"Een fanatiekeling? Of een sneue loser?": Wie was Khalid Masood?

"Khalid Masood was een 52-jarige man die in de buurt van Birmingham woonde", begint correspondent Lia van Bekhoven haar verhaal. En net die 52 springt in het oog. "52 is nogal oud voor zulke terreuraanslagen en -organisaties. Betekende dat dat hij alleen handelde? Was het in opdracht van IS? Of is er in Groot-Brittannië zelf een groter netwerk? Dat probeert de politie nu uit te vissen. Daarom hoopt de politie nu ook dat - met het noemen van de naam van de dader - mensen naar voren komen met informatie zodat de politie een beter portret kan maken van de Masood."

Ook voor terreurexpert Steve Hewitt is de leeftijd van de dader opvallend. "Het is vreemd en ongebruikelijk dat hij zo oud was. Meestal zijn zulke daders twintigers of prille dertigers. De vraag is welke band hij had met de ruimere gemeenschap. Handelde hij alleen? Of is er toch sprake van een ruimer netwerk?" Hewitt benadrukt wel dat er nog meer informatie nodig is over de dader voor er tot conclusies kan worden overgegaan.

"Interessant is dat de politie de dader kende", vervolgt Van Bekhoven, "Omdat hij een straflijst had zo lang als je spreekwoordelijke arm."

Hoewel hij een crimineel verleden had, had hij - tot nu - weinig te maken met terrorisme. "Hij was een beetje ondergedoken in de terroristische subcultuur, maar hij was dus vooral bekend voor een aantal criminele overtredingen: wapenbezit, gewelddadigheden, vechtpartijen. Daarom had de politie hem geklasseerd als een randfiguur waarvan niet vermoed werd dat hij in staat zou zijn om terreuraanslagen te plegen."

En dat hij niet op de lijst met potentiële terreurverdachten stond, mag duidelijk zijn. "Er zijn 3.000 Britse terreurverdachten, mensen waarvan de politie en inlichtingendiensten vermoeden dat ze een aanslag zouden kunnen plegen. 500 daarvan worden er echt in de gaten gehouden. En van die 500 wordt een kleine groep echt actief fysiek gevolgd. Dat is een hele intensieve en kostbare zaak, waar veel mensen bij betrokken zijn. Masood stond niet eens op de lijst van 3.000."

"Londen reageert intussen schouderophalend op de opeising van IS", vertelt Van Bekhoven nog. "Wat zegt dat? IS kan dat gemakkelijk zeggen, ze noemen niet eens zijn naam. Het kan heel goed dat Masood iemand was met fanatieke, islamistische overtuigingen. Maar evengoed gaat het hier over een beetje een sneue loser met gewelddadige neigingen en een persoonlijkheidsprobleem."

De dader mocht dan wel uit Kent afkomstig zijn, onderzoekers vermoeden dat hij de laatste jaren in Birmingham woonde, een stad die in het verleden al een aantal keren in aanraking kwam met terreur en radicalisme. Is Birmingham het "hellhole" van Groot-Brittannië?

"De laatste 20 jaar zijn er een aantal terroristische complotten geweest. Zo was er 10 jaar geleden het "onthoofdingscomplot" waarbij het plan was om een Britse moslimsoldaat te ontvoeren en onthoofden. Er zijn ook lokale inwoners naar het buitenland getrokken om daar te gaan strijden, niet alleen nu in Syrië, maar ook in Kasjmir in de jaren 80. We hebben een geschiedenis van radicalisme binnen sommige gemeenschappen."

Toch weet Hewitt niet of er in Birmingham meer radicalisme of terrorisme is dan in andere grote steden. "Maar je kan zeker niet ontkennen dat er een zekere mate van betrokkenheid in terrorisme is in dit deel van het land."