Britse regering mag Artikel 50 niet zelfstandig inroepen
In een zaak die oorspronkelijk was aangespannen door twee burgers oordeelde het Hooggerechtshof, de hoogste rechtsinstantie van het land, vandaag dat de Britse regering de toestemming moet krijgen van het parlement om Artikel 50 in te roepen. De elf rechters van het Hooggerechtshof spraken zich uit met een meerderheid van acht tegen drie.
Het vonnis verandert op geen enkele manier iets aan de uitkomst van het referendum, maar bepaalt dus wel op welke manier het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie wettelijk kan verlaten. Het betekent dat premier May geen gesprekken kan aanknopen met de Europese Unie vooraleer het parlement (het Lager- én Hogerhuis) zich over het Artikel 50 heeft uitgesproken. Opvallend, de rechters oordeelden dat het Schotse, Welshe en Noord-Ierse parlement geen inspraak hoeven te hebben in de zaak.
Krappe timing
Het gevolg van deze uitspraak is dat premier May nu een wetsontwerp moet indienen dat in minder dan twee maanden tijd door het parlement moet worden geloodst. De eerste minister heeft zichzelf namelijk als deadline gesteld om tegen eind maart de andere Europese staatshoofden en regeringsleiders er officieel van op de hoogte te brengen dat de Britten de EU willen verlaten. Dat is dan meteen het signaal om de brexit-onderhandelingen op te starten.
May liet eerder al verstaan dat als het Hooggerechtshof het beroep zou verwerpen, ze het wetsontwerp dat artikel 50 inroept het liefst zo kort en duidelijk mogelijk zou houden. Op die manier zou ze willen vermijden dat het ontwerp nog geamendeerd wordt, waardoor ze haar deadline mist en de onderhandelingen uitgesteld worden.
Regering is "teleurgesteld"
Procureur-generaal Jeremy Wright (foto boven), die sprak in naam van de regering, zei dat de regering teleurgesteld was. "Natuurlijk is de regering teleurgesteld met dit resultaat. De regering zal zich schikken naar het oordeel van de rechters en al het nodige doen om het toe te passen."
Gina Miller (foto onder), een van de twee burgers die de zaak aanhangig maakten, reageerde tevreden. "Dit gaat over de wet, niet over politiek", aldus Miller. "Geen enkele premier, geen enkele regering mag zich zonder tegenspraak wanen. Het parlement is soeverein."
Het was overigens de eerste keer sinds 1876 dat alle elf rechters van het Supreme Court zich over dezelfde zaak bogen. Een duidelijk signaal, zo stelt de krant The Guardian van het "grondwettelijke belang en de politieke gevoeligheid" van de zaak.