen en moesten ze een plaats zoeken waar ze konden overnachten. Families zaten helemaal verspreid over de Verenigde Staten. Kinderen werden van hun ouders gescheiden. Sterkeren en zwakkeren werden in groepen onderverdeeld.

* 35 tot 37 graden in de schaduw: Uit verhalen van inwoners van New Orleans blijkt dat er de dagen na de overstroming een ondraaglijke hitte hing boven de stad. Het was abnormaal warm met een grote luchtvochtigheid. Veel mensen hadden, op de vlucht voor het water, hun toevlucht gezocht op zolder. Daar zaten ze vast in extreem hoge temperaturen. Ook op plaatsen waar mensen samengekomen waren, zoals de Superdome of het Convention Center, liep de temperatuur hoog op.

* President Bush kondigde tijdelijk de noodsituatie voor Mississippi en Louisiana af. 4 marineschepen en 1 hospitaalschip werden naar het rampgebied gestuurd. Enkele dagen later werd in 10 andere staten de noodtoestand uitgeroepen. Zo kon er extra federaal geld worden uitgetrokken.

* Er werden 40.000 militairen naar de stad gestuurd. Ook traditionele vijanden van de Verenigde Staten boden hulp aan. Cuba bood 1.100 artsen, 26 ton geneesmiddelen, 50 ton water en voedsel, 5 miljoen dollar en 1 miljoen vaten brandstof aan. Iran gaf 20 miljoen vaten ruwe olie, maar eiste wel het schrappen van de VS-sancties tegen het land. Ook van Noord-Korea kreeg New Orleans hulp. De kosten van Katrina worden geschat op 75 miljard dollar.

* 1.833 doden. Eerst had men verwacht dat er tot 10.000 mensen bij de ramp waren omgekomen. Er zijn ook nog ongeveer 705 personen vermist.

* Na 5 dagen keerden de mensen die voor de ramp uit de stad vertrokken waren, terug om de schade aan hun huizen op te meten. Velen van hen waren gewapend. De media berichtten immers de hele dag over bendes die al plunderend door de stad trokken. 8 dagen na de overstroming besliste de burgemeester van New Orleans, Ray Nagin, dat iedereen die zich nog of terug in de stad bevond, deze om gezondheidsredenen moest verlaten. Honderden mensen hadden al een maag- of darminfectie opgelopen. En er bleef gevaar voor gasexplosies.

* Een maand voor de doortocht van Katrina woonden 450.000 mensen in New Orleans. In november 2005 waren dat er nog maar 60.000. Een jaar na de storm telde de stad opnieuw 100.000 inwoners en vandaag is dat aantal gestegen tot 312.000. De inwoners zijn niet in elke buurt even talrijk teruggekeerd. Zo is maar 20% van de lager gelegen Ninth Ward teruggekeerd en noemen meer mensen het gespaard gebleven French Quarter hun thuis.

* Maar een derde van de autobussen van voor Katrina rijdt nog en het huren van een 1-kamerappartement is gestegen van 578 dollar in 2005 naar 881 dollar nu door een gebrek aan huizen en appartementen.

* De Amerikaanse acteur Brad Pitt liet 150 orkaanbestendige en energievriendelijke huizen bouwen in de Lower Ninth Ward, de zeer arme wijk in New Orleans die het zwaarst werd getroffen. De huizen van Pitts stichting "Make it right" hebben sindsdien al een aantal orkanen doorstaan, zoals de orkaan Gustav in september 2008.

* Het duurde 3 jaar voor toeristen er weer evenveel uitgaven als voor de doortocht van Katrina. Het toerisme in de stad is ook gericht op Katrina. Zo zijn er onder meer de Katrina Tours, waarbij toeristen in bussen door de stad worden gereden. De gidsen roepen op om familie en vrienden over de stad te vertellen en zo nog meer toeristen aan te trekken. Met de olieramp in de Golf van Mexico wordt New Orleans nu opnieuw getroffen. De vraag is welke invloed deze ramp zal hebben op het toerisme in de stad. Onlangs nog nam de Amerikaanse president Barack Obama een duik in de Golf om aan te tonen dat het veilig zwemmen was en de toeristen weer naar de regio te lokken.

Meest gelezen