"Nederland had geen enkele reden om El Bakraoui vast te houden"

Ibrahim El Bakraoui was onbekend voor de Nederlandse autoriteiten. Dat schrijft de Nederlandse minister van Veiligheid en Justitie Ard van der Steur in een brief aan het parlement over de uitwijzing van één van de daders van de terreuraanslagen in Brussel vanuit Turkije naar Nederland in de zomer van vorig jaar.

In de brief bevestigt van der Steur dat de Turkse autoriteiten El Bakraoui op 14 juli 2015 op een vlucht naar Amsterdam hebben gezet. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken meldde dat ook diezelfde dag in een nota die geplaatst werd in de elektronische postbus van de Nederlandse ambassade.

Maar die nota bevatte geen informatie of duiding over de reden waarom El Bakraoui op die vlucht werd gezet. "De gronden daarvoor waren bij de Nederlandse autoriteiten niet bekend", zegt de minister.

In Nederland was El Bakraoui onbekend. "Er waren in Nederland geen verdenkingen tegen hem bekend. Betrokkene stond niet geregistreerd in de relevante opsporingssystemen. Hij heeft in Nederland niet vastgezeten", zo vervolgt van der Steur, die eraan toevoegt dat Nederland niet betrokken is geweest bij het onderzoek naar de criminele antecedenten van El Bakraoui.

Het Nederlandse parlement had om de brief gevraagd nadat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan gisteren had verklaard dat Turkije El Bakraoui vorig jaar had opgepakt en had uitgezet naar Nederland. Het Nederlandse parlement wou reeds vandaag over die zaak debatteren, maar door de laattijdige aankomst van de brief van van der Steur is dat debat uitgesteld.

Opvallend is dat de minister aangeeft dat de werkwijze van de Turkse autoriteiten in dit dossier afwijkt van de gebruikelijke werkwijze "waarbij tussen politiediensten onderling rechtstreeks wordt gecommuniceerd". De uitzetting van El Bakraoui werd niet rechtstreeks gemeld aan de Nederlandse verbindingsofficier in Ankara, maar enkel gepost in een nota op de elektronische portal van het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Van der Steur meldt ook dat de Belgische verbindingsofficier op 15 juli zijn Nederlandse collega telefonisch had gemeld dat hij informatie van de Turkse autoriteiten had ontvangen over de uitzetting. Na ontvangst van die informatie heeft de Nederlandse politie onderzoek gedaan in de politiesystemen, maar die bevatte geen informatie over El Bakraoui.

Het Nederlandse parlement heeft ook de bewuste nota van het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken over de overbrenging El Bakraoui online gezet. Daaruit blijkt dat de terrorist op 14 juli 2015 vertrok vanop de luchthaven van Istanbul richting Amsterdam, met vlucht PC671 van de Turkse maatschappij Pegasus Airline.

U kunt de nota zelf bekijken, alsook de brief van de Nederlandse minister van Justitie op de website van de Nederlandse Tweede Kamer.

Ibrahim El Bakraoui is een van de daders die zichzelf opbliezen in de vertrekhal van de luchthaven van Zaventem. Hij stond al jaren bekend als een zware gangster, maar niet als terrorist.

In 2010 werd hij veroordeeld tot 10 jaar cel omdat hij na een mislukte overval met kalasjnikovs had geschoten op de politie. In 2014 werd hij vervroegd vrijgelaten, onder voorwaarden. Maar die voorwaarden schond hij door in juni 2015 twee afspraken te missen met zijn probatieassistent. Op dat moment was hij echter al niet meer te vinden, hij zat dan al in Turkije.

Kort daarna pakte de Turkse politie El Bakraoui op in de stad Gaziantep, niet ver van de grens met Syrië. Na een maand werd de terrorist door Turkije het land uitgezet. Blijkbaar mocht hij de man kiezen waar hij heen ging en vertrok hij naar Amsterdam.