Spanje zoekt "vriendschappelijk akkoord" met Colombia over galjoen vol schatten
"Onze relaties met Colombia zijn uitstekend en we zullen proberen om een vriendschappelijke deal te sluiten." Dat verzekert de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken José Manuel García-Margallo (zie kleine foto).
Tegelijk steekt hij zijn ambitie niet onder stoelen of banken: "Het gaat hier om een schip van de staat. De San José voer onder Spaanse vlag en dus is het eigendom van Spanje. We zullen onze rechten laten gelden."
De Spaanse regering zwaait met een Unesco-verdrag over onderwater cultureel erfgoed, waaruit volgens Spanje effectief volgt dat het galjoen eigendom van de Spanjaarden is. Maar Colombia heeft dat verdrag niet ondertekend. De Colombiaanse regering stelt dan ook dat de San José haar exclusief patrimonium is.
Een schitterende schat
Intussen zijn er al volop gesprekken aan de gang tussen culturele vertegenwoordigers en gezanten van Buitenlandse Zaken van beide landen. Hun doel: een diplomatiek conflict over de San José vermijden.
Er staat dan ook een schitterende schat op het spel. In het wrak zelf hebben de onderzoekers nog niet kunnen kijken, maar enkel aan de oppervlakte zijn al meer dan 100 voorwerpen waargenomen, zoals kruiken, flessen en kanonnen.
De San José had een kostbare lading goud, zilver en edelstenen aan boord. Hoe groot de huidige waarde daarvan is, is onduidelijk. Er wordt dan ook al druk gespeculeerd. De schattingen gaan van 800 miljoen euro tot meer dan 10 miljard.
De geschiedenis van de San José
Het verhaal van de San José gaat terug naar het begin van de 18e eeuw, toen in Europa de Spaanse successieoorlog woedde. Een complex conflict dat draaide rond de vraag wie er recht had op de Spaanse troon.
De Spaanse koning Filips V werd onder meer niet erkend door de Britten, die de oorlog niet alleen in Europa uitvochten, maar ook in de kolonies. In juni 1708 kwam het tot een confrontatie tussen een Brits squadron en de Spaanse vloot voor de kust van Colombia, nabij Cartagena.
De Britse admiraal Charles Wager wou verhinderen dat de Spaanse goudschepen de oceaan overstaken en zo de oorlogsinspanningen in Europa konden financieren. Daarnaast wilde hij zoveel mogelijk buit maken. Kort na de aanval op de San José vond er echter een explosie plaats op het schip, waardoor het met zijn volledige lading in de diepte zonk. Van de 600 mensen aan boord waren er slechts 11 overlevenden.
De Engelsen slaagden er uiteindelijk in om te verhinderen dat de Spaanse schepen naar Europa trokken, maar hun buit was wel veel kleiner dan ze gehoopt hadden. Het goud en zilver aan boord van de San José, dat afkomstig was uit de Spaanse mijnen in Peru, bleef op de bodem van de oceaan liggen.