"Verdrinkingsdood 300 migranten kon worden vermeden"

Bij de laatste vluchtelingenramp eerder deze week kwamen ruim 300 mensen om toen de vier rubberbootjes waarmee ze vanuit Libië vertrokken waren, in moeilijkheden geraakten. Sommige slachtoffers vonden de dood op zee -door koude en ontbering- maar anderen stierven tijdens de reddingsoperatie door de Italiaanse kustwacht.

Italië voerde na de ramp voor de kust van het eiland Lampedusa in 2013 -toen 366 bootvluchtelingen omkwamen- een jaar lang een eenzame strijd om vluchtelingen op zee te onderscheppen en in veiligheid te brengen. Maar operatie Mare Nostrum werd in november van vorig jaar om budgettaire redenen stopgezet.

In de plaats daarvan kwam Triton, de operatie onder toezicht van het Europese grenscontroleagentschap Frontex. Triton opereert met minder schepen en blijft ook uitsluitend in Europese wateren. Ontoereikend, stelt UNHCR nu opnieuw. "Wij hebben in oktober al gewaarschuwd dat het verminderen van de patrouilles en de operationele reddingsdiensten tot situaties als deze zouden leiden", stelt Carlotta Sami van UNHCR.

"Indien de Europese Unie haar activiteiten in de Middellandse Zee niet dringend opdrijft, zullen tragedies als deze blijven gebeuren. Europa heeft te weinig en te laat gereageerd. De instroom van vluchtelingen en migranten via de Middellandse Zee zal niet afnemen."

Frontex zegt dat het roeit met de riemen die het heeft. Onder meer het Verenigd Koninkrijk is tegenstander van het uitbreiden van het budget en de bevoegdheden van het Europese agentschap. Volgens Londen zou dat enkel nog meer migranten aanzetten om de overtocht te maken.

Volgens UNHCR zijn vorig jaar in de Middellandse Zee zeker 3.500 migranten op weg naar Europa omgekomen. Meer dan 200.000 anderen werden gered, vooral dankzij operatie Mare Nostrum. Het IOM, de Internationale Organisatie voor Migratie, heeft al voorspeld dat 2015 zo mogelijk een nog dodelijker jaar zal worden.