Akkoord tussen Nederland en EU over associatieverdrag met Oekraïne

De aangepaste tekst biedt de Nederlandse premier Mark Rutte een mogelijkheid om het verdrag door het parlement goedgekeurd te krijgen en uiteindelijk te ratificeren.

De verklaring legt een aantal zaken die in het referendum staan "feitelijk" uit:

• Het verdrag is voor Oekraïne geen opstap naar EU-lidmaatschap;
• het verplicht de Europese lidstaten niet tot militaire steun aan Oekraïne;
• Oekraïners zullen niet vrijelijk in Europa kunnen wonen en werken;
• van de Europese landen wordt geen bijkomende financiële steun aan Kiev verwacht;
• en het verdrag plaatst de strijd tegen corruptie centraal, net als het respect voor de democratische beginselen, de mensenrechten, de fundamentele vrijheden en de rechtsstaat.

Met deze punten komt de EU tegemoet aan de bezorgdheden van de neen-stemmers die het associatieverdrag op 6 april bij referendum verwierpen. Dat het verdrag Oekraïne geen recht geeft op (kandidaat-)lidmaatschap van de EU, is het belangrijkste element.

Tijdens een kort persmoment toonde Rutte zich erkentelijk voor de inspanningen die de andere leiders gedaan om de verklaring goed te keuren. Vooral Polen had moeite met de tekst, maar premier Beata Szydlo ging uiteindelijk overstag.

Het alternatief was dat het verdrag helemaal van de baan zou zijn. Rutte noemde dat "het grootste cadeau dat we aan Vladimir Poetin hadden kunnen geven".

Rutte zei eerder al dat zijn regering vrijdag zal beslissen over het indienen van een wet tot goedkeuring van het associatieverdrag. Als de Tweede, en daarna de Eerste Kamer, het Europese besluit aanvaardbaar vinden en het verdrag goedkeuren, kan Nederland het verdrag ratificeren.

Gemakkelijk wordt het niet voor de regering-Rutte, want in de Eerste Kamer heeft ze geen meerderheid. "Ik ga daar nu voor knokken", besloot de premier.

Een van de initiatiefnemers van het referendum, Bart Nijman van GeenPeil, reageerde al afwijzend. "Deze oplossing is een farce", klinkt het.

"Premier Rutte doet alsof hij een overwinning uit het vuur heeft gesleept voor de tegenstemmers, maar de verklaring die aan het verdrag wordt geniet, verandert inhoudelijk helemaal niets aan het associatieverdrag en heeft juridisch geen enkele waarde." Dat laatste klopt alvast niet: de verklaring is wel degelijk juridisch bindend.

Rutte bewijst volgens Nijman wat hij al van het begin vreesde: "De mening van de Nederlandse kiezer is irrelevant geworden en de Nederlandse democratie staat buitenspel in de Europese Unie".