Ban Ki-moon: "Ik wil dat Europa genereuzer is voor asielzoekers"

Wereldwijd zijn er zo'n 52 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog en geweld. Ook Europa wordt steeds meer met de problematiek geconfronteerd door de duizenden bootvluchtelingen die via de Middellandse Zee het continent proberen te bereiken. "De VN heeft er bij Europa op aangedrongen om iets te doen en nu werken ze aan een uitgebreid programma. Ik kan de Europese agenda voor migratie wel appreciëren", aldus een diplomatische Ban.

Al kan het wel nog stukken beter volgens de secretaris-generaal van de VN. "De Europese landen zijn de rijkste landen ter wereld. We mogen daarom verwachten dat ze meer doen en ik hoop dat ze genereuzer zullen zijn ten opzichte van asielzoekers." Concreet denkt Ban eraan om meer legale manieren te voorzien om Europa binnen te geraken, zoals flexibele visums en studentenbeurzen. "Dat zal die wanhopige mensen hoop geven. Als er normale wegen zijn, zullen ze hun leven niet riskeren."

Dat Europa speelt met het idee om boten van mensensmokkelaars aan de Libische kust te gaan vernietigen, zint Ban Ki-moon niet. "Ik heb de Europese leiders duidelijk gezegd dat ik dat geen goed idee vind. De eerste prioriteit is levens redden. Daarom heb ik Europa gevraagd om de reddingsoperaties uit te breiden. Daarnaast moeten we vooral ook de grondredenen voor de vluchtelingenstromen aanpakken."

Een andere crisis waarmee de wereld wordt geconfronteerd, is de terreur van IS. De recente verovering van de Syrische stad Palmyra en de nefaste gevolgen voor het werelderfgoed daar is een schande, vindt Ban Ki-moon. "Totaal onaanvaardbaar, want eens vernietigd, is het onvervangbaar. Ik begrijp niet hoe ze dat erfgoed zo kunnen vernietigen."

Maar neemt de secretaris-generaal van de Verenigde Naties hierin wel voldoende zijn verantwoordelijkheid? 'Ik heb mijn best gedaan en de directeur van de Unesco heeft de plaatsen ook bezocht. We werken er aan met de Verenigde Naties. Het is belangrijk dat we onze solidariteit tonen en alles mobiliseren om dat vreselijke gedrag te stoppen", aldus Ban.

Om de terreur van IS te stoppen, verwelkomt Ban Ki-moon naar eigen zeggen de luchtaanvallen van de internationale coalitie. "Al zijn militaire operaties geen ultieme oplossing. Het moet komen van de politieke dialoog en dat promoten we met de VN, onder meer via onze speciale gezant in Syrië."

Ban Ki-moon laat daarvoor ook een opening naar het Syrische regime van Bashar al-Assad. "Het Syrische regime zou veel meer zijn politieke en morele verantwoordelijkheid moeten opnemen. Het moet het geweld tegen zijn eigen volk stoppen en dialogeren. Dan staat de VN klaar om daarbij te helpen."

"We leven in een wereld vol problemen. Nooit in de geschiedenis hebben er zoveel brandhaarden tegelijk gewoed. En daarbij komen nog de economische crisis en sociale onrechtvaardigheden", luidt de vaststelling van VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon.

Om dat aan te pakken, werkt de VN nu aan een "ernstig actieplan" om extremisme en terrorisme aan te pakken. "We moeten de grondredenen van extremisme aanpakken, zoals slechte regeringen en ongelijkheden. Ik dring er bij de wereldleiders op aan om naar hun volk te luisteren en problemen aan te pakken. Politieke en religieuze leiders en leerkrachten spelen hier een belangrijke rol in."

Ondanks alle problemen blijft Ban Ki-moon optimistisch. "Ik ben altijd optimistisch. Als leiders vervallen in pessimisme, dan kan niets worden gedaan."