Jezidi's in het vizier van IS

De extremistische moslimgroep "Islamitische Staat" heeft het in Noord-Irak gemunt op de christelijke minderheden, maar vooral op de jezidi's. Die religieuze groep wordt door IS beschouwd als "afvalligen" en "duivelaanbidders".
AP2005

Naar eigen zeggen hebben de jezidi's al 72 pogingen tot genocide overleefd. Ze zijn alleszins erg vaak het slachtoffer geweest van moordpartijen, onder meer onder het door soennieten beheerste Turks-Ottomaanse rijk.

Meer recent waren ze in Irak het slachtoffer van allerlei terreurgroepen die bomaanslagen uitvoerden en jezidi's op straat of in hun tempels aanvielen of op andere manieren het leven zuur maakten.

Nu zijn tienduizenden Iraakse jezidi's op de vlucht voor de opmars van "Islamitische Staat" (IS, het vroegere ISIS). Velen van hen hebben een onderkomen gevonden in Iraaks-Koerdistan of over de grens met Turkije.

Andere groepen zitten echter vast op de berg Sinjar, waar ze van honger en dorst dreigen om te komen. Als ze in handen vallen van IS-strijders, lopen ze veel gevaar om vermoord te worden. Op een van hun websites heeft IS een oproep gelanceerd om "hen te doden waar je ze vindt". Dat lijkt een oproep tot genocide of volkerenmoord.

Aanbidders van de "Pauwenengel"

De jezidi's zijn vooral Koerden en wonen in het noorden van Irak, in Syrië, Turkije, Iran, maar ook in Armenië, Georgië en Rusland. Ze zijn met ongeveer 700.000, waarvan er 500.000 in Irak wonen.

Hun godsdienst bevat invloeden van het christendom, de islam, het jodendom en de Oud-Iraanse leer van Zoroaster of Zarathoesthra. Ze geloven in een god die alles geschapen heeft, maar die de schepping heeft overgedragen aan zeven engelen of heilige wezens. De belangrijkste van hen is Melek Taus, de "Pauwenengel".

De jezidi's geloven dat zowel goed en kwaad in de geest van de mens zit en dat die zelf de keuze heeft tussen beide, dus om het goede of het kwade te doen. Ze beschouwen zich ook als de afstammelingen van de Bijbelse Adam, maar niet via zijn vrouw Eva. Alle andere mensen stammen dan wel af van Eva.

De jezidi's worden door radicale moslims beschouwd als afvalligen of duivelaanbidders en kennen een lange traditie van vervolging.

AP2014

"De bron van het leven" in Lalish

Lalish -50 kilometer ten noordoosten van Mosul- is het belangrijkste heiligdom van de jezidi-religie. Elke jezidi wordt verondersteld om een keer in zijn of haar leven een pelgrimstocht naar Lalish te maken.

Het heiligdom is al erg oud en werd gebouwd boven een waterbron die "de bron van het leven" wordt genoemd. Daarboven ligt het mausoleum van de soefi-heilige sheikh Adi ibn Musafir die zich hier in de 12e eeuw terugtrok en door de jezidi's wordt beschouwd als een "avatar" of reincarnatie van Tawus Melek de door de jezidi's vereerde pauwenengel.

De tombe met konische torens werd al enkele keren door moslims verwoest, maar is telkens opgebouwd. Ook nu is hij buiten de greep van IS gebleven en veel gevluchte jezidi's hebben in Lalish nu een toevlucht gezocht.

Meest gelezen