Merkel adviseert Japan om "geschiedenis in gezicht te kijken"

Japan krijgt nog steeds kritiek van de buurlanden omdat het onvoldoende de wreedheden erkent die het begaan heeft tijdens de gedeeltelijke bezetting van China (1931-1945) en de bezetting van het Koreaanse schiereiland (1910-1945).

Tijdens een lezing zei Merkel dat Duitsland opnieuw opgenomen is in de internationale gemeenschap omdat het zijn verleden verwerkt heeft. "We hebben de dingen bij hun naam genoemd", zei Merkel. "Ook de genereuze gebaren van onze buurlanden hebben geholpen bij de re-integratie van Duitsland." Concretere adviezen kon Merkel Abe niet geven, "maar de geschiedenis en ervaring hebben ons geleerd dat er vredevolle manieren om tot verzoening te komen gevonden moeten worden", zei ze.

De opmerkingen van Merkel komen een maand nadat de Japanse kroonprins Naruhito het land ook aanmaande "om nederig naar het verleden" te kijken. In augustus zal premier Shinzo Abe een toespraak houden naar aanleiding van de 70e verjaardag van het eind van WOII. Er wordt gevreesd dat hij de verontschuldigingen van het land voor de agressie in de buurlanden in die speech zou afzwakken en daar komt nu al veel kritiek op.

Het thema vergiffenis is al tientallen jaren een bron van diplomatieke spanning tussen Japan en zijn oorlogsslachtoffers, China en Zuid-Korea. Sinds het aantreden van Abe in 2012 is de spanning nog gestegen. Japan wordt er ook van beschuldigd dat het de wreedheden die het begaan heeft in de schoolboeken verdoezelt.

Vanochtend is Merkel door de Japanse keizer Akihito ontvangen in het paleis in Tokio. Ze hebben gepraat over thema's als klimaatbescherming, gezondheid en veiligheid, thema's die ook aan bod zullen komen tijdens de G7 onder Duits voorzitterschap in juni in Beieren.

Na de natuurramp en de nucleaire catastrofe van 2011 in Fukushima kondigde Merkel een totale ommekeer in de energiepolitiek aan. Ze besliste met haar toenmalige regering dat tegen 2022 de laatste kernreactor in Duitsland uitgeschakeld moet zijn.

De Japanse regering wil nu tegen de zin van de meerderheid van de bevolking binnenkort de eerste grote kerncentrale in het land weer op gang brengen. Vier van de achtenveertig uitgeschakelde reactoren kregen intussen groen licht om weer aangeschakeld te worden.

Door de crisis in Oekraïne zien Merkel en Abe momenteel geen mogelijkheid voor een terugkeer van Rusland in het selecte gezelschap van grote industrielanden. Met het oog op de G7-top vindt Merkel dat "het thema van de Krim niet onopgelost mag blijven". Abe zei dat de G7 en Rusland niet in de mogelijkheid verkeren om een inhoudelijk gesprek te voeren. Hij waarschuwde er ook voor dat het Oekraïne-conflict een globaal probleem is.

Merkel is voor de derde keer op bezoek in Japan, morgenavond is ze al terug in Berlijn.