Krim: 96 procent van kiezers stemt vóór aanhechting bij Rusland

Het lag helemaal in de lijn der verwachtingen dat een grote meerderheid van de Krimmers voor Rusland zou kiezen. Met driekwart van de stemmen geteld, heeft 96% van de kiezers voor aansluiting bij Rusland geopteerd. Meer dan 80% van de stemgerechtigde bevolking heeft een stem uitgebracht.

In de straten van de Krimse hoofdstad Simferopol verzamelde gisteravond een grote massa mensen om de uitslag te vieren. Russische vlaggen vulden daarbij het straatbeeld en hier en daar werd vuurwerk afgeschoten. De Oekraïense regering in Kiev noemt het referendum dan weer een "circus" dat onder schot van Rusland is georganiseerd.

Zowat 58% van de bevolking van de Krim zijn etnische Russen die zich nooit thuis gevoeld hebben in Oekraïne, zeker niet nadat dat land in 1991 onafhankelijk was geworden van de Sovjet-Unie.

De overige bevolkingsgroepen, etnische Oekraïners (34%) en Krim-Tataren (12%) zijn overwegend tegen Rusland en willen bij Oekraïne blijven. Toch zouden ook veel Russen op de Krim te vinden zijn voor meer autonomie en erkenning van hun taal, maar niet noodzakelijk voor aansluiting bij Rusland. Oekraïne heeft een reputatie van slecht en corrupt bestuur en autoritaire leiders, maar dat geldt natuurlijk evenzeer voor Rusland.

De Europese Unie en de Verenigde Staten erkennen het resultaat van het referendum niet. Volgens hen en volgens de Oekraïense regering in Kiev gaat het referendum in tegen de grondwet van Oekraïne en dat van de Krim zelf. Rusland had bij een eerder akkoord met Kiev en de westerse landen in 1994 beloofd dat de Krim bij Oekraïne zou blijven.

Een andere reden waarom de buitenwereld het referendum niet wil erkennen, is dat het plaatsvond onder controle van gewapende milities die de voorbije weken de macht op de Krim hebben overgenomen. De strategische punten zijn ingenomen door goed geoefende en uitgeruste militairen in Russische uniformen, maar zonder kentekens. Volgens Moskou gaat het om lokale groepen, maar niemand gelooft dat en overigens gaf een Russische parlementslid onlangs toe dat de Russische troepen "stellingen innemen in de Krim".

Met de aanhechting wil Moskou druk uitoefenen op de nieuwe machthebbers in Kiev die pro-Europees gezind zijn. De Krim is bovendien strategisch belangrijk wegens de marinehaven Sevastopol die Rusland huurt van Oekraïne.

De aanhechting is een verdere stap vooruit dan die van de Georgische deelrepublieken Abchazië en Zuid-Ossetië in 2008. Die werden toen onder Russische controle geplaatst, zijn volgens Moskou onafhankelijk, maar werden ingelijfd in Rusland.

Volgens onze collega Jan Balliauw ter plaatse werden slechts twee opties ter stemming aan de bevolking voorgelegd: of de Krim moet aansluiting zoeken bij Rusland of zou de facto onafhankelijk worden.

Andere mogelijkheden zoals het behoud van de huidige status, dus binnen Oekraïne, waren er niet. De tegenstanders van het referendum hadden dan ook aangekondigd dat ze de stemming zouden boycotten, wat ze volgens de eerste berichten ook hebben gedaan.