Irak biedt krachtig antwoord op "culturele genocide" door IS

Irak komt met een krachtig antwoord op de "culturele genocide" die terreurorganisatie IS aanricht in het land. Tientallen eeuwenoude kunstschatten zullen voor het eerst in bijna 30 jaar het land verlaten om te worden tentoongesteld op de Biënnale van Venetië. "Het is belangrijker dan ooit dat buitenlanders deze artefacten te zien krijgen en hun culturele betekenis inzien."

Iraakse kunstschatten, sommige daterend van het zevende millennium voor Christus, verlaten het land wel degelijk. Helaas gebeurt dat meestal illegaal. Ontelbare antieke artefacten zijn geplunderd en de grenzen over gesmokkeld. Dat gebeurde massaal tijdens de Irak-oorlog van 2003, en het gebeurt opnieuw, nu IS lelijk huis heeft gehouden op de vindplaatsen van het voormalige Mesopotamië.

Enkele duizenden stukken werden in de loop der jaren terugbezorgd aan het Nationaal Museum van Bagdad, dat in 2015 opnieuw de deuren opende na 12 jaar van oorlog en onrust. En binnenkort reizen 40 artefacten -kleipotten, muziekinstrumenten, afgodsbeeldjes- uit de collectie naar Venetië, waar ze tijdens de Biënnale zullen worden tentoongesteld in het Nationaal Paviljoen van Irak. (lees verder onder de tweet)

Het is van 1988 geleden dat de Iraakse overheid de toestemming gaf om kunstschatten buiten Irak aan het publiek te tonen. Dat deed ze schoorvoetend, maar "het is belangrijker dan ooit", vindt co-curator van het Iraakse Paviljoen Tamara Chalabi.

"Juist nu moeten buitenlanders deze objecten zien en hun culturele betekenis inzien, op een moment waarop ze nihilistisch worden vernield in Palmyra (Syrië), in Nimrud, in Mosul. Hun universele waarde overstijgt geografische grenzen, en het is een belangrijke boodschap om ze nu te laten zien, op een plaats als Venetië". Chalabi hoopt ook een misverstand de wereld uit te helpen. "Mensen verkeren soms verkeerdelijk in de veronderstelling dat er geen kunst meer over is in Irak, of niets dat nog de moeite is om te beschermen".

Ook een Belg in het Nationaal Paviljoen van Irak

De antieke artefacten zullen gepresenteerd worden naast werk van zes hedendaagse kunstenaars. Een van die kunstenaars is overigens een Belg. Francis Alÿs maakt in opdracht van de Ruya Foundation, een niet-gouvernementele kunstinstelling in Bagdad, een nieuw werk voor het Nationaal Paviljoen van Irak. De stichting organiseerde vorig jaar voor Alÿs een bezoek aan Bagdad en een vluchtelingenkamp in Noord-Irak.

Meest gelezen