VS, Afghanen en Pakistanen tegen de taliban?
Wereldwijd heerst er nog altijd grote verontwaardiging over de moordpartij in een school in de Pakistaanse stad Peshawar. Daar zijn gisteren 141 mensen en onder hen 132 leerlingen vermoord door de taliban.
De Pakistaanse premier Nawaz Sharif heeft nu een verhevigde strijd tegen de talibanrebellen aangekondigd, maar op het terrein is al langer een offensief tegen die beweging aan beide kanten van de Afghaans-Pakistaanse grens bezig.
In een analysestuk voor de Britse omroep BBC zet de Pakistaanse auteur en journalist Ahmed Rashid (links) die ontwikkeling in een context. Hij ziet een nieuwe alliantie tussen de VS, de nieuwe Afghaanse regering en Pakistan in de maak die nu komaf willen maken met de taliban en hun bondgenoten van Al Qaeda.
Gedaan met treiterspelletjes aan de grens?
Officieel steunt Pakistan al jaren de strijd tegen moslimterreur, maar de facto spelen strategische belangen mee. Zo gebruikt Pakistan al sinds jaar en dag de Afghaanse taliban en etnische Pashtun-milities om druk te zetten op de Afghaanse regering. Beschuldigingen over steun aan de Afghaanse taliban werden steevast afgewimpeld door Islamabad, zelfs nadat terreurleider Osama bin Laden in Pakistan werd gevonden en gedood door VS-troepen.
Omgekeerd konden toplui van de Pakistaanse talibanbeweging Tehreek-e Taliban Pakistan (TTP) in alle stilte een onderkomen vinden in het zuiden van Afghanistan en volgens sommige bronnen in Kaboel werd dat oogluikend toegelaten door de vorige Afghaanse president Hamid Karzai die zo tegendruk wou bieden tegen Pakistan.
De Afghaanse en Pakistaanse belangen werden zo tegen elkaar uitgesteld en zowel de taliban aan beide kanten als Al Qaeda maakten daar handig gebruik van. De VS -die hun troepen willen weghalen uit Afghanistan- keken lange tijd geërgerd toe.
Samen tegen de taliban?
Ahmed Rashid denkt dat die periode nu achter de rug is. Zo heeft het Pakistaanse leger onlangs Adnan al-Shukrijumah, een topman van Al Qaeda, gedood bij een raid nabij de Afghaanse grens. De man werd al lang gezocht door de VS.
Kort daarop doodde een Amerikaanse drone Umer Farooq, een andere leider van Al Qaeda, net over de grens in Pakistan. Ook viseren de VS sinds kort ook de leiders van de Pakistaanse taliban die in Afghanistan een toevlucht hebben gezocht. Vorige week leverden de VS-troepen in Afghanistan Latif Mehsud, de vroegere nummer twee van de Pakistaanse taliban, uit aan Pakistan.
De nieuwe Afghaanse president Ashraf Ghani lijkt die nieuwe samenwerking tussen de VS, zijn land en Pakistan te appreciëren. Voor het eerst in tien jaar lijken die drie landen nu op het terrein echt samen te werken en de bloedige moord op meer dan honderd kinderen in Pakistan kan die evolutie alleen maar versterken. Op termijn zou dat het lange proces om tot een einde van de oorlog in Afghanistan te komen, kunnen starten, aldus Rashid.
Ahmed Rashid is een vermaard kenner van de talibanbeweging en andere militante groepen in de regio. Hij werkte onder meer voor de Britse krant The Daily Telegraph en voor de Far Eastern Economic Review.
In 2000 publiceerde hij de bestseller "Taliban", een standaardwerk voor iedereen die die beweging beter wil kennen. Andere werken zijn "Descent into Chaos" over het falen van staten in Pakistan, Afghanistan en in Centraal-Azië.