"Veel Russische mannen sterven jong door wodka"

Onderzoekers van de Universiteit van Oxford, de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Russische Agentschap voor Kankeronderzoek hebben de studie uitgevoerd. Hun conclusies zijn verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet. Ze analyseerden het drankgebruik van 151.000 volwassenen in drie Russische steden over een periode van ruim 10 jaar.

In die periode stierven 8.000 van de gevolgde personen. De onderzoekers baseerden zich ook op eerdere studies waarin de families van 49.000 overledenen waren bevraagd over de drankgewoonten van hun familielid.

De conclusies van de onderzoekers zijn verontrustend. Zo blijkt dat 25 procent van de Russische mannen sterft voor de leeftijd van 55 jaar. De meeste van die sterfgevallen zijn te wijten aan alcoholmisbruik. Voor België is er niet meteen een cijfer voorhanden om mee te vergelijken, maar voor Groot-Brittannië ligt het op 7 procent.

De doodsoorzaken zijn in de eerste plaats leverziektes en alcoholvergiftiging, maar ook dodelijke verkeersongevallen en vechtpartijen zijn vaak het gevolg van overmatig alcoholgebruik. De gemiddelde levensverwachting voor een Russische man is 64,3 jaar, een pak minder dan in West-Europa. De Russische vrouw haalt gemiddeld 76,1 jaar.

De meeste drinkers zijn ook rokers en dat verhoogt de dodentol nog, aldus de onderzoekers. "Het aantal mannen dat vroegtijdig om het leven komt in Rusland, is totaal uit balans met de rest van Europa", zegt Richard Peto van de Universiteit van Oxford. "Er is ook een zware drankcultuur in Polen en Finland, maar het risico op een vroege dood is er totaal niet te vergelijken met dat in Rusland."

Wodka is erg goedkoop in Rusland en wordt vaak ook thuis gestookt. Maar uit de studie blijkt dat het aantal overlijdens sterk geschommeld heeft de voorbije 30 jaar. Onder Sovjetleider Michail Gorbatsjov, die de verkoop en productie van wodka aan banden had gelegd, was het bijvoorbeeld sterk gedaald. Maar na de val van de Sovjetunie, onder president Boris Jeltsin in de jaren 90, werden die maatregelen weer ongedaan gemaakt en piekte het aantal alcoholdoden.

Sinds 2006 zijn er opnieuw strengere maatregelen van kracht rond alcoholgebruik, waardoor het aantal mannen dat sterft voor zijn 55e is teruggevallen van 37 procent naar de 25 procent van nu. Een Russische volwassene dronk in 2011 gemiddeld nog 13 liter pure alcohol per jaar, waarvan 8 als sterke drank (en dus voornamelijk wodka). Maar niet die hoeveelheid is het voornaamste probleem, wel de manier waarop, luidt het.

"Ze doen vooral aan comazuipen (grote hoeveelheden in korte tijd drinken, red.). Dat is het grootste probleem. De Russen hebben altijd veel gedronken. Ze zeggen vaak dat het komt door het koude weer, maar dat is enkel een excuus. Dit is de levensstijl van de natie en die zal moeten veranderen", besluit de Russische onderzoeker David Zaridze.