Wat moet Saudi-Arabië met al die Amerikaanse wapens?

De Amerikaanse president Trump heeft met Saudi-Arabië een deal afgesloten voor de levering van wapens ter waarde van 110 miljard dollar. Wat betekent dat voor de relaties tussen beide landen? Vier vragen aan onze defensie-expert Jens Franssen.

Hoeveel wapens koopt Saudi-Arabië?

De hoeveelheid wapens die Saudi-Arabië van de VS koopt is echt wel enorm. Het gaat om een contract van 110 miljard dollar in één jaar. Om te vergelijken met België: wij gaan in een periode van meer dan tien jaar 15 miljard uitgeven aan militaire aankopen.

De Saudi's kopen helikopters, schepen, een anti-raketsysteem (hetzelfde als dat in Zuid-Korea), tanks en munitie. Een deel van de helikopters wordt in Saudi-Arabië zelf gebouwd. Het land is immers bezig om een eigen defensie-industrie op poten te zetten en kan de Amerikaanse expertise dus goed gebruiken.

Waarom koopt Saudi-Arabië zo veel wapens?

In het Midden-Oosten is een machtsstrijd aan de gang tussen Saudi-Arabië, Iran en Turkije voor de regionale heerschappij. Dat gaat gepaard met een militair opbod tussen de drie landen.

Bovendien is Saudi-Arabië altijd al een grote afnemer geweest van Amerikaanse wapens. De twee landen hebben traditioneel goede banden en zelfs onder president Obama, die een koelere minnaar was van Saudi-Arabië, gingen de Amerikaanse wapenleveringen aan Ryad voort.

Welke rol speelt Iran?

Het soennitische Saudi-Arabië heeft het altijd al moeilijk gehad met de rol van het sjiitische Iran in het Midden-Oosten. Zo was er lang de dreiging dat Iran een eigen kernwapen zou ontwikkelen. Teheran steunt bovendien sjiitische milities in Syrië, Irak en Jemen.

De actieve inmenging van Saudi-Arabië in de Jemenitische burgeroorlog, waarbij het de sjiitische Houthi's bombardeert, moet in dat kader gezien worden. In Syrië steunt Saudi-Arabië waarschijnlijk soennitische rebellen, maar er is geen bewijs dat het hulp zou leveren aan IS. Het land maakt zelfs deel uit van de internationale coalitie tegen IS.

Het feit dat de nieuwe Amerikaanse president Trump een veel hardere houding aanneemt tegenover Iran, klinkt de Saudi's dan ook zoet in de oren. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Tillerson deed vandaag nog een oproep aan de herkozen Iraanse president Rouhani om het "Iraanse netwerk voor steun aan het terrorisme af te bouwen". Heel wat anders dus dan president Obama die met Iran een akkoord onderhandelde over toezicht op het kernprogramma van Teheran.

Wat zit erin voor de VS?

De Verenigde Staten zijn de laatste jaren minder afhankelijk geworden van de olie uit Saudi-Arabië, wat het Midden-Oosten strategisch minder belangrijk maakt. Trump heeft ook beloofd dat de VS niet meer de rol wil spelen van politie-agent in de rest van de wereld.

Reden genoeg dus om wat afstand te bewaren, maar met zijn bezoek aan Saudi-Arabië en het afsluiten van de wapendeal kwam de zakenman Trump weer helemaal naar boven. Na afloop had hij het dan ook over wat een geweldige dag het geweest was: "Geweldige investeringen in de Verenigde Staten en jobs, jobs, jobs".

Trump spreekt de taal van het geld en laat zich niet afleiden door praatjes over mensenrechten of de Saudische bombardementen op  buurland Jemen.

Meest gelezen