Rellen na betoging van Israëli's van Ethiopische origine
De directe aanleiding voor de woede van de manifestanten is een filmpje dat onlangs opdook in Israëlische media. Daarin is te zien hoe twee agenten Damas Pakada, een soldaat van Ethiopische origine in een Israëlisch uniform, in elkaar slaan.
De betogers eisen dat gewelddadige agenten terechtstaan voor hun misdaden. "Een gewelddadige agent hoort in de gevangenis" en "Wij eisen gelijke rechten". De manifestanten blokkeerden onder meer een stuk autosnelweg, waardoor een lange file ontstond. Enkele honderden Israëli's van Europese origine voegden zich bij de betogers.
De betoging ontaardde in rellen en er werden stenen en flessen naar de politie geworpen. Die vuurde daarop "stun grenades" en traangas af op de betogers en chargeerde met paarden.
Het gaat al om de tweede manifestatie in enkele dagen tijd. Drie dagen geleden eindigde een gelijkaardige betoging in Jeruzalem in gewelddadige confrontaties met de politie. Drie agenten en tien betogers raakten toen gewond. Net voor de start van de betoging vandaag liet de Israëlische premier Benjamin Netanyahu weten dat hij morgen een ontmoeting heeft met Pakada en andere leden van de Ethiopische gemeenschap.
In Israël wonen meer dan 135.000 joden van Ethiopische origine, maar die werden officieel pas in 1977 erkend als joden. In 1984 en 1991 zijn tienduizenden van hen via door Israël georganiseerde luchtbruggen naar Israël overgebracht . De laatste emigratiegolf vond twee jaar geleden plaats. Door grote culturele verschillen verloopt hun integratie echter moeizaam.
Wie zijn de "zwarte Joden"?
De Ethiopische Joden zijn bekend als "Falasha Mura", maar dat is in feite een scheldnaam en ze noemen zichzelf "Beta Yisrael" (het huis van Israël) of ye-Ityopiyah Ayhudi (Ethiopische Joden) in het Ge'ez.
Het is niet duidelijk hoe het jodendom in Ethiopië gekomen is. Oude bronnen vertellen het verhaal van Menelik I, de stichter van Ethiopië als zoon van de bijbelse koning Salomon en de Makeda, de koningin van Sheba. Anderen denken dat Joodse ballingen via Egypte en de Njil naar Ethiopië getrokken zijn en hun cultuur meenamen. Waarschijnlijker is dat het jodendom vanuit Jemen (Zuid-Arabië) in Oost-Afrika beland is, wat ook het Semitische karakter van Ethiopische talen zoals Tigré, Ge'ez en Amhara verklaart.
Hoe dan ook was er een sterke joodse aanwezigheid in het Ethiopische rijk van Axum tot dat in de 4e eeuw overging tot het christendom. De Beta Yisrael scheurden zich los van Axum en behielden hun eigen rijk rond Gondar, ten noorden van het Tana-meer. In 960 kon de joodse koningin Yodit (Judith) Axum zelfs heroveren op de christenen.
De oorlogen eindigde in de 17e eeuw echter met de overwinning van het christendom in Ethiopië, waarna de joden een gemarginaliseerde minderheid vormden. In de 19e en 20e eeuw werden de Beta Yisrael door het jodendom als "joden" erkend. In Israël is dat sinds 1977. Daarna werden zo goed als alle Ethiopische joden in verschillende fasen naar Israël overgebracht.