Barack Obama krijgt Nobelprijs Vrede

Obama werd bijna een jaar geleden verkozen tot president van de Verenigde Staten. Het Noorse Nobelprijscomité looft Obama omdat hij oproept tot nucleaire ontwapening en inspanningen levert om het vredesoverleg in het Midden-Oosten op de rails te krijgen.

"Alleen heel uitzonderlijk heeft iemand in dezelfde mate als Obama de aandacht van de wereld getrokken en de mensen hoop op een betere toekomst gegeven", klinkt het. "Zijn diplomatie is gebaseerd op het idee dat zij die de wereld leiden, dat moeten doen op basis van waarden en houdingen die gedeeld worden door de meerderheid van de wereldbevolking."

"Obama heeft als president een nieuw klimaat gecreëerd voor internationale politiek. Multilaterale diplomatie heeft opnieuw een centrale positie ingenomen, met nadruk op de rol die de Verenigde Naties en andere internationale instellingen kunnen spelen."

Dit jaar was er een recordaantal nominaties voor de Nobelprijs voor de Vrede, 205 om precies te zijn. Over Obama als mogelijke winnaar werd al wel gespeculeerd, maar  volgens Nobelprijs-watchers was het nog te vroeg om de Amerikaanse president de prijs nu al toe te kennen. Toen zijn naam bekendgemaakt werd, klonk er dan ook wat rumoer in de zaal.

De Nobelprijs voor de Vrede is 10 miljoen Zweedse kronen waard en zal op 10 december worden overhandigd in de Noorse hoofdstad Oslo.

In tegenstelling tot de andere Nobelprijzen, die worden uitgereikt door Zweedse instituten, wordt de Nobelprijs voor de Vrede toegekend door een vijfkoppig comité dat verkozen is door het Noorse parlement.

Volgens Alfred Nobel, de stichter van de Nobelprijzen, moest de Nobelprijs voor de Vrede gaan naar "iemand die veel of uitstekend werk heeft geleverd voor broederschap tussen de naties, de afschaffing of vermindering van legers, en de oprichting en verspreiding van vredescongressen."

Het Noorse Nobelprijscomité heeft de richtlijnen van Alfred Nobel in de loop der jaren sterk verruimd, door niet alleen vredesprojecten, maar ook inspanningen tegen armoede, ziekte en klimaatveranderingen te belonen.

• 2008   Martti Ahtisaari (Finland)
• 2007  Al Gore(VS)  en het Intergovernmental Panel on Climate Change
• 2006  Muhammad Yunus (Bangladesh) en de Grameen Bank
• 2005  Mohamed Al Baradei (Egypte)  en het Internationaal Atoomagentschap
• 2004  Wangari Maathai (Kenia)
• 2003  Shirin Ebadi (Iran)
• 2002  Jimmy Carter (VS)
• 2001  Verenigde Naties en Kofi Annan (Ghana)
• 2000  Kim Dae-jung (Korea)
• 1999  Artsen Zonder Grenzen

Barack Obama is de derde Amerikaanse president die de Nobelprijs voor de Vrede wint. In 1906 kreeg Theodore Roosevelt de prijs wegens zijn bemiddeling na de Russisch-Japanse oorlog. In 1919 werd Woodrow Wilson gelauwerd voor de oprichting van de Volkerenbond, al stapten de VS niet in de organisatie.  Jimmy Carter kreeg de prijs in 2002 toen hij geen president meer was voor zijn bemiddeling in tal van conflicten.