"IS heeft dit jaar 14% van territorium verloren"

De terreurgroep IS heeft sinds het begin van dit jaar 14% van zijn grondgebied verloren. Ook het regime van de Syrische leider Bashar al-Assad heeft flink wat terrein moeten prijsgeven. De Syrische Koerden hebben hun gebied dan weer uitgebreid.

Het internationale instituut voor veiligheid en defensie IHS Jane's in Londen heeft een overzicht gemaakt van een jaar vechten in Syrië en Irak. Daaruit blijken een aantal opvallende verschuivingen.

Zo heeft de terreurgroep IS sinds begin januari netto 14% van zijn territorium in Syrië en Irak verloren. IS controleert nu nog 78.000 vierkante kilometer, wat nog altijd veel is.

IS heeft weliswaar flink wat terreinwinst geboekt in het centrum van Syrië met de vermaarde ruïnestad Palmyra als triest voorbeeld. Daar zijn grote vernielingen aangericht aan historische monumenten. In Irak heeft IS dan weer de grootstad Ramadi kunnen innemen, de hoofdstad van de westelijke provincie Anbar. Een deel van Ramadi is echter recent opnieuw in handen van het Iraakse leger gekmen.

Anderzijds heeft IS dan weer flinke nederlagen geleden ten noorden van de Iraakse hoofdstad Bagdad, waar zowel de olieraffinaderij van Baiji als de stad Tikrit heroverd werden door de Iraakse troepen en sjiitische milties.

Syrische Koerden rukken snel op

Het grootste verlies heeft IS echter geleden tegen de Iraakse en vooral de Syrische Koerden. Die laatsten werden begin dit jaar nog net niet uit de Syrisch-Turkse grensstad Kobane verdreven, maar konden daar dankzij Amerikaanse bombardementen en Iraaks-Koerdische versterkingen stand houden.

Meer nog: sinds die overwinning heeft de Syrisch-Koerdische militie YPG -daarin bijgestaan door het Vrije Syrische Leger- een groot deel van het grensgebied met Turkije in handen gekregen. Vooral de herovering van de stad Tal Abyad was strategisch erg belangrijk, want op die manier werd een belangrijke smokkelroute voor IS naar Turkije afgesneden.

De Syrische Koerden zijn er bovendien in geslaagd om de meeste van hun enclaves aaneen te smeden tot een gebied dat nu ook de steden Hasakah en Qamishli in het noordoosten van Syrië omvat. In totaal hebben de Syrische Koerden hun gebied met 186% uitgebreid tot 15.800 vierkante kilometer. 

Die opmars heeft volgens IHS Jane's al merkbare gevolgen in de afname van de financiering van IS via smokkel met Turkije, evenals door de VS-luchtbombardementen op olievelden in handen van IS.

In Noord-Irak hebben de Iraakse-Koerden dan weer terrein heroverd met daarbij de stad Sinjar. Dat centrum van de jezidi-minderheid was vorig jaar in handen van IS gevallen.

Assad verloor 16% van zijn gebied

Het Syrische regime van president Bashar al-Assad heeft niet zo'n goed jaar beleefd. Assad zal het gebied onder zijn controle met 16% afnemen tot 30.000 vierkante meter.

Verschillende rebellengroepen, waaronder het aan Al Qaeda gelieerde Nusrat-front is er op een bepaald ogenblik wel in geslaagd om door te dringen in de kustprovincies aan de Middellandse Zee, het kernland van de alawitisch-sjiitische minderheid van Assad. 

Dat heeft dan weer tot de Russische inmenging in de oorlog geleid, waardoor Assad een aantal gebieden in het noordwesten van Syrië kon heroveren, ook al verloopt dat niet erg vlot.

Daartegenover staat dat de Libanese sjiitische militie Hezbollah -een bondgenoot van Assad- erin geslaagd is om het grensgebied met Libanon grotendeels in handen te krijgen, wat de steun vanuit dat land voor de Syrische rebellen kan afsnijden.

De grootste verliezer van de oorlog is natuurlijk de Syrische burgerbevolking die nu in grote getale wegvlucht en hoopt elders - in de EU bijvoorbeeld- een nieuw leven te beginnen.

Meest gelezen