"Nu vier actieven per gepensioneerde, in 2060 nog maar twee"

Het EU-rapport "On ageing 2015" schetst een beeld van de gigantische sociaal-economische uitdagingen die op de EU afkomen in de komende 45 jaar. "De leeftijdstructuur van de Europese bevolking gaat de komende decennia drastisch wijzigen door minder geboortes, langere levensverwachting en de invloed van de migratiestromen", noteert het rapport. Grootste probleem: hele cohorten van generatiegenoten gaan met pensioen, maar er zijn onvoldoende jonge arbeidskrachten om hen te vervangen.
McPHOTO / INSADCO / Bilderbox

Meer EU-burgers

Er zullen meer burgers in de EU rondlopen in het jaar 2060, aldus het rapport, maar ze zullen gemiddeld ook een stuk ouder zijn dan de bevolking nu. De totale EU-bevolking zal groeien van 507 miljoen in 2013 tot 526 miljoen in 2050. Daarna zou het bevolkingsaantal weer langzaam dalen tot 523 miljoen in 2060.

Ouder en grijzer

Bedroeg de levensverwachting voor de Europese man in 2013 nog 77,5 jaar, dan wordt hij 84 jaar in 2060. Bij de vrouwen neemt de levensverwachting toe van 83 tot 89 jaar. De Europese burger wordt ouder en grijzer door een betere gezondheidszorg en door een gezondere levensstijl.

Meeste inwoners

In 2013 waren de landen met de meeste inwoners: Duitsland (81 miljoen), Frankrijk (66 miljoen), het Verenigd Koninkrijk (64 miljoen), Italië (60 miljoen) en Spanje (47 miljoen). Maar volgens de projecties van Eurostat zou het land met de meeste inwoners in 2060 het Verenigd Koninkrijk zijn met 80 miljoen inwoners, gevolgd door Frankrijk (76 miljoen), Duitsland (71 miljoen), Italië (66 miljoen) en Spanje (46 miljoen). Deze demografische verschuivingen zouden ook tot een verschuiving van de machtscentra kunnen leiden. Als het Verenigd Koninkrijk de grootste economie wordt, zou het in verhouding ook aan macht en invloed winnen, zo luidt de redenering.

Pensioenen

De vergrijzing van de bevolking zal uiteraard ook ernstige gevolgen hebben voor de pensioenen. De afhankelijkheidsratio van de gepensioneerden (65-plussers) tegenover de actieven (de 15 tot 64-jarigen) zal toenemen van 27,8 procent tot 50,1 procent tussen 2013 en 2060. Anders uitgedrukt: in plaats van vier actieven per gepensioneerde nu, zal de EU evolueren naar twee actieven per gepensioneerde in 2060.

Toename van immigratie

Tegenover een afnemend aantal geboorten in de EU stelt het rapport de verwachting van een toename van de immigratie in de EU met 55 miljoen van nu tot tegen 2060. De migranten zullen voor een beperkt aantal landen kiezen om zich te vestigen: Italië (15,5 miljoen), het Verenigd Koninkrijk (9,2 miljoen), Duitsland (7 miljoen) en Spanje (6,5 miljoen).

Economische groei

Wat de economische groei betreft, luidt de verwachting, dat de groei van het gemiddelde BNP stabiel zal zijn op lange termijn, maar toch een stuk lager zal liggen dan we in de voorgaande decennia gewoon waren.

Europa is overigens niet het enige continent dat geconfronteerd wordt met deze demografische uitdagingen, stelt het rapport. Ook Japan, de VS en vooral China kennen dezelfde tendensen van vergrijzing en onvoldoende aanvoer van jonge arbeidskrachten.

Meest gelezen