Spaanse politieke kaarten door elkaar geschud
De conservatieve regeringspartij PP haalt nog 27 procent, dat is het slechtste resultaat sinds 1991. De sociaal-democratische PSOE haalt nog 25 procent. Bijna nergens zijn de twee partijen groot genoeg om zelf het bestuur te kunnen vormen, daarvoor zullen ze moeten aankloppen bij de nieuwe kleine partijen die voor het eerst sterk komen opzetten.
Het staat zelfs nog niet vast dat de PP aan de macht kan blijven in de hoofdstad Madrid, waar ze al 20 jaar de plak zwaait. De conservatieven halen dan wel 21 zetels en komen zo als grootste uit de bus, maar ze voelen de hete adem van Ahora Madrid in hun nek. Die beweging, gesteund door het linkse Podemos, komt uit op 20 zetels. Ahora Madrid zou nu een coalitie kunnen vormen met de sociaal-democratische PSOE, die 9 zetels haalt.
De situatie in Madrid, waar de PP uit het bestuur gekegeld dreigt te worden, is representatief voor heel wat regio's en grote steden. Ook in Valencia is een dergelijk scenario niet ondenkbaar. In andere steden zal de PP zelf een coalitie moeten zien te sluiten met het rechtse Ciudadanos, zoals in Murcia en La Rioja. Spanje is niet vertrouwd met het fenomeen van coalities, waar de PP en de PSOE afwisselend de politiek hebben gedomineerd.
"Hier hadden wij nooit van durven dromen"
Bijzonder is de situatie in de Barcelona, de tweede stad van het land. Daar wordt Ada Colau (grote foto bovenaan) de nieuwe burgemeester. Zij is een boegbeeld van de "indignados" en mensen die door de bankencrisis uit hun huizen gezet dreigden te worden. Colau krijgt de steun van Podemos. "Ik wil een burgemeester zijn ten dienste van de mensen, zodat er nooit meer eersterangs- en tweederangsburgers in deze stad zullen zijn", verklaarde ze aan de krant El Paìs.
Protestbewegingen als Podemos en Ciudadanos komen nog maar net kijken aan het politieke firmament. "Een jaar geleden hadden wij dit nooit durven dromen", zegt Podemos-leider Pablo Iglesias.
In het najaar zijn er parlementsverkiezingen in Spanje. De traditionele partijen hebben nu al een stevige waarschuwing gekregen.
