Spanje overweegt belastingen te verhogen voor EU

Vandaag hebben de ministers van Financiën van de EU zich achter het standpunt geschaard van de eurogroep -de ministers van Financiën van de eurozone- gisteren en de Europese Commissie eerder. Ze stellen namelijk officieel Spanje en Portugal in gebreke omdat die landen er maar niet in slagen om hun begrotingstekorten onder de afgesproken limieten te houden.

In de praktijk heeft de EU-Commissie nu twintig dagen de tijd om te overleggen met de twee betrokken landen en voorstellen te doen. Dat kan gaan om een berisping, het opleggen van een boete tot maximaal 0,2% van het bbp en zelfs het schrappen van gelden uit de Europese structuurfondsen. 

Dat is mogelijk volgens het Begrotingspact dat eerder gesloten was in de EU en dat een herhaling van de eurocrisis van 2011 en later moest voorkomen. Nu blijkt dat twee landen er toch niet in slagen om die doelstellingen te halen.

De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble speelt het hard: waar EU-commissaris voor Economische Zaken Pierre Moscovici gisteren nog overleg met Madrid en Lissabon wou, vindt Schäuble dat het inhouden van structuurfondsen beide landen tot begrotingsdiscipline zal dwingen.

De Spaanse minister van Financiën Luis de Guindos blijft niet bij de pakken zitten. Hij stelt de EU voor om de vennootschapsbelastingen in zijn land te verhogen om aan geld te komen. Die maatregel zou zes miljard euro in kas kunnen brengen en volgend jaar zou het Spaanse tekort dan onder de limiet van 3% komen die Europa heeft opgelegd.

In Spanje zou dat kunnen omdat de Spaanse economie het recent erg goed doet met zowat de hoogste groei in de EU. De regering heeft het tekort teruggebracht van 9% in 2011 tot 5,1% vorig jaar, maar dat is niet voldoende. Probleem is wel dat er na twee verkiezingen op korte termijn nog altijd geen stabiele regering in Madrid is. De conservatieve PP van premier Mariano Rajoy blijft de grootste partij, maar moet coalitiepartners vinden. De linkse en extreemlinkse partijen samen kunnen ook geen regering vormen en komen moeilijk overeen.

In Portugal is er een socialistische minderheidskabinet met gedoogsteun van extreemlinkse partijen. Dat maakt besparen erg moeilijk. De Portugese premier Antonio Costa zegt dat zijn regering het tekort dit jaar nog onder de drempel van 3% zou kunnen krijgen "zonder uitzonderlijke maatregelen". Hij vindt het "ongerechtvaardigd en contraproductief" dat zijn land een boete of financiële sanctie zou krijgen. Toch blijft Costa erg weinig concreet over zijn plannen en dat stuit op wantrouwen van de Europese ministers.