Hoe een van de oudste begraafplaatsen een toevluchtsoord voor vogels werd

Geen keurig geharkte paadjes of perfect geschoren haagjes meer op de eeuwenoude begraafplaats Loyasse in Lyon. Door een "zero-pesticidebeleid" heeft de natuur er vrij spel gekregen. Maar liefst 31 vogelsoorten, glimwormpjes en prachtige kolonies van gierzwaluwen hebben er een thuis gevonden. Kroon op het werk is het label "toevluchtsoord voor vogels", dat morgen wordt toegekend.

Het kerkhof Loyasse is sinds 1807 in gebruik, 3 jaar nadat Père Lachaise in Parijs de eerste doden had begraven. Het was de periode dat begraafplaatsen in de stadsrand opgang maakten, om geurhinder voor de bevolking te beperken. Ruim 200 jaar lang werd het kerkhof, met statige, majestueuze graven, keurig onderhouden, maar in 2008 werd het roer drastisch omgegooid: voortaan zouden pesticiden worden gebannen en mocht de natuur er haar gang gaan.

Een beslissing die heeft moeten rijpen in de geesten, want de vegetatie die tussen de grafplaten begon te sluipen: het was in de hoofden van velen pure verwaarlozing. "Intussen is de mentaliteit al wat veranderd, maar er blijft nog werk aan de winkel om de nabestaanden en de bezoekers duidelijk te maken dat we de doden net willen eren door de terugkeer van fauna te stimuleren", zegt Fabien Dubois, woordvoerder van de "Refuge LPO (Liga voor de Bescherming van de Vogels").

Maar sensibilisering blijft nodig: de bewakers van Loyasse zijn opgeleid om bezoekers te informeren, en ook Refuge LPO geeft er rondleidingen om de herwonnen biodiversiteit in de kijker te zetten. "Loyasse moet de trend blijven zetten en door de resultaten kan dit experiment misschien worden uitgebreid naar de andere begraafplaatsen in Lyon", hoopt Dubois.

(Lees verder onder de foto)

Maar het beleid werpt zijn vruchten af: sinds de pesticiden verbannen zijn en het snoeien beperkt wordt, hebben zo'n 60 dier- en plantensoorten hun weg gevonden naar de begraafplaats, die trouwens ook net op de route ligt van de trekvogels van en naar Afrika. Maar liefst 31 vogelsoorten zijn er intussen gespot, 3 soorten reptielen, kleine zoogdieren en insecten. 

Nachtelijke roofvogels zoals de bosuil hebben er hun thuis, net als de egel die was verdwenen omdat zijn voedsel door de pesticiden was gedood. Maar ook hagedissen, wezels, ratten en eekhoorns bewegen zich intussen weer vlotjes tussen de graven. En omdat de begraafplaats niet meer verlicht wordt, zijn ook de glimwormpjes, op de vlucht voor de lichtvervuiling in de stad, er 's nachts ook opnieuw heer en meester.

(lees verder onder de foto)

Ook vleermuizen en processierupsen welkom

Refuge LPO, die een driejarige overeenkomst met de stad Lyon is aangegaan, heeft nu nog meer aanbevelingen gedaan om van Loyasse een schoolvoorbeeld te maken inzake de bescherming van fauna en flora. Bloemenweiden, waar de bezoekers wél mogen door wandelen, moeten bestuivende insecten aantrekken. Vleermuizen en wilde bijen krijgen er een onderkomen, en zelfs de processierups, vervloekt in de steden, zal er welkom zijn. Een vijver moet dan weer de terugkeer van andere kleine zoogdieren en amfibieën, zoals de libelle, aanmoedigen.

Dat alles is nog toekomstmuziek, maar het huidige beleid is alvast voldoende om de erkenning "toevluchtsoord voor vogels" in de wacht te slepen. 

Meest gelezen