Zuid-Afrika stapt uit het Internationaal Strafhof
Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag kan mensen vervolgen die zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid. Het Hof heeft in dat kader sinds 2009 een internationaal aanhoudingsbevel uitgevaardigd tegen de Soedanese leider Bashir voor het bloedvergieten in de Soedanese regio Darfoer in 2003.
Ook Zuid-Afrika is lid van het ICC, en was daarom in principe verplicht om de Soedanese president op te pakken toen die op bezoek was in Zuid-Afrika voor een bijeenkomst van de Afrikaanse Unie in juni vorig jaar. "Maar dat deden ze niet. Eigenlijk had Zuid-Afrika in het geheim afspraken gemaakt met Bashir dat hij gewoon zou kunnen vertrekken. Dat gaf een grote diplomatieke rel", vertelt correspondente Elles Van Gelder vanuit Zuid-Afrika.
Volgens Zuid-Afrika botsen de verplichtingen onder het Internationaal Strafhof met de regels van de Afrikaanse Unie om conflicten op een vredevolle manier te regelen. Dat haalt het land ook aan in zijn formele notificatie waarin het stelt het Internationaal Strafhof te willen verlaten.
Afrika voelt zich geviseerd
Maar er is meer aan de hand dan de discussie rond Bashir alleen. "Zuid-Afrika vindt eigenlijk dat het Strafhof oneerlijk is. Sinds de oprichting 15 jaar geleden zijn alleen mensen uit Afrikaanse landen veroordeeld, en ook de meeste onderzoeken lopen naar Afrikaanse landen", verklaart correspondente Van Gelder in "De ochtend" op Radio 1. Een kritiek die eerder ook al door de Afrikaanse Unie werd geuit.
Nog nooit heeft een land het Internationaal Strafhof verlaten, maar twee weken geleden startte Burundi ook al de procedure op om zich terug te trekken uit het ICC. Mensenrechtenorganisaties maken zich zorgen. "Het is belangrijk dat deze trein vertraagd wordt", stelt Human Rights Watch.
Het document van Zuid-Afrika is nu onderweg naar VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon. De terugtrekking zou binnen het jaar na ontvangst moeten voltooid zijn. Al is er nu een discussie in Zuid-Afrika of de terugtrekking wel correct gebeurd is. De verklaring is namelijk enkel door een minister ingediend, en volgens sommigen moet het parlement dat eerst goedkeuren.