Zwarte Piet uitgelegd aan het Amerikaanse publiek

In een video op de nieuwssite Vox legt de Amerikaanse Belg Christophe Haubursin uit aan het Amerikaanse publiek waarom Zwarte Piet nog altijd deel uitmaakt van de Belgische en Nederlandse cultuur. Het is niet de eerste keer dat het buitenland verbaasd reageert op de figuur.

"So is Black Pete racist? Pretty clearly yes." Voor Haubursin is het duidelijk. Zwarte Piet is een racistisch figuur. Dat zijn zwarte huidskleur een resultaat is van zijn tocht door de schoorsteen, ziet hij als een gemakkelijk excuus.

In de video van het Amerikaanse medium Vox vertelt Haubursin dat Sinterklaas al sinds de Middeleeuwen een traditie is. Een Nederlandse schoolmeester, Jan Schenkman, zou in 1850 Zwarte Piet geïntroduceerd hebben in een kinderboek met de naam "Sinterklaas en zijn dienaar". Uit de illustraties in dat boek zou blijken dat Piet geen blanke Nederlander is, maar een Moor afkomstig uit Spanje, die alle spullen van de Sint draagt en de stoute kinderen straft. Haubursin wijst erop dat Schenkman zijn boek schreef in het tijdperk van de slavernij in Nederland.

De video gebruikt beelden van oude stripverhalen als Kuifje en Asterix om aan te tonen hoe normaal zo'n portrettering was in de Belgische cultuur.

Haubursin geeft aan dat België en Nederland de laatste jaren wel moeite deden om Zwarte Piet van zijn "racistische trekken" te verlossen. Dat gebeurde volgens Vox vooral na de vraag vanuit een werkgroep van de Verenigde Naties. De reporter begrijpt dat de traditie belangrijk is in de volksgeest, maar vindt het belangrijk dat er aan gewerkt wordt Zwarte Piet aan te passen aan de tijdsgeest.

Kwade Spice Girls

Het is niet de eerste keer dat de traditie onder de loep genomen wordt. Enkele jaren geleden onderzocht de Afro-Amerikaanse filmmaker Ross Williams voor CNN in een reportage waarom de liberale Nederlanders meedoen met de traditie. Ook dichterbij huis, in Londen, keken voorbijgangers vreemd op toen er Zwarte Pieten door de Britse hoofdstad paradeerden met de Nederlandse regisseuse Sunny Bergman. De Pieten kwamen de Engelse komiek Russell Brand tegen. Die sprak over een "colonial hangover". En toen bij Paul De Leeuw in de jaren 90 de Spice Girls op de bank zaten, reageerden zij erg kwaad toen er enkele Zwarte Pieten het podium betraden.

Blackface in de VS

De term "blackfacing" is vooral in de Verenigde Staten erg geladen. "Blackface" werd vroeger in Amerika gebruikt door artiesten om iemand zwart voor te stellen. In de 19e eeuw waren de zogenaamde "minstrel shows" zeer populair. Zwarte Amerikanen werden gestereotypeerd als heel ritmisch, maar vooral ook als dom, arm en lui. De shows werden ook populair in Groot-Brittannië waar zelfs uitzendingen op televisie waren tot 1978. In de Verenigde Staten werd "blackface" met de opkomst van de burgerrechten in het midden van vorige eeuw beschouwd als zeer ongepast en raakte het helemaal uit gebruik.

Meest gelezen