"Trump wil wetenschap 'control-alt-deleten'"

Al tijdens de campagne was er ongerustheid ontstaan in de wetenschappelijke wereld omdat Trump de opwarming van de aarde "bedrog" van de Chinezen noemde om de Amerikaanse economische positie te verzwakken. Ook op andere vlakken toonde hij zich niet altijd een voorstander of "believer" van wetenschappelijke feiten. 

Daarnaast kondigde hij aan dat de ruimtevaartorganisatie onder zijn bewind geen geld meer zou krijgen voor klimaatonderzoek. De waarnemingen van de talrijke satellieten van de NASA zijn van onschatbare waarde voor het klimaatonderzoek, maar volgens Trump moet de organisatie zich toeleggen op de exploratie van de ruimte.

Onmiddellijk na zijn inauguratie verdween al de informatie over de klimaatverandering van de officiële website van het Witte Huis en werd ze ondergebracht in een "Obama online archive". De enige vermelding van de stijgende temperaturen op de website, zit nu in een artikel over "An America First Energy Plan". Daar staat in de tweede paragraaf dat Trump zich ertoe engageert om "schadelijke en overbodige beleidslijnen zoals het Climate Action Plan" af te schaffen. Het Climate Action Plan was de uitgebreide strategie van president Obama om de uitstoot van CO2 te beperken.

De bezorgdheid van wetenschappers bleek ook al tijdens de protestmarsen van vrouwen, daags na de inauguratie van Trump. Daarin stapten heel wat wetenschappers en onderzoekers mee op.

De enige verwijzing naar de klimaatverandering op de site van het Witte Huis is nu dat Trump af wil van "schadelijke en overbodige" plannen als het "Climate Action Plan" van Obama.

De laatste dagen is de kwestie dan in een stroomversnelling terechtgekomen door twee nieuwe zaken, in verband met het milieuagentschap EPA en verwijderde tweets over het klimaat van het Badlands National Park. En die twee zaken hebben geleid tot enerzijds een grote operatie van "guerrilla archivering" en anderzijds het opzetten van een hele reeks rebelse Twitter-accounts.

Het milieuagentschap EPA ligt al lang onder vuur bij de Republikeinen, en de man die Trump heeft uitgekozen om de dienst te gaan leiden, de voormalige minister van Justitie van Oklahoma Scott Pruitt, is een gezworen vijand van het agentschap, die er al 14 rechtszaken tegen aangespannen heeft. Tijdens de hoorzitting over zijn aanstelling in de Senaat verleden week, heeft hij wel gezegd dat hij het niet eens is met de uitspraak van Trump dat de klimaatopwarming "Chinees bedrog" is, maar hij heeft een lange staat van dienst van het openlijk in twijfel trekken van de geldigheid van de klimaatwetenschap.

In afwachting van de aanstelling van Pruitt heeft Trump een overgangsteam aangesteld bij het EPA, en onlangs raakte bekend dat dat team al de content op de website van EPA aan het controleren is, ook de wetenschappelijke bewijzen die tonen dat de aarde aan het opwarmen is, en dat de uitstoot van koolstofdioxide door toedoen van de mens daar de grote oorzaak van is.

Nieuwe studies van het EPA worden intussen "bevroren" en voorlopig niet aan het publiek bekend gemaakt. Het personeel kreeg ook de instructie dat het moest stoppen met posten op sociale media en de contacten met de pers moest beperken. Gewezen personeelsleden van het EPA, zowel onder Republikeinse als onder Democratische presidenten, zeggen dat de beperkingen die nu onder Trump opgelegd worden, veel verder gaan dan wat ooit onder vorige president is gebeurd.

Een adviseur van het overgangsteam van Trump, de prominente klimaatontkenner Myron Bell,  zei gisteren dat hij verwacht dat de webpagina's over de opwarming weggehaald zullen worden, maar dat de links en de informatie beschikbaar zullen blijven.

Toen dat nieuws bekend raakte, leidde dat tot fel protest in de wetenschappelijke wereld, en het ziet er naar uit dat het Trump-team daarop teruggekrabbeld is. De laatste instructies nu zijn om voorlopig niets te doen. Werknemers bij het EPA zijn er echter niet gerust in dat de klimaatpagina's op lange termijn zullen kunnen blijven.

En ook Alden Meyer, een veteraan van de klimaatcampagnes van de Union of Concerned Scientists, vreest dat de regering-Trump vastbesloten is al dat "sneeuwvlokjes klimaatverandering gekwebbel" te onderdrukken. "President Trump en zijn team volgen wat ik een "control-alt-delete" strategie noem: het controleren van de wetenschappers in de federale agentschappen, het veranderen (alter in het Engels) van op wetenschap gebaseerd beleid om het in te passen in hun enge ideologische agenda, en het deleten van wetenschappelijke informatie van websites van de regering", zo zei hij aan BBC News.

"Dit is een strategie over de hele linie die we zien opduiken bij een groot aantal federale agentschappen, in verband met een hele reeks kwesties, hoewel het ontkennen van de opwarming duidelijk het speerpunt is van de strategie."

Als de hoofdstukken over de klimaatopwarming van de EPA-website zouden worden gehaald, bestaat de kans dat er een boel gegevens verloren zouden gaan. "Als de website uitdooft, verdwijnen jaren werk dat we gedaan hebben over de klimaatsverandering", zei een anoniem staflid van het EPA. "Het gaat om gegevens van wereldklasse, en er is een boel werk in gekropen om die toegankelijk te maken voor het publiek. En het is de waarheid", zei een andere medewerker.

Het vooruitzicht dat al dat werk en die gegevens verloren zouden kunnen gaan, heeft er toe geleid dat activisten de site van het EPA zijn gaan archiveren in wat zij "guerrilla archivering" noemen. Het gaat onder meer om medewerkers van het Environmental Data and Governance Initiative en "The Internet Archive", die aangekondigd hebben dat ze een kopie van hun digitale verzameling gaan onderbrengen in Canada, om voorbereid te zijn op een "web dat bloot zal staan aan strengere beperkingen" in de VS.

Overigens hadden de activisten al lessen geleerd uit wat er in Canada gebeurd is onder de conservatieve premier Stephen Harper, die er van beschuldigd werd wetenschappers te muilkorven. En ze waren dan ook al meteen na de verkiezing van Trump begonnen met het kopiëren van een aantal sites, waarvan ze aannamen dat die onder vuur zouden komen te liggen van de nieuwe bewindsploeg. 

De activisten verwachtten dus wel dat er websites gesloten of "gekuist" zouden worden, maar ze zeggen dat wat ze tot nu toe meegemaakt hebben op dat vlak, "zonder voorgaande" is. Bovendien valt het hen op dat de "grote schoonmaak" veel intenser is en veel meer openlijk gevierd wordt dan in Canada.

De tweede recente kwestie waren drie tweets over het klimaat die het Badlands National Park verstuurd had, en die gedeletet werden nadat ze viraal waren gegaan.

Het natuurgebied in South Dakota postte dinsdag tweets met daarin accurate wetenschappelijke gegevens over het klimaat, onder meer met de huidige record-concentratie aan koolstofdioxide in de atmosfeer.

De tweets werden duizenden keren gedeeld, en het Democratic National Committee, de partijleiding van de Democraten, stuurde de boodschap rond per e-mail, met als onderwerp "Resist" (bied weerstand). Maandag had @BadlandsNPS 7.000 volgers op Twitter, gisteren waren dat er bijna 200.000 en het aantal stijgt nog.

De tweets kwamen drie dagen nadat het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn Twitter-accounts korte tijd op non-actief had gezet, naar alle waarschijnlijkheid omdat de Dienst Parken foto's geretweet had over de opkomst bij de inauguratie van Trump op de Mall in Washington. Na minder dan een dag werden de accounts opnieuw in gebruik genomen. Ook de nationale parken vallen onder de bevoegdheid van Binnenlandse Zaken.

Intussen is een ander nationaal park, het Golden Gate Park, begonnen met het tweeten van feiten over het klimaat en de opwarming van de aarde.

De tweets van het Badlands National Park werden massaal geretweet, en haalden ook de klassieke media.

Enkele uren na het deleten van de tweets zagen tal van onofficiële verzets- (resist) of schurken- (rogue) accounts het daglicht, vaak met het officiële logo van de agentschappen waarvan ze een afgeleide waren.

Het eerste account was @ungaggedEPA (niet gemuilkorfde EPA) dat zijn volgers uitnodigde zijn feed te lezen voor "ongecensureerd nieuws, links, tips en conversaties die het VS Environmental Protection Agency je niet kan vertellen".

Weldra doken er ook alternatieve Twitter-accounts op van verschillende andere wetenschappelijke en gezondheidsinstellingen, waaronder de Food and Drug Administration, de National Institutes of Health, de National Weather Service, de National Aeronautics and Space Administration en de National Oceanic and Atmospheric Administration. Veel van de tweets dragen de hashtag #resist of #resistance.

Aangezien de accounts privé-accounts zijn waarop anoniem gepost wordt, heeft de regering er geen controle over.

Intussen heeft ook het idee postgevat een "March on Science" te houden. Net zoals de vrouwenmarsen de dag na de inauguratie van Trump, is ook dit idee ontstaan uit een enkele actie op de sociale media.

In een discussiedraad op Reddit stelde een gebruiker, naar aanleiding van de verwijdering van de klimaatpagina's van de website van het Witte Huis, dat er een "Mars van wetenschappers op Washington" moest komen.

Na nauwelijks een week is dat idee overal overgenomen op het internet en de originele Facebook-groep die was opgezet voor de mars, had woensdagmorgen nauwelijks enkele volgers en 's avonds 350.000. 

Twee organisatoren van de mars zeiden aan "The HuffingtonPost" dat de enorme belangstelling hen volkomen verrast heeft en dat ze nog maar in het beginstadium van hun planning zitten. Maar ze zijn vastbesloten om door te gaan met het plan en ze willen ook, net als bij de vrouwenmarsen, "zustermarsen" in andere steden dan Washington.