De G20 is het eens over handel, maar niet over het klimaat

Eerder vanmiddag hadden de leiders van de G20 in Hamburg overeenstemming bereikt over een slotverklaring voor de top. Het was aan de voorzitster en bondskanselier Angela Merkel om die voor te stellen.

Handel was één van de belangrijkste agendapunten en hier kwam een nogal vage eensgezindheid in een oproep om elkaars markten open te stellen voor eerlijke handel volgens de internationale regels. De deelnemers veroordeelden ook het protectionisme in al zijn vormen, maar evenzeer oneerlijke handelspaktijken. De verklaring erkent dat landen in dat laatste geval van wettelijke middelen gebruik mogen maken om hun eigen economie te beschermen. 

Op dat vlak heeft VS-president Donald Trump -die eerder handelsakkoorden zoals de TPP in de Stille Oceaan en NAFTA naar de prullenmand wou verwijzen- blijkbaar wat water in zijn wijn gedaan. Het is niet tot een botsing gekomen. Een uitzonderlijk punt was de overcapaciteit in de staalsector en daarover zou in november een verslag moeten opgesteld worden.

De deelnemers aan de top willen met handel ook de ontwikkeling wereldwijd en in het bijzonder in Afrika een duwtje in de rug geven. In samenwerking met de Afrikaanse Unie -die in Hamburg vertegenwoordigd was- wil Merkel zowel de overheden als de privésector betrekken bij de ontwikkeling van Afrika om zo economische migratiestromen naar onder meer Europa af te remmen.

Op één belangrijk punt was er geen eensgezindheid mogelijk, namelijk over de aanpak van de klimaatsverandering. Merkel kon enkel vaststellen dat VS-president Donald Trump als enige leider van de G20 blijft vasthouden aan de uitstap uit het Klimaatverdrag van Parijs.

Toch is Merkel tevreden dat alle andere landen op de G20-top met dat verdrag willen doorgaan en willen werken aan een actieplan om de bepalingen ervan in de realiteit om te zetten. Alle andere landen willen zich aan hun verplichtingen houden, zei een opgeluchte Merkel.

Op het vlak van klimaat blijft de VS dus recht tegenover de andere grote landen staan. Anders dan bij het Kyoto Protocol eerder, blijven naast de EU echter ook andere grote industrielanden zoals Rusland, China, Japan en India achter de klimaatsdoelstellingen staan.

Bondskanselier Merkel die dit jaar de G20 heeft voorgezeten, kon echter ook niet om het geweld van de voorbije nachten in Hamburg heen. Het was haar bedoeling om de wereld duidelijk te maken dat vreedzaam protest en verschil van mening in haar land mogelijk zijn.

Dat begrip heeft Merkel echter niet voor actievoerders die de voorbije dagen grote schade hebben aangericht in Hamburg en zeker niet voor het "brutale geweld waarvan veel politiemensen het slachtoffer zijn geworden". In totaal zouden meer dan 100 politiemensen gewond geraakt zijn en in de binnenstad van Hamburg werden winkels geplunderd en in brand gestoken door relschoppers.

Daarbij is er kritiek gekomen op Merkel omdat ze die G20-top net in het centrum van een grote stad als Hamburg wou houden, waar nogal wat antiglobalisten sterk staan.

Hoe dan ook is het voorzitterschap van Merkel tijdens de top een opsteker op twee maanden voor de verkiezingen in Duitsland. Wel kan het gewelddadig protest daar een schaduw over werpen. 

Tenslotte had Merkel nog enkele "dienstmededelingen". Zoals bekend zal Argentinië nu volgend jaar het voorzitterschap van de G20 overnemen. In 2019 zou dat Japan zijn en in 2020 Saudi-Arabië.