Info van Staatsveiligheid is eenvoudig terug te vinden via Google
State Grid International Development is een dochteronderneming van State Grid Corporation of China, een Chinees staatsbedrijf. Chinese staatsbedrijven worden gecontroleerd door de SASAC (State-Owned Assets Supervision and Administration Commission), die op zijn beurt rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Staatsraad. De facto worden de grote beleidslijnen van dergelijke bedrijven uitgezet door de Chinese staat en dus de Chinese Communistische Partij. Zij moeten geen verantwoording afleggen aan de aandeelhouders, enkel aan de staat en de Partij.
De brief begint -na een synthese van de belangrijkste punten- met algemene informatie over State Grid Corporation of China en de dochteronderneming die in Eandis zou investeren. Die informatie kan je ook op pakweg Wikipedia vinden. En wie op de hoogte is van hoe China bestuurd wordt, zal er geen verrassingen in lezen. Dat staatsbedrijven volledig onder controle vallen van de overheid -de communistische partij dus- is algemeen gekend.
State Grid is deze zomer al eens in opspraak gekomen na de afwijzing van een investering door Australië. De Australische overheid blokkeerde een op handen zijnde deal in het belang van de nationale veiligheid.
De afgesprongen deal in Australië dateert van augustus en werd uitgebreid belicht in de Australische pers, maar ook in internationale media, zoals de Financial Times en Bloomberg. In Australië ging het over een bod op een aandeel van 50,4% in distributeur Ausgrid, waardoor State Grid dus de controle zou hebben. De overheid blokkeerde buitenlandse biedingen vanwege "redenen van nationale veiligheid", zonder die verder te specificeren. De zaak lokte een diplomatiek relletje uit tussen China en Australië.
Een opmerkelijk detail: de heisa in ons land rond Eandis heeft intussen de Australische media bereikt. The Sydney Morning Herald kopt op "Belgische spionnen roepen op tot extreme voorzichtigheid".
State Grid Corporation of China heeft inderdaad banden met de Chinese inlichtingendiensten. In principe is het zo dat het volledige Chinese staatsapparaat ter beschikking staat van de Chinese inlichtingendiensten. Voor State Grid hebben wij in open bronnen de volgende aanwijzingen gevonden:
- Een dochteronderneming van State Grid Corporation of China, China Electric Power Institute, is nauw verbonden met het Chinese leger.
- Een andere dochteronderneming, NARI Group, werkt mee aan het Chinese satellietnavigatiesysteem Beidou. Dit systeem heeft militaire toepassingsmogelijkheden, en wordt ook gelinkt aan spionage.
Behalve een risico op inmenging vanwege de Chinese overheid houdt deze overname dus ook een risico in dat technologie van Eandis bij het Chinese leger zou terecht komen.
Hier wordt de informatie specifieker. Even zoeken op Google brengt ons naar een lang artikel van The Interpreter, een publicatie van de Australische denktank The Lowy Institute for International Policy. Het artikel dateert van december 2015 en gaat over de investeringen van State Grid in Australië, naar aanleiding van een bod op TransGrid, een andere Australische distributienetbeheerder.
In het artikel worden de verschillende dochterondernemingen van State Grid opgesomd, en hun banden met de Chinese inlichtingendiensten en het leger. Alle info uit de brief van de Staatsveiligheid staat erin vermeld. Opmerkelijk wel, het Australische artikel heeft het over China Electric Power Research Institute, de Staatsveiligheid heeft "Research" laten vallen. Een foutje?
Conclusie: ook dit is geen geheime informatie. Dat beweert de Staatsveiligheid ook niet, moeten we er voor de volledigheid bij zeggen. Ze verwijzen expliciet naar "open bronnen".
Het elektriciteitsnetwerk wordt beschouwd als een strategische sector. Wegens de nauwe verbondenheid tussen State Grid en de Chinese overheid en de Communistische Partij is grote terughoudendheid voor een investering in een strategische sector geboden.
De Staatsveiligheid besluit met een algemene conclusie, waarin opnieuw wordt verwezen naar de nauwe banden tussen State Grid en de Chinese overheid. Het elektriciteitsnetwerk wordt twee keer "een strategische sector" genoemd, waarin "grote terughoudendheid" geboden is. Iets wat ook de Australische minister van Begroting en Financiën Scott Morrison afgelopen zomer zei na het afblazen van de deal tussen Ausgrid en State Grid.
