Ooit waren nergens meer moorden dan hier, nu komt de paus

Aan een brug bungelen vier verminkte lijken. Als een auto voorbijrijdt, knipperen de inzittenden niet eens met de ogen. “Welkom in Juarez”, zegt één van hen. Het is een scène uit "Sicario", een film van regisseur Denis Villeneuve met Benicio del Toro en Emily Blunt. Die gaat over de strijd die een naïeve FBI-agente met de Mexicaanse drugkartels aangaat, genomineerd voor drie Oscars, later deze maand. Er is zelfs al een sequel aangekondigd.

Dit is Juarez Ciudad, waar straks paus Franciscus neerstrijkt, en dat de voorbije jaren de gewelddadige cultuur van de Mexicaanse drugkartels ging belichamen.

Een stadje op de grens tussen Mexico en de VS, een slagader van de drugshandel, aan de overkant van de brug ligt El Paso. Waar op het bloedige hoogtepunt in 2010 3,622 moorden plaatsvonden.

Een behoorlijk indrukwekkend cijfer, voor een stadje van 1,3 miljoen inwoners. Toen, in 2010, was Ciudad Juarez zo ongeveer de gevaarlijkste plek ter wereld. Gefundenes Fressen, voor Hollywood, perfect om de eenzame strijd van een moedige FBI-agente tegen de kartels in beeld te brengen.

Maar Sicario is genomineerd voor de cinematografie van de film, voor de beste originele muziek en beste geluidsmontage. Niet voor de hoogste realiteitswaarde (als er al zo’n Oscar zou bestaan). Want de dingen zijn veranderd. Zozeer zelfs dat het stadje Ciudad Juarez in het verzet gaat tegen de film.

Vorig jaar vonden in Ciudad Juarez nog “slechts” 308 moorden plaats. En ondertussen boomt de middenstand. Juarez wordt meer en meer de plek waar de Margarita is uitgevonden (in de Kentucky Club naar verluidt), eerder dan de murder and kidnap capital.

Burgemeester Enrique Serrano Escobar roept dan ook op de film te boycotten. “We doen hard ons best om het imago van onze stad te veranderen, en dan stellen ze ons op zo’n manier in een negatief daglicht", zegt hij in The New York Times.

Volgens sommigen zou de omslag te danken zijn aan het Sinaloakartel van El Chapo, ofte Joaquín Guzmán Loera, de ontsnapte en weer opgepakte drugsbaas. Hij en zijn mannen zouden de strijd met de concurrerende kartels gewonnen hebben, volgens kwatongen zelfs met een zetje van de overheid.

Hoe dan ook is het onderhand een stuk vrediger in Ciudad Juarez. Misschien krijgt de paus – of moeten we zeggen: de maagd Maria? – haar zin. “Het Mexico van het geweld, het Mexico van de corruptie, het Mexico van de drughandel, het Mexico van de kartels, is niet het Mexico dat onze Moeder wil”, zei Franciscus in een boodschap vòòr zijn vertrek.

Al hoeft er nu ook weer niet te vroeg gejuicht worden. In heel Mexico blijft het geweld woeden: het aantal moorden in het land steeg met acht procent, naar 18.650. En ook het hinterland van Ciudad Juarez blijft een wespennest. In de Juarezvallei in het oosten van de stad, waar Billy the Kid ooit nog rondzwierf, zijn de drugbendes nog erg actief. Daar gebeuren wél nog volop moorden en kidnaps, en gaat de drughandel op volle kracht door.

Ondertussen heeft Dennis Villeneuve, de regisseur van Sicario, wel zijn verontschuldigingen aangeboden aan de mensen van Ciudad Juarez. Volgens hem is zijn film gebaseerd op de situatie van 2010, toen de drugoorlog op zijn hoogtepunt was. “We hadden niet de bedoeling om de burgers van Juarez te kwetsen. De mensen die er vechten voor vrede verdienen ons respect.”