Winnaar Boston Marathon 1914 begraven in de Westhoek

Sinds de dubbele bomaanslag vorig jaar kent iedereen de Boston Marathon. Wat weinigen weten: de winnaar van 1914 ligt begraven in Vlamertinge. Exact 100 jaar geleden won de Schots-Canadees Jimmy Duffy zijn mooiste wedstrijd. Een jaar later waren de Duitse kogels hem in West-Vlaanderen te snel af.

James "Jimmy" Duffy is het kind van arme, Ierse immigranten, die hun geluk zoeken in het iets betere Schotland. Ze glunderen wanneer "hun Jimmy" junior-kampioen wordt in het veldlopen, en als hij nog maar eens de Britten vertegenwoordigt in het buitenland. Maar in dat kleine werkmanshuis in Edinburgh maken ze zich ook zorgen, want ondanks zijn successen blijft Jimmy een flierefluiter. Aan trainen heeft hij een broertje dood. Jimmy gokt met zijn talent, houdt van de meisjes en van een glas bier. Zo mist hij de Olympische Spelen van 1908 in Londen.

Een gewone jongen, een steenkapper, die enkele jaren later toch een internationaal sportidool wordt. Hij droomt van zijn eigen sporthelden in Amerika en Canada, zoals de legendarische indiaan Tom Longboat, waar de sportkranten zo vol van zijn. Dat geeft hem een doel: hij herpakt zich en breekt het record op de 5 mijl. Talent te koop. Jimmy Duffy legt zich toe op de lange afstand. In 1911 – hij is dan 21 – gaat hij zijn droom achterna. Jimmy Duffy emigreert. Het zit in de familie.

In Toronto (Canada) werkt hij als tinsmid, daarna als portier in een warenhuis. Maar stilaan groeit zijn vedettestatus. De kranten zijn gek op Jimmy, die atleet met het "funny accent", die Schotse tongval, altijd klaar met een kwinkslag. Als nieuwe Canadees trekt hij naar de Olympische Spelen van Stockholm (1912). Het wordt geen medaille, maar daarna wint hij zowat alle grote marathons, ook die van New York.

"Geef mij een pintje"

Precies 100 jaar geleden – in april 1914 – boekt Jimmy Duffy z’n allerbelangrijkste overwinning in de marathon van Boston. In een verschroeiende finale vol demarrages verslaat Duffy zijn landgenoot Edouard Fabre met 15 seconden, het kleinste verschil. Wanneer hij aan de meet neervalt, is het eerste dat hij vraagt: "Geef mij een pintje." Na de medische check-up steekt hij een sigaret op en kaart hij wat na met de journalisten. Dat waren nog eens tijden…

Jimmy is dè belofte voor de Olympische Spelen van 1916 in Berlijn. Maar die komen er niet. Enkele maanden na Boston barst de Eerst Wereldoorlog los. Canada, land van immigranten, met de Engelse koning als staatshoofd, doet zijn deel. Sportvedette Jimmy Duffy laat zich voor de kar van de propaganda spannen en wordt "private 29437 James Duffy" van de Canadese infanterie. "Ik loop recht naar Berlijn", belooft hij. De krantenjongens smullen ervan.

Op 22 april 1915 zetten de Duitsers bij Ieper voor het eerst massaal gifgas in. Ze slaan een gat in de frontlinie. ’s Avonds gaan de Canadezen in de tegenaanval om de bres te dichten. Jimmy Duffy raakt zwaargewond bij Sint-Juliaan in Langemark. Op 23 april 1915 overlijdt hij in een verbandpost in Vlamertinge. Een paar dagen eerder heeft Fabre gewonnen in Boston.

James Duffy, misschien wel de grootste atleet van zijn tijd, is compleet vergeten. Zijn graf is één van de ontelbare witte headstones in De Westhoek. Maar vandaag Paasmaandag loopt een jonge vrouw uit Illinois de Boston Marathon: Maureen Kiesewetter, een achternicht van James Duffy. Zo wordt deze 25-jarige jongen naast de kerk van Vlamertinge weer heel even Jimmy Duffy, de flierefluiter, publiekslieveling, de held van Boston uit 1914. Honderd jaar geleden.

O ja, er is nog een West-Vlaams kantje aan Boston: Waregemnaar Arseen Vandendriessche won deze fameuze marathon zelfs twee keer op rij, 50 jaar geleden, in 1963 en in 1964.

Meest gelezen