"We zijn één incident verwijderd van een derde intifada"

Nu het geweld tussen Palestijnen en Israëli's opnieuw erg oplaait, vrezen sommigen dat een derde Palestijnse opstand nog maar een kwestie van tijd is. "De spanning en het geweld zijn nu veel algemener dan vorig jaar bij de oorlog in Gaza. We zijn van één grote gebeurtenis verwijderd van een intifada", zegt Charlotte Cox, die twee jaar in Jeruzalem heeft gewoond en gewerkt. Ook vandaag vielen opnieuw verschillende doden aan zowel Israëlische als Palestijnse kant.
Een Palestijn in gevecht met Israëlische troepen op de Westelijke Jordaanoever.

In Jeruzalem drongen vandaag twee Palestijnse mannen een bus binnen, begonnen er te schieten en met messen te steken. Een andere Palestijn reed later in op een bushalte en begon daar met een mes te zwaaien. Balans: drie Israëliërs gedood, drie Palestijnen gedood.

De nieuwe aanvallen doen een golf van paniek door Israël gaan. Sinds begin deze maand vielen al 28 dodelijke slachtoffers in het opflakkerende geweld en beide partijen wijzen naar elkaar.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft extra maatregelen aangekondigd. "Vandaag zullen we beslissen over een reeks extra agressieve maatregelen in onze oorlog tegen terroristen en aanzetters tot geweld. We zullen niet twijfelen om alle beschikbare middelen daartoe te gebruiken."

De Verenigde Naties hebben al kritiek geuit op het "schijnbaar excessieve geweld" door de Israëlische veiligheidsdiensten tegen de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever.

"Iedereen staat op scherp"

Charlotte Cox werkte twee jaar lang in Jeruzalem en is net terug in België. Met een dubbel gevoel nam ze afscheid van haar kennissen in Israël. "Als je voelt dat de situatie escaleert...Wat zeg je dan bij je afscheid", oppert ze in "De afspraak" op Canvas.

Cox was vorig jaar ook al in Jeruzalem, toen in de zomer de oorlog in Gaza uitbrak. "Maar nu voelde ik redelijk snel aan dat het anders is. Het is algemener, het is meer man tegen man. Er zijn nu zoveel incidenten aan beide kanten. Deze week voelde ik ook voor het eerst dat iedereen op scherp staat. Politie en leger schieten nu heel snel."

De Belgische woonde een tijd in Oost-Jeruzalem, waar Israëliërs en Palestijnen dicht bij elkaar wonen. "Daar zie je meteen het verschil tussen kalme periodes en conflicten. Als het kalm is, lijkt het allemaal vredig. Palestijnse collega's namen me zelfs mee naar een Israëlische gym. Bij een conflict gaan de twee kampen direct uit elkaar. Nu hoor ik dat Palestijnse collega's niet meer naar het westen van de stad durven gaan."

Volgens Cox heerst een groot gevoel van hopeloosheid onder de bevolking. "De mensen zien geen oplossing meer. Dat is het intrieste en die hopeloosheid is niet ideaal. Ik denk dat we één grote gebeurtenis verwijderd zijn van een derde intifada. Een groot incident en het kan kantelen."

Vranckx: "Ik zie geen oplossing"

Rudi Vranckx, VRT-journalist en kenner van het Midden-Oosten, ziet naar eigen zeggen geen oplossing voor het conflict. "We zien een soort van woede die niet controleerbaar is. Mensen pakken een mes uit hun keukentafel en steken hun joodse buurman neer."

"We zien de voorbije maand veel emotionele aanvallen, maar Palestijnse bronnen en Israëlische bewegingen spreken van 369 aanvallen van joodse kolonisten tegenover Palestijnen tussen januari en juli dit jaar. Dat is een voedingsbodem voor wat we nu zien."

"Het blauwe deel is het Israëlische gedeelte, het paarse deel is Palestijns gebied", legt Vranckx uit bij bovenstaande kaart. "Aan de rand ligt Jeruzalem waar de meeste incidenten gebeuren. Alle stippels zijn nederzettingen die bijgebouwd zijn sinds de vorige intifada. Men heeft toen het conflict bevroren en sindsdien ligt het vredesproces stil. De Palestijnen in die gebieden hebben een gevoel van machteloosheid en dat is nu een drukkookpan die vroeg of laat gaat uitbarsten."

Volgens Vranckx ziet de huidige generatie Palestijnen dat de voorbije 15 jaar niets hebben opgeleverd. "En de huidige politieke leiders hebben op dit ogenblik niet de sleutel in handen van een oplossing. Aan Palestijnse kant is de oude garde blijven zitten en de Israëlische kant is steeds rechtser geworden. Ik zie dan ook geen uitkomst."

Meest gelezen