Mi(ss) Venezuela, mi(ss) Valencia?
Dat uitwisselingsjaar in Venezuela gaat je nog lang achtervolgen, heb ik meer dan eens moeten horen. Maar het klopt als een bus. Zelfs jaren nadien kwamen er op familiefeesten curieuze "tantekes" op mij af met de vraag, of ik het hier al terug "een beetje gewoon was". Jaren later, hè! Had ik een tweede zit aan de universiteit…tja, Venezuela, hé: het studeren zal er daar wel uitgegaan zijn. Ging ik iets te enthousiast te keer op een lokale dansvloer…"Venezuela, mijnheer, ritme hè".
En toegegeven, ik heb zelf ook wel mijn best gedaan om de herinnering aan Venezuela levend te houden. Thesis? Over Venezuela, met name de lokale telenovela-industrie aldaar. Getuige op mijn trouw? Vriendin met Venezolaanse roots, zorgvuldig uitgekozen omdat ik weet dat ik op die manier tenminste elke 2 maanden arepa’s krijg voorgezet. Gevulde maïsbroodjes met tonijn of met geraspte kaas, Venezolaanser kan bijna niet…no señor!
Living la vida "lazy"
Ik was dus 17-18 jaar toen ik er een jaar, correctie 11 maanden, heb gewoond. Heerlijke tijd zonder verplichtingen –een blog schrijven bijvoorbeeld- "whatsoever". Naar het strand gaan, beetje rondhangen, dansje placeren, mondje Spaans forceren…en voor de rest veel te lang haar…Qué vida tan dura! Ik kwam er terecht in Valencia, de derde stad van het land… de industriële hoofdstad ook en dus een middenklassebastion met veel Europees klinkende achternamen.
Het is misschien wat kort door de bocht, maar in '96-'97 was Valencia zo’n beetje de modelstad van Venezuela.
Mis(s)toestanden
Groot was dan ook mijn verwondering toen ik de naam van de stad, almaar vaker zag opduiken in artikels over de protesten van vorig jaar. Studente Geraldine Moreno vermoord tijdens studentenprotest…in Valencia.
Miss Genesis Carmona, omgekomen bij betoging…in Valencia. Miss en actrice Monica Spear, voor de ogen van haar dochtertje van 4, vermoord samen met haar man…een laffe roofmoord, in de buurt van Valencia. De stad is door haar geld en Europese inwijking, altijd al een grootleverancier geweest van kandidates van prestigieuze miss-verkiezingen (…schaamteloos, de nationale passie!). Maar nu haalden die misses op een heel andere manier het nieuws. Akelig.
3 jaar geleden ben ik getrouwd, "een mens doet al eens zot". En mijn Venezolaanse gastfamilie was van de partij. Vader Luis, moeder Lia en dochter Carolina. Die laatste woont ondertussen in Barcelona, Spanje. En ze is daarmee niet de enige Venezolaanse uit de middenklasse die de laatste jaren het land heeft verlaten. Wellicht heeft het "fait divers" dat ze -een maand voor mijn trouw- uren gegijzeld werd in haar eigen appartement, met een pistool tegen haar hoofd, daarin meegespeeld. Ook akelig.
Venezuela 2.0?
Het lijkt erop dat Valencia de titel "modelstad", whatever that means in Venezuela, in de loop der jaren is kwijtgespeeld. Als Valencia al is afgegleden, wat dan met "big bad city" Caracas?
Ik ben er nu bijna 37 en keer terug naar Venezuela, als journalist. En de beelden van Venezuela die de wereld rondgaan, zijn niet meteen om vrolijk van te worden: ellenlange rijen voor supermarkten, af en toe een chaotisch protest en vooral veel militairen. Het wordt dit keer iets minder strand, zand en luilekkerland, vermoed ik. Veremos…
PS: Mijn rollen wc-papier zijn al gepakt.
Mattias Tuyls is te horen in de Radio 1-programma's "De ochtend" en "De wereld vandaag", en is te zien in "Het Journaal". Via de Facebookpagina Que Pasa, Venezuela? kun je de reis van Mattias Tuyls op de voet volgen.